OPUBLIKOWANO: 27 PAŹDZIERNIKA 2015

ZAKTUALIZOWANO: 7 LIPCA 2017

Szkoła jako podatnik podatku od towarów i usług

Opracowała: Aleksandra Trocińska, konsultant podatkowy

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221),
• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1943 ze zm.).

Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 czerwca 2013 r. (I FPS 1/13) rozstrzyga kwestię dotyczącą tego, czy szkoła publiczna – gminna jednostka budżetowa – może być odrębnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zgodnie z tą Uchwałą szkoła, pomimo wyodrębnienia organizacyjnego, nie dysponuje własnym mieniem i nie prowadzi działalności gospodarczej niezależnie od gminy. W związku z tym wszystkie czynności wykonywane przez szkoły publiczne, które mogą być opodatkowane VAT-em, wykonywane są przez miasto (gminę) i to dane miasta (gminy) powinny znaleźć się na fakturze. Uchwała ta wyklucza zatem możliwość występowania szkoły publicznej w roli samodzielnego podatnika VAT-u – jej obowiązki w tym zakresie powinny zostać przejęte przez miasto.

Ze względu na ww. kontrowersyjne i wątpliwe co do swojej zgodności z Ustawą o podatku od towarów i usług (zwaną dalej Ustawą o VAT) oraz z Traktatem o Unii Europejskiej rozstrzygnięcie do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zostało skierowane pytanie prejudycjalne. Pomimo wyroku NSA szkoły uznawane były nadal (wbrew uchwale NSA) przez organy podatkowe za podatników podatku od towarów i usług, jak stwierdził choćby Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej (ILPP1/443-875/14-2/TK).

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ogłosił 29 września 2015 r. Wyrok w sprawie dotyczącej gminy Wrocław (C-276/14). W Wyroku tym Trybunał orzekł, że art. 9 ust. 1 unijnej dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że podmioty prawa publicznego, tj. gminne jednostki budżetowe (np. szkoły publiczne, przedszkola publiczne), nie mogą być uznane za podatników podatku od wartości dodanej, ponieważ nie spełniają kryterium samodzielności przewidzianego w ww. przepisie dyrektywy.

Wskutek Wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej Ministerstwo Finansów, ustosunkowując się do treści rozstrzygnięcia sądu, wydało następujący komunikat:

• samorządowe jednostki budżetowe (w tym szkoły publiczne) nie posiadają odrębności podatkowej na gruncie przepisów Ustawy o VAT, zatem wszelkie czynności przez nie dokonywane powinny być rozliczane przez jednostkę samorządu terytorialnego (gminę), która je utworzyła,
• aby zapewnić samorządom (gminom) czas na przygotowanie się do nowego modelu rozliczeń, do połowy 2016 r. nie były kwestionowane rozliczenia dokonywane z zastosowaniem obecnego modelu rozliczeń,
• samorządy mogły podjąć decyzję o dokonaniu korekt dotychczasowych rozliczeń (uwzględniając model „scentralizowany” – wspólne rozliczenia gminy i ich jednostek) nieobjętych przedawnieniem, przy czym korekty te musiały zostać sporządzone w odniesieniu do całego poprzedniego pięcioletniego okresu nieobjętego przedawnieniem.

W świetle powyższego Wyroku