Wietrze wiej! – tygodniowy plan pracy dydaktyczno- wychowawczej Opracowała: Anna Uhlik, pedagog, specjalność edukacja elementarna i terapia pedagogiczna, magister zarządzania – rozwój potencjału społecznego, nauczyciel w szkole podstawowej, nauczyciel przedszkolny, terapeuta pedagogiczny. Opracowanie graficzne i merytoryczne: Wojciech Uhlik Cele główne: • poznawanie świata wieloma zmysłami, • rozumienie świata i zjawisk występujących w bliskim otoczeniu, • posługiwanie się pojęciami związanymi ze zjawiskami atmosferycznymi – wiatr, • rozwijanie myślenia przyczynowo-skutkowego, • eksperymentowanie, przewidywanie, obserwowanie, • określanie kierunków – prawo/lewo, • ćwiczenia grafomotoryczne. Cele szczegółowe: • zapoznanie z wyglądem wyrazu, odgłosem oraz odczuciem wiatru, • tworzenie własnej definicji wiatru, • budowanie wypowiedzi, odpowiadanie na pytania, • wykonanie eksperymentów związanych z unoszeniem przedmiotów przez wiatr, • obserwacja zachowania przedmiotów na wietrze, wyciąganie wniosków, • kreślenie na kartce od lewej do prawej strony, • kreślenie kół w lewą stronę, • rozpoznawanie kierunków – lewo/prawo, • budowanie latawca. Środki dydaktyczne: • kartka z wyrazem „wiatr”, odgłosy wiatru na CD, wentylator, ilustracja wiatru, wiatraczki, woreczki, piórka, liście, cegła, krzesło, piłka, kredki, pastele, karty pracy, ilustracja główna, materiały do stworzenia latawca (listewki, bibuła, sznurek, wstążki, flamastry, klej). I. ZADANIA DO WYKONANIA 1. Wprowadzenie: czym jest wiatr? Nauczyciel prezentuje dzieciom kartkę z wyrazem „wiatr”. „Czy ktoś z podopiecznych potrafi powiedzieć, co jest na niej napisane?”. Bez względu na odpowiedź sprawdźmy kolejne wskazówki. Wychowawca włącza przedszkolakom odgłosy wiatru. Może teraz tygodniowy temat stanie się dzieciom bliższy. Po chwili pojawia się kolejna wskazówka – na środku sali zostaje postawiony wentylator. Po jego włączeniu wszyscy czują na sobie delikatny powiew. Ta podpowiedź sprawi, iż uczestnicy zajęć odgadną bez trudu, czym się będą zajmować. Całość zagadki dopełnia bajkowa ilustracja chmury, która mocno dmucha w stronę przedszkolaków. Tematem zajęć będzie wiatr. Prowadzący zachęca dzieci do swobodnych wypowiedzi na temat wiatru: czym on jest? Jak wygląda? Gdzie go można zauważyć? Po zebraniu informacji czas na sprawdzenie teorii w praktyce. 2. Czy wiatr można „zobaczyć”? Eksperymenty Zgodnie z ustaleniami wychodzimy na dwór, gdzie najłatwiej poczuć obecność wiatru. Aby móc go „dostrzec”, choć na chwilę, zabieramy ze sobą kilka przyrządów, które pomogą przedszkolakom w obserwacji: wiatraczki, woreczki, piórka, liście. Warto również zabrać, dla kontrastu, troszkę cięższe przedmioty: krzesło, piłkę, a nawet cegłę. Jest duża szansa na to, że po wyjściu z budynku dzieci najpierw go poczują. Jakie to odczucie? Czas sprawdzić, czy rzeczywiście jest z nami wiatr. Przedszkolaki sprawdzają, jak zabrane z sali rzeczy, czyli wiatrak, worek, liść i piórko, zachowują się na wietrze. Po chwili przeprowadzają kolejne doświadczenie, poddając działaniu wiatru piłkę, krzesło oraz cegłę. Dlaczego niektóre przedmioty „współpracują” z wiatrem, a inne w ogóle go „nie słuchają”? Co stałoby się z ludźmi, gdyby reagowali na wiatr tak jak liście? Przeprowadzone eksperymenty omawiamy po powrocie do przedszkola. 3. Wiatr na kartce Zadanie polegające na wypracowywaniu u dzieci nawyku kreślenia od lewej do prawej strony oraz kreślenia kół w lewo. Przedszkolaki otrzymują kartę pracy, na której zaznaczają drogę silnego i słabego wiatru. Zachęcamy najmłodszych do zapełnienia całych kartek według znajdujących się na nich wzorów. Do kartek można dokleić również różne elementy, które podczas wcześniejszych eksperymentów poruszały się na wietrze: piórka, folie, liście. Karta pracy nr 2 Karta pracy nr 3 4. Podróż latawcem Wychowawca dzieli dzieci na grupy i zaprasza do wspólnego tworzenia latawców. Dzieci z pomocą dorosłych tworzą z listewek szkielet latawca. Następnie przyklejają go do kawałka bibuły, którą zdobią flamastrami. Do głównego korpusu doczepiony zostaje sznurek. Na całej jego długości umieszczamy kokardy lub wstążki. Zadanie kończy się wspólnym wyjściem na zewnątrz i próbą puszczenia latawców na wietrze. II. ILUSTRACJA GŁÓWNA Praca z ilustracją Powyższy obrazek porusza wiele wątków związanych z omawianym tematem. Podczas rozmowy na jego temat uwzględniamy: • zachowanie się różnych elementów na wietrze: poruszające się liście, ruch wody, wygięty parasol, trudność z utrzymaniem przez człowieka równowagi, • poszukujemy elementu/przedmiotu, który z racji swojego ciężaru nie powinien ulegać działaniu wiatru (domy), • ustalamy, na podstawie rysunku, w którą stronę wieje wiatr; decydujemy, w którą stronę poleciały przedmioty, • dorysowujemy za pomocą dowolnej techniki wiatr: kreski, ślimaki, koła, fale, • nadajemy obrazkowi odpowiedni tytuł; wszystkie pomysły wywieszamy wraz z obrazkiem w przedszkolnej gablotce.