STAN PRAWNY NA 15 LISTOPADA 2021 Zadania rady pedagogicznej w poradni psychologiczno-pedagogicznej Opracowali: Jolanta Jaworska, wizytator kuratorium oświaty, wieloletni dyrektor poradni psychologiczno- -pedagogicznej, ekspert ds. awansu zawodowego nauczycieli; zaktualizował: Marcin Majchrzak, radca prawny, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie Podstawa prawna: • Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1082), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 11 grudnia 2002 r. w sprawie ramowego statutu publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej (Dz.U. z 2002 r. Nr 223 poz. 1869 ze zm.), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz.U. z 2013 r. poz. 199 ze zm.), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1647), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 sierpnia 2009 r. w sprawie kryteriów i trybu przyznawania nagród dla nauczycieli (Dz.U. z 2009 r. Nr 131 poz. 1078 ze zm.), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie organizacji roku szkolnego (Dz.U. z 2017 r. poz. 1603 ze zm.), • Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1762). Zgodnie z art. 69 ust. 1 Ustawy Prawo oświatowe w placówce zatrudniającej co najmniej trzech nauczycieli działa rada pedagogiczna, która jest jej kolegialnym organem, działającym w ramach jej statutowych zadań dotyczących kształcenia, wychowania i opieki. Zebrania rady pedagogicznej poradni są formą zespołowej pracy odnoszącej się głównie do zapisów w statucie placówki, który w sposób szczegółowy określa cele i zadania poradni oraz sposób wykonywania tych zadań, a także organizację i zakres współdziałania z innymi podmiotami, w tym z przedszkolami, szkołami i placówkami. Spotkania rady mają charakter kolegialny. W jej skład wchodzą wszyscy nauczyciele niezależnie od sposobu i zakresu zawartego z nimi stosunku pracy. Dzięki właściwie przygotowanej i przeprowadzonej radzie jej członkowie mają możliwość wypowiadania różnych poglądów i dzielenia się swoimi refleksjami, czego efektem jest doskonalenie pracy psychologiczno-pedagogicznej i organizacyjnej, dokonywanie optymalnych wyborów i rozwiązań, opiniowanie spraw przewidzianych regulaminem. Podstawowe zasady funkcjonowania rady pedagogicznej Podstawowe zasady dotyczące funkcjonowania rady pedagogicznej określone zostały w art. 69 Ustawy Prawo oświatowe. Zgodnie z tym przepisem: • przewodniczącym rady pedagogicznej jest dyrektor poradni (art. 69 ust. 4 Ustawy), • zebrania mogą być organizowane na wniosek organu sprawującego nadzór pedagogiczny, z inicjatywy dyrektora poradni, organu prowadzącego poradnię albo co najmniej 1/3 członków rady; wymagane jest upoważnienie co najmniej 1/3 członków rady do wnioskowania o zwołanie zebrania (art. 69 ust. 5 Ustawy), • dyrektor poradni w ciągu roku szkolnego zobowiązany jest do dwukrotnego przedstawienia radzie pedagogicznej ogólnych wniosków wynikających ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego oraz informacji o działalności poradni (art. 69 ust. 7 Ustawy). Zgodnie z art. 73 ust. 2 Ustawy Prawo oświatowe obowiązkowe jest protokołowania zebrań. Rada pedagogiczna opracowuje również regulamin swojej działalności. Dyrektor poradni – przewodniczący rady pedagogicznej Zgodnie z art. 69 ust. 6 Ustawy Prawo oświatowe przewodniczący przygotowuje i prowadzi zebrania rady pedagogicznej oraz jest odpowiedzialny za zawiadomienie wszystkich jej członków o terminie i porządku obrad. Dyrektor dokonuje tych czynności zgodnie z regulaminem rady. Dobrej organizacji sprzyjają również: • roczny harmonogram posiedzeń i problematyki obrad, • skuteczne informowanie o zebraniach, • planowanie terminów i zgodne z planem organizowanie zebrań, • dbałość o prowadzenie niezbędnej dokumentacji pracy rady, • kierowanie dyskusją w sposób zachęcający do wyrażania różnych opinii, • przekazywanie informacji, prezentowanie sprawozdań, zadań, wniosków i rekomendacji, • dokonywanie podziału zadań między uczestników rady. Właściwe przygotowanie i przeprowadzenie zebrań wymaga od przewodniczącego