STAN PRAWNY NA 18 WRZEŚNIA 2020 Środki na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli Opracował: Michał Łyszczarz, prawnik, główny specjalista w Wydziale Oświaty w Urzędzie Miasta w Dąbrowie Górniczej, współautor komentarza do Ustawy o systemie oświaty oraz szeregu publikacji z zakresu prawa oświatowego. Zaktualizował: Roman Lorens, konsultant ds. organizacji i zarządzania oświatą. Ekspert ds. awansu zawodowego nauczycieli, były długoletni dyrektor szkoły. Lider i koordynator doskonalenia zawodowego nauczycieli i kadry kierowniczej szkół. Autor licznych artykułów z zakresu zarządzania oświatą i publikacji książkowych Podstawa prawna: • Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. (Dz.U. z 2019 r. poz. 2215), • Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. (Dz.U. z 2020 r. poz. 713 ze zm.), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 sierpnia 2019 r. w sprawie dofinansowania doskonalenia zawodowego nauczycieli, szczegółowych celów szkolenia branżowego oraz trybu i warunków kierowania nauczycieli na szkolenia branżowe (Dz.U. z 2019 r. poz. 1653), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 grudnia 2000 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania nauczycielom urlopów dla dalszego kształcenia się, dla celów naukowych, artystycznych, oświatowych i z innych ważnych przyczyn oraz ulg i świadczeń związanych z tym kształceniem, a także organów uprawnionych do ich udzielania (Dz.U. z 2001 r. Nr 1 poz. 5). Podział środków Stosownie do art. 70a Karty nauczyciela w budżetach organów prowadzących wyodrębnia się środki na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli z uwzględnieniem szkoleń branżowych – w wysokości 0,8 proc. planowanych rocznych środków przeznaczonych na wynagrodzenia osobowe nauczycieli. Potrzeby w zakresie doskonalenia nauczycieli Zgodnie z § 3 Rozporządzenia w sprawie dofinansowania doskonalenia zawodowego nauczy-cieli, szczegółowych celów szkolenia branżowego oraz trybu i warunków kierowania nauczy-cieli na szkolenia branżowe (dalej: Rozporządzenie) dyrektor przedszkola określa na każdy rok szkolny potrzeby w zakresie doskonalenia zawodowego nauczycieli, uwzględniając m.in. wyniki nadzoru pedagogicznego, wnioski nauczycieli o dofinansowanie kosztów zwią-zanych z podróżą służbową lub opłatami za odbywane formy doskonalenia zawodowego (np. koszty studiów podyplomowych). Wniosek nauczyciela powinien zawierać: • imię i nazwisko nauczyciela, • nazwę formy doskonalenia zawodowego, o której dofinansowanie ubiega się nauczyciel, • nazwę organizatora danej formy doskonalenia zawodowego, • wysokość kosztów lub opłat, o których dofinansowanie ubiega się nauczyciel, • uzasadnienie przydatności w pracy zawodowej odbycia danej formy doskonalenia, • podpis nauczyciela. Zapamiętaj! Do 31 października danego roku dyrektor przedszkola składa do organu prowadzącego wnio-ski o dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli w następnym roku kalendarzo-wym. Wnioski te są brane pod uwagę przez organ prowadzący, który na ich podstawie do 31 stycznia danego roku opracowuje plan dofinansowania form doskonalenia zawodowego nauczycieli. Oprócz wniosków dyrektorów organ prowadzący, planując dofinansowanie doskonalenia za-wodowego, ma obowiązek uwzględnić również podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa, ustalone przez ministra właściwego ds. oświaty i wychowania, Ponadto, zgodnie z § 6 Rozporządzenia, organ prowadzący, w porozumieniu z dyrektorami, ustala corocznie maksymalną kwotę dofinansowania opłat pobieranych przez podmioty orga-nizujące doskonalenie zawodowe oraz formy i specjalności kształcenia, na które dofinanso-wanie jest przyznawane. Z reguły materia ta jest ustalana w drodze zarządzenia organu wyko-nawczego. Dopuszczalne formy doskonalenia Zgodnie z art. 70a ust. 3a KN ze środków na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nau-czycieli, o których mowa w ust. 1, dofinansowuje się: • koszty udziału nauczycieli w seminariach, konferencjach, wykładach, warsztatach, szkoleniach, studiach podyplomowych oraz innych formach doskonalenia zawodowe-go nauczycieli prowadzonych odpowiednio przez placówki doskonalenia nauczycieli, szkoły wyższe oraz inne podmioty, których zadania statutowe obejmują doskonalenie zawodowe nauczycieli, • koszty udziału nauczycieli w formach kształcenia nauczycieli prowadzonych przez szkoły wyższe i placówki doskonalenia nauczycieli, • wspomaganie szkół oraz sieci współpracy i samokształcenia dla nauczycieli prowa-dzonych przez placówki doskonalenia nauczycieli, poradnie psychologiczno- pedagogiczne, w tym poradnie specjalistyczne i biblioteki pedagogiczne. Cele, które mogą być finansowane ze środków na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli, wynikają z art. 70a ust. 3a KN i zostały uszczegółowione w § 2 Rozporządzenia. Zgodnie z tą regulacją ze środków na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli mogą być pokryte w części lub w całości koszty związane z podróżą służbową nauczycieli biorących udział w formach doskonalenia zawodowego oraz osób organizujących i prowadzących daną formę doskonalenia zawodowego nauczycieli. Ze środków na doskonalenie pokrywa się również koszty wynagrodzenia osób prowadzących następujące formy doskonalenia zawodowego nauczycieli: seminaria, konferencje, wykłady, warsztaty, szkolenia, studia podyplomowe. Ponadto pokrywa się koszty wynagrodzenia osób prowadzących działania w ramach wspomagania szkół oraz sieci współpracy i samokształcenia dla nauczycieli. Pokrywa się również koszty druku i dystrybucji materiałów szkoleniowych i informacyjnych dla nauczycieli. Przywołane przepisy pozostają w ścisłym związku z regulacją zawartą w § 9 ust. 3 Rozporzą-dzenia w sprawie szczegółowych zasad udzielania nauczycielom urlopów dla dalszego kształ-cenia się, dla celów naukowych, artystycznych, oświatowych i z innych ważnych przyczyn oraz ulg i świadczeń związanych z tym kształceniem, a także organów uprawnionych do ich udzie-lania. Zgodnie z tym przepisem dyrektor, w ramach posiadanych na ten cel środków finanso-wych, może pokryć w całości lub w części opłaty pobierane przez szkołę wyższą oraz udzielić dodatkowego urlopu szkoleniowego. Przepis wyraźnie wskazuje, że nie ma obowiązku dofi-nansowania kosztów kształcenia w pełnej wysokości. To dyrektor przyznaje środki konkret-nemu nauczycielowi. Użyte w przywołanym wyżej przepisie § 9 ust. 3 sformułowanie „może pokryć” wskazuje, że dyrektor może również odmówić przyznania dofinansowania w sytuacji braku niezbędnych środków finansowych. Przywołane przepisy stanowią podstawę prawną do przyjęcia przez dyrektora przedszkola regulaminu przyznawania środków na dofinansowanie, co pozwoli stworzyć zobiektywizo-wany system przyznawania funduszy.