STAN PRAWNY NA 6 WRZEŚNIA 2019 Regulacje dotyczące urlopu na żądanie Opracował: Michał Łyszczarz, prawnik, główny specjalista w Wydziale Oświaty w Urzędzie Miasta w Dąbrowie Górniczej, współautor komentarza do Ustawy o systemie oświaty oraz wielu publikacji z zakresu prawa oświatowego Na szkoleniu, które odbyło się w maju 2019 r., zostałam poinformowana, że nauczycielom placówek oświatowych zatrudnionym na podstawie Karty nauczyciela nie przysługuje urlop na żądanie. Czy są jakieś regulacje prawne dotyczące urlopu na żądanie dla nauczyciela, jeżeli w KN nie ma o tym wzmianki? Podstawa prawna: • Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 967 ze zm.), • Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 ze zm.). Nie jest do końca prawdą, że nauczycielom, których stosunek pracy regulują postanowienia Karty nauczyciela, nie przysługuje urlop na żądanie. Zasada ta dotyczy bowiem wyłącznie nauczycieli jednostek feryjnych i jest konsekwencją art. 64 ust. 1 KN. Zgodnie z tym przepisem nauczycielowi zatrudnionemu w szkole, w której w organizacji pracy przewidziano ferie szkolne, przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze odpowiadającym okresowi ferii i w czasie ich trwania. Jest to zatem regulacja zupełna, odmienna od norm zawartych w Kodeksie pracy, który reguluje prawo do urlopu na żądanie. Skoro bowiem cały urlop nauczyciela jednostki feryjnej przysługuje wyłącznie w czasie ferii, to oczywiście nie może on skorzystać z urlopu w innym terminie. Odmienna regulacja dotyczy jednak nauczycieli przedszkoli i innych jednostek feryjnych, ustalona w art. 64 ust. 3 KN. Według tego przepisu nauczycielom zatrudnionym w szkołach, w których nie są przewidziane ferie szkolne, przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni roboczych w czasie ustalonym w planie urlopów. Plan urlopów jest pojęciem uregulowanym w art. 163 Kodeksu pracy, zatem w przypadku nauczycieli jednostek nieferyjnych KN wyraźnie odsyła do norm kodeksowych. Stosownie natomiast do tego przepisu urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Planem urlopów nie obejmuje się części urlopu udzielanego pracownikowi zgodnie z art. 1672. Regulacja art. 1672 dotyczy natomiast właśnie urlopu na żądanie i na podstawie tego przepisu pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż cztery dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Pracownik zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu. Zatem w przypadku nauczycieli przedszkoli i innych jednostek nieferyjnych prawo do urlopu na żądanie przysługuje, a plan urlopów nie powinien określać tej części urlopu, którą można wykorzystać na żądanie właśnie. Plan ten obejmuje więc 31 z 35 dni, bowiem pozostałe 4 są wykorzystywane przez pracownika w wybranym terminie, właśnie na żądanie. Dodać również należy, że urlop na żądanie przysługuje też w jednostkach feryjnych dyrektorowi i wicedyrektorowi szkoły oraz nauczycielowi pełniącemu inne stanowisko kierownicze w szkole, a także nauczycielowi, który przez okres co najmniej 10 miesięcy pełni obowiązki kierownicze w zastępstwie nauczyciela, któremu powierzono stanowisko kierownicze, bowiem mają oni prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni roboczych w czasie ustalonym w planie urlopów. Pomimo pracy w jednostce feryjnej mają zatem uprawnienia urlopowe identyczne z nauczycielami jednostek nieferyjnych. Oficyna MM nie udziela porad prawnych. Odpowiedzi są wyłącznie wyrazem własnej oceny Doradcy Prawnego Oficyny MM. Nie stanowią urzędowej wykładni prawa, a ich zastosowanie nie może rodzić odpowiedzialności za ewentualne skutki zastosowania zaproponowanych rozwiązań zarówno ze strony Oficyny MM, jak i Doradcy Prawnego Oficyny MM.