rady pedagogicznej zarówno znajomości prawa oświatowego, jak i postawy sprzyjającej podejmowaniu optymalnych, czasem innowacyjnych decyzji, przekładających się na podnoszenie jakości pracy placówki. Praca rady pedagogicznej Praca rady poradni dotyczy jej statutowych zadań, a więc również tych, które stanowią formy i sposoby udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej i doradztwa zawodowego oraz innych zadań wymienionych w Rozporządzeniu w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych. Dotyczyć więc może: • planowania i organizowania pracy diagnostyczno-terapeutycznej oraz pracy zespołów zadaniowych, • analizowania i doskonalenia bezpośredniej pomocy udzielanej dzieciom i młodzieży oraz ich rodzicom, • prowadzenia interwencji kryzysowych i mediacji, • analizowania stanu pracy diagnostyczno-terapeutycznej, orzecznictwa i opiniowania, • współpracy z innymi placówkami oświatowymi, rodzicami, w tym organizowania i prowadzenia wspomagania nauczycieli i specjalistów, • sposobu realizacji zadań z zakresu doradztwa zawodowego dla uczniów, • organizowania i aktywnego uczestnictwa w doskonaleniu zawodowym nauczycieli oraz upowszechniania nowatorstwa pedagogicznego, • współdziałania ze szkołami wyższymi oraz zakładami kształcenia nauczycieli w organizacji praktyk pedagogicznych, • organizacji i działalności wolontariatu, • innych zadań przyjętych do realizacji przez poradnię. Warto przypomnieć, że szczegółowe działanie poradni w danym roku szkolnym określa arkusz organizacyjny poradni opracowany przez dyrektora z uwzględnieniem rocznego planu pracy oraz planu finansowego. Regulamin pracy rady pedagogicznej Osoby biorące udział w zebraniu rady pedagogicznej są obowiązane do nieujawniania spraw poruszanych na zebraniu rady pedagogicznej, które mogą naruszać dobra osobiste uczniów lub ich rodziców, a także nauczycieli i innych pracowników poradni (art. 73 ust. 3 Ustawy Prawo oświatowe). Członkowie rady pedagogicznej mogą być zobowiązani regulaminem do: • współtworzenia atmosfery życzliwości, koleżeństwa i zgodnego współdziałania wszystkich członków rady, • czynnego uczestniczenia w zebraniach i pracach rady oraz jej komisjach, do których zostali powołani, • realizowania uchwał rady (nawet wtedy, gdy członek rady zgłosił do nich swoje zastrzeżenia, głosował przeciw lub wstrzymał się od głosu), • składania sprawozdań z wykonania powierzonych zadań, • przestrzegania postanowień prawa oświatowego oraz wewnętrznych zarządzeń dyrektora, • przestrzegania tajemnicy obrad rady – nieujawniania spraw poruszanych na zebraniach, które mogą naruszyć dobro osobiste uczniów, rodziców, nauczycieli, a także innych pracowników poradni, • doskonalenia zawodowego w ramach istotnych potrzeb poradni i indywidualnych możliwości pracownika, • sposobu i terminu przedłożenia wyjaśnienia nieobecności na zebraniu, przestrzegania zasad zwalniania się w jej uczestnictwie. Kompetencje rady pedagogicznej Do kompetencji stanowiących rady pedagogicznej należą w szczególności: Lp. Przedmiot uchwały Podstawa prawna 1. Zatwierdzanie planów pracy poradni art. 70 ust. 1 pkt 1 Ustawy Prawo oświatowe 2. Podejmowanie uchwał w sprawie eksperymentów pedagogicznych, po zaopiniowaniu ich projektów przez radę pedagogiczną art. 70 ust. 1 pkt 3 i art. 45 ust. 9 i 11 pkt 3 Ustawy Prawo oświatowe 3. Ustalanie organizacji doskonalenia zawodowego nauczycieli placówki art. 70 ust. 1 pkt 4 Ustawy Prawo oświatowe 4. Ustalanie sposobu wykorzystania wyników nadzoru pedagogicznego, w tym sprawowanego nad poradnią przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny, w celu doskonalenia pracy poradni art. 70 ust. 1 pkt 6 Ustawy Prawo oświatowe Kompetencje stanowiące w odniesieniu do poradni dotyczą również przejęcia kompetencji rady placówki, określonych w art. 72 ust 1 Ustawy w zakresie uchwalenia statutu. Te dodatkowe uprawnienia wynikają z art. 82 ust. 2, w którym określono, że w placówkach, w których rada nie została powołana, zadania rady wykonuje rada pedagogiczna. W przypadku pracy nad statutem rada pedagogiczna musi