Grupy rówieśnicze – jak uczniowie w nich funkcjonują? Opracowała: Klaudia Waryszak-Lubaś, trenerka i certyfikowana edukatorka praw człowieka pierwszego stopnia. Ukończyła kurs praw człowieka w helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Zajmuje się kompetencjami miękkimi, edukacją antydyskryminacyjną i edukacją globalną Człowiek już od najmłodszych lat świadomie bądź nieświadomie zaczyna przynależeć do pewnych grup społecznych. Z biegiem lat świadomość ta się zwiększa, bo młodzi ludzie samodzielnie wybierają, do jakich grup chcą przynależeć. Jak jest w przypadku grup rówieśniczych? Czy mają one wpływ na decyzje podejmowane przez ich członków? W jaki sposób kształtują postawy młodych ludzi? Przynależność do grupy Grupa rówieśnicza charakteryzuje się tym, że należą do niej osoby w tym samym lub w zbliżonym wieku. Jest ona tworzona zarówno spontanicznie, jak i celowo. Grupa ta odgrywa ważną rolę w procesie socjalizacji. To właśnie dzięki niej dzieci i młodzież zaspokajają potrzeby, których nie mogliby realizować, gdyby przebywali tylko wśród osób dorosłych, m.in. rodziców, nauczycieli czy innych członków rodziny. Przynależność do danej grupy rówieśniczej może wzmocnić bowiem ich poczucie własnej wartości i przydatności społecznej. Oczywiście zależy to od roli, jaką odgrywają w danej grupie. Osobie, która włącza się do grupy rówieśniczej, zależy na akceptacji i uznaniu jej przez innych członków. Aby zyskać uznanie kolegów i koleżanek, młodzi ludzie próbują zdobyć ich sympatię. Działają i zachowują się wówczas zgodnie z normami panującymi w danej grupie. Odpowiedź na kryzys tożsamości Przykładów grup rówieśniczych jest wiele, np. szkolna klasa, drużyna harcerska, grupa wolontariuszy, drużyna sportowa czy subkultura. Należy zauważyć, że granica pomiędzy tymi grupami jest płynna. Uczeń może należeć do kilku grup rówieśniczych jednocześnie. Wszystkie mają duży wpływ na poczucie tożsamości młodego człowieka i poszukiwania własnego „ja”. Przynależność do grupy rówieśniczej pomaga uzyskać odpowiedź na pytanie: „Kim jestem?”. Jest to ważne ze względu na pojawiający się u nastolatków kryzys tożsamości, w wyniku którego trudno jest im zdefiniować samych siebie. To właśnie dzięki relacjom z rówieśnikami kształtuje się tożsamość nastolatka czy jego poczucie własnej wartości, które na tym etapie rozwoju mogą zależeć od pozycji zajmowanej w grupie. Relacje młodzieży mogą być wymagające ze względu na oczekiwania, jakie przed sobą stawiają, m.in. wzajemne zaufanie, zrozumienie, gotowość do wzajemnej pomocy. Na tym