STAN PRAWNY NA 12 LISTOPADA 2019 Projekt podziału subwencji oświatowej na 2020 r. Opracował: Marcin Majchrzak, prawnik, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie, świadczy pomoc prawną w ramach własnej kancelarii, autor licznych opracowań i artykułów z zakresu tematyki kadrowo-płacowej, prawa związkowego oraz prawa oświatowego Podstawa prawna: • Ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1530 ze zm.), • Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1148 ze zm.), • Ustawa z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 2245 ze zm.), • Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy Prawo oświatowe oraz ustawy o finansowaniu zadań oświatowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1681), • Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2020. W resorcie edukacji trwają prace nad Projektem rozporządzenia w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2020. W porównaniu z zasadami obowiązującymi w 2019 r. przewiduje się wprowadzenie kilku zmian. Projektowane Rozporządzenie miałoby wejść w życie 1 stycznia 2020 r. Subwencja oświatowa w 2020 r. – założenia Projektu Podstawę prawną do wydania projektowanego Rozporządzenia stanowi art. 28 ust. 6 Ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Przepis ten zobowiązuje ministra właściwego ds. oświaty i wychowania do określenia, w drodze rozporządzenia, sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej między poszczególne jednostki samorządu terytorialnego. Od 1 września 2019 r. przepis ten zobowiązuje do uwzględnienia m.in.: • liczby nauczycieli stażystów uprawnionych do tzw. świadczenia na start, • sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego. Projektowane Rozporządzenie zostanie w związku z tym wydane z uwzględnieniem rozszerzonych wytycznych. Dotychczas podział subwencji oświatowej bazował przede wszystkim na liczbie uczniów, słuchaczy, wychowanków i dzieci, które ukończyły sześć lat w roku bazowym. Tym samym wzrost lub spadek subwencji był ściśle powiązany ze wzrostem lub spadkiem liczby uczniów, słuchaczy, wychowanków i dzieci, które ukończyły sześć lat w roku bazowym. Zmiana ich liczby nie musiała natomiast koniecznie iść w parze ze wzrostem lub spadkiem poziomu wydatków bieżących ponoszonych przez JST na funkcjonowanie szkół lub placówek. Ważne! Nowe czynniki mają, zdaniem resortu edukacji, doprowadzić do finansowego wsparcia mniej zamożnych samorządów przez przekazanie im zwiększonej kwoty subwencji oświatowej. Projektowane Rozporządzenie zakłada, że tzw. finansowy standard A wyniesie w kolejnym roku ok. 5986 zł, a więc będzie wyższy o ok. 418 zł w porównaniu z 2019 r. (5568 zł, wzrost o ok. 7,5 proc.). Projekt przewiduje, że w kwocie subwencji oświatowej na 2020 r. zostaną uwzględnione nowe zadania oświatowe oraz zmiany zakresu obecnych zadań oświatowych. Wśród najważniejszych twórcy Projektu wskazują na: • sfinansowanie skutków finansowych zmian liczby etatów nauczycieli oraz ich awansu zawodowego, • sfinansowanie skutku podwyżki wynagrodzeń nauczycieli, którą wprowadzono 1 września 2019 r., • przesunięcie środków w wysokość 12 225 zł w związku z przejęciem szkół przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (5116 zł) oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (7109 zł). Oprócz tego projektowane Rozporządzenie zakłada wprowadzenie kilku zmian w porównaniu z aktem prawnym obowiązującym w 2019 r. Uwzględnienie sytuacji finansowej JST Jak już wspomniano, Projekt rozporządzenia przewiduje uwzględnienie sytuacji finansowej JST. Utrzymany został w tym celu mechanizm zastosowany w 2019 r., polegający na połączeniu wskaźnika „zamożności”, ustalanego na podstawie dochodów podatkowych, i wskaźnika określającego wielkość szkoły. Wartość wagi została ustalona w taki sposób, aby kwota dodatkowej subwencji na ucznia wynosiła trzykrotność kwoty przewidzianej z tego tytułu w 2019 r., co w efekcie powinno dać kwotę na ucznia w wysokości ok. 599 zł. Rozwiązanie to zostało jednak ograniczone wyłącznie do szkół publicznych. Uwzględnienie finansowania tzw. świadczenia na start Projekt uwzględnia konieczność finansowania świadczenia na start dla nauczycieli stażystów. W rezultacie wprowadzona ma zostać waga dla nauczycieli stażystów zatrudnionych w przedszkolach, szkołach i placówkach, dla których organem prowadzącym są jednostki samorządu terytorialnego, o wartości 0,21, dzięki czemu kwota subwencji na takiego nauczyciela miałaby wynieść ok. 1200 zł (wartość świadczenia oraz kosztów pracodawcy). Wyłączenie z subwencji etatów nauczycieli nieobecnych Projektowane Rozporządzenie zakłada wyłączenie z algorytmu podziału subwencji oświatowej etatów nauczycieli nieobecnych, a więc przebywających na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim, ojcowskim i urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego. Dotychczas wyłączeniu podlegali jedynie nauczyciele przebywający na urlopach bezpłatnych i wychowawczych. Do wyliczenia kwoty subwencji oświatowej z tego tytułu będzie się przyjmować dane według stanu z 30 września 2019 r. dotyczące liczby nauczycieli zatrudnionych w szkołach i placówkach prowadzonych przez JST oraz nauczycieli w placówkach wychowania przedszkolnego prowadzonych przez JST w zakresie dzieci sześcioletnich, nieobecnych w roku szkolnym 2019/2020.