nie tylko przygotować projekt i przyjąć go w głosowaniu, ale również go uchwalić. Dyrektor poradni ma obowiązek wstrzymać wykonanie uchwały, jeśli jest ona niezgodna z przepisami prawa (art. 71 ust. 1). Obowiązek ten dotyczy kompetencji stanowiących rady, wynikających z art. 70 ust. 1 Ustawy Prawo oświatowe. Kompetencje opiniodawcze rady pedagogicznej Zgodnie z Ustawą Prawo oświatowe rada pedagogiczna opiniuje w szczególności: Lp. Przedmiot uchwały Podstawa prawna 1. Organizację pracy poradni, w tym zwłaszcza tygodniowy rozkład zajęć art. 70 ust. 2 pkt 1 Ustawy Prawo oświatowe 2. Projekt planu finansowego poradni art. 70 ust. 2 pkt 2 Ustawy Prawo oświatowe 3. Wnioski o przyznanie nauczycielom odznaczeń, nagród i innych wyróżnień art. 70 ust. 2 pkt 3 Ustawy Prawo oświatowe 4. Propozycje dyrektora poradni w sprawach przydziału nauczycielom stałych prac i zajęć w ramach wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatkowo płatnych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych art. 70 ust. 2 pkt 4 Ustawy Prawo oświatowe Ponadto poradnia opiniuje: Lp. Przedmiot uchwały Podstawa prawna 1. Powierzenie stanowiska wicedyrektora lub innego stanowiska kierowniczego w placówce art. 65 ust. 1 Ustawy Prawo oświatowe 2. Powierzenie stanowiska dyrektora poradni, gdy w konkursie nie wyłoniono kandydata albo do konkursu nikt się nie zgłosił art. 65 ust. 1 Ustawy Prawo oświatowe 3. Odwołanie ze stanowiska wicedyrektora poradni oraz innego stanowiska kierowniczego art. 65 ust. 1 Ustawy Prawo oświatowe 4. Delegowanie dwóch przedstawicieli rady pedagogicznej do komisji konkursowej wyłaniającej kandydata na stanowisko dyrektora poradni art. 65 ust. 14 pkt 2 lit. a Ustawy Prawo oświatowe 5. Delegowanie dwóch przedstawicieli rady pedagogicznej do komisji konkursowej wyłaniającej kandydata na stanowisko dyrektora nowo zakładanego zespołu placówek spośród kandydatów wszystkich placówek wchodzących w skład zespołu art. 63 ust. 17 pkt 1 Ustawy Prawo oświatowe 6. Ustalenie oceny pracy dyrektora (dotyczy poradni jako placówki, w której rada placówki nie została powołana) art. 6a ust. 7 Karty nauczyciela 7. Ustalenie regulaminu swojej działalności art. 73 ust. 2 Ustawy Prawo oświatowe 8. Przygotowanie projektu statutu poradni albo jego zmian art. 72 ust. 1 oraz art. 82 ust. 2 Ustawy Prawo oświatowe Wnioskowanie Uprawnieniem rady pedagogicznej jest również możliwość występowania z wnioskami. Lp. Przedmiot wniosku Podstawa prawna 1. Odwołanie nauczyciela ze stanowiska dyrektora lub innego stanowiska kierowniczego w poradni art. 72 ust. 2 Ustawy Prawo oświatowe 2. Wnioski dyrektora o przyznanie nauczycielom nagród ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania lub kuratora oświaty (z wyłączeniem wniosku o nagrodę dla dyrektora) § 3 ust. 2, § 5 ust. 1 pkt 1 i ust. 4 oraz § 6 ust. 1 Rozporządzenia w sprawie kryteriów i trybu przyznawania nagród dla nauczycieli 3. Ustalenie dodatkowych dni wolnych od zajęć § 5 ust. 1 Rozporządzenia w sprawie organizacji roku szkolnego 4. Ustalenie dodatkowych dni wolnych od zajęć dydaktyczno-wychowawczych innych niż określone w § 5 ust. 1 Rozporządzenia § 5 ust. 5 Rozporządzenia w sprawie organizacji roku szkolnego Członkowie rady pedagogicznej mogą również wnioskować w sprawach związanych z działalnością diagnostyczno-terapeutyczną, szkoleniową i organizacyjną placówki. Funkcjonowanie poradni w dużej mierze zależy od rady pedagogicznej, która ma uprawnienia i kompetencje przekładające się na jakość realizowanych zadań statutowych placówki. Właściwie działająca rada umożliwia jej członkom wypowiadanie różnych poglądów i dzielenie się swoimi refleksjami. Skutecznie pracująca rada pedagogiczna dokonuje optymalnych wyborów i rozwiązań w postaci kolegialnych decyzji. Wnioskowanie jest oparte na znajomości prawa oświatowego oraz holistycznie zorientowanej analizie potrzeb i możliwości poradni. Zebrania rady, poza koncepcyjną pracą, służą stanowieniu prawa wewnętrznego, podejmowaniu decyzji, przekazywaniu istotnych informacji dotyczących obowiązujących przepisów.