STAN PRAWNY NA 5 LIPCA 2019 Warunki udzielenia pomocy uczniom w formie zasiłku losowego na cele edukacyjne Opracował: Marcin Majchrzak, prawnik, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie Podstawa prawna: • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 czerwca 2019 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy dzieciom i uczniom w formie zasiłku losowego na cele edukacyjne, pomocy uczniom w formie wyjazdów terapeutyczno-edukacyjnych oraz pomocy dzieciom i uczniom w formie zajęć opiekuńczych i zajęć terapeutyczno-edukacyjnych w latach 2019–2021 (Dz.U. z 2019 r. poz. 1075), • Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1508 ze zm.), • Ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci albo przez pełnoletniego ucznia (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 195 ze zm.). 12 czerwca 2019 r. weszły w życie przepisy określające szczegółowe warunki udzielania pomocy dzieciom i uczniom pochodzącym z rodzin, które poniosły straty w wyniku wystąpienia nawałnic lub innych gwałtownych zdarzeń atmosferycznych, w szczególności huraganów, deszczy nawalnych, gradobicia lub powodzi. Przepisy te obejmą osoby poszkodowane w latach 2019–2021. Rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy dzieciom i uczniom w formie zasiłku losowego na cele edukacyjne, pomocy uczniom w formie wyjazdów terapeutyczno-edukacyjnych oraz pomocy dzieciom i uczniom w formie zajęć opiekuńczych i zajęć terapeutyczno-edukacyjnych w latach 2019–2021 to efekt wykonania rządowego programu pomocy dzieciom i uczniom ustanowionego Uchwałą Rady Ministrów z dnia 6 czerwca 2019 r. Zasiłek losowy na cele edukacyjne Pomoc w formie zasiłku losowego na cele edukacyjne będzie udzielana: • dzieciom realizującym w roku szkolnym 2018/2019, 2019/2020, 2020/2021 i 2021/2022 obowiązkowe roczne przygotowanie przedszkolne, • uczniom uczęszczającym w roku szkolnym 2018/2019, 2019/2020, 2020/2021 i 2021/2022 do szkół wszystkich typów, kształcącym się w tych szkołach w formie dziennej – jeżeli ich rodzinom został przyznany zasiłek celowy na podstawie art. 40 Ustawy o pomocy społecznej w wysokości do 6000 zł, w związku ze stratami poniesionymi odpowiednio w latach 2019, 2020 lub 2021, w wyniku wystąpienia nawałnic lub innych zdarzeń atmosferycznych, w szczególności huraganów, deszczy nawalnych, gradobicia lub powodzi. Zasiłek ten jest świadczeniem pieniężnym, a jego wysokość dla jednego dziecka lub ucznia wyniesie: • 500 zł – w przypadku przyznania rodzinie dziecka lub ucznia zasiłku celowego z pomocy społecznej w wysokości do 3000 zł, • 1000 zł – w przypadku przyznania rodzinie dziecka lub ucznia zasiłku celowego z pomocy społecznej w wysokości powyżej 3000 zł. Zasiłek będzie przyznawany i wypłacany do 31 grudnia odpowiednio w 2019 r., 2020 r. lub 2021 r. O możliwości przyznania zasiłku będzie informował rodziców dziecka lub ucznia, bądź innych opiekunów prawnych i faktycznych, albo pełnoletniego ucznia – wójt (burmistrz, prezydent miasta). Po wyrażeniu przez nich zgody na przyznanie zasiłku losowego wójt (burmistrz, prezydent miasta) będzie sporządzał listę dzieci i uczniów uprawnionych do otrzymania tego zasiłku. Ta osoba przyzna im wspominany zasiłek. Nieodpłatne wyjazdy terapeutyczno-edukacyjne Natomiast pomoc w formie nieodpłatnego wyjazdu terapeutyczno-edukacyjnego będzie udzielana uczniom uczęszczającym w roku szkolnym 2018/2019, 2019/2020, 2020/2021 i 2021/2022 do szkół wszystkich typów, kształcącym się w tych szkołach w formie dziennej, jeżeli ich rodzinom został przyznany zasiłek celowy, na podstawie art. 40 Ustawy o pomocy społecznej, w wysokości powyżej 3000 zł w związku ze stratami poniesionymi odpowiednio w 2019 r., 2020 r. lub 2021 r. w wyniku wystąpienia żywiołu. Jeżeli decyzja o przyznaniu zasiłku celowego z pomocy społecznej nie została wydana przed zakwalifikowaniem ucznia do wyjazdu, pomoc w formie wyjazdu będzie udzielana na podstawie oświadczenia o stratach poniesionych odpowiednio w latach 2019, 2020 lub 2021 w wyniku wystąpienia żywiołu, złożonego przez rodziców ucznia (prawnych opiekunów), rodziców zastępczych, osoby prowadzące rodzinny dom dziecka, opiekunów faktycznych w rozumieniu Ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci albo przez pełnoletniego ucznia. Pomoc w formie wyjazdu będzie finansowana w wysokości do 1300 zł na jednego ucznia. Wyjazd potrwa 14 dni. W jego trakcie zostanie zapewniona opieka i wsparcie psychologiczno-pedagogiczne odpowiednie do potrzeb uczniów, a w przypadku wyjazdu organizowanego w czasie trwania zajęć dydaktyczno-wychowawczych – także realizacja zajęć dydaktyczno-wychowawczych. Wyjazdy będą organizowane do 31 grudnia: odpowiednio w latach 2019, 2020 lub 2021. Pomoc w formie wyjazdu zostanie udzielona na wniosek rodziców ucznia (prawnych opiekunów), rodziców zastępczych, osób prowadzących rodzinny dom dziecka, opiekunów faktycznych, pełnoletniego ucznia albo na wniosek innej osoby za zgodą wyżej wymienionych osób. Wniosek należy złożyć do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce zamieszkania ucznia, niezwłocznie po wystąpieniu żywiołu, nie później jednak niż: • w 2019 r. – do 25 września, • w 2020 r. – do 25 września, • w 2021 r. – do 24 września. Do wniosku należy dołączyć kopię decyzji w sprawie przyznania zasiłku celowego z pomocy społecznej. WAŻNE! Należy zaznaczyć, że organizacje pozarządowe, którym zlecona zostanie organizacja wyjazdu, będą zobowiązane m.in. do zapewnienia uczestnikom wsparcia psychologiczno- -pedagogicznego. Wiąże się to z koniecznością zapewnienia odpowiedniej kadry, w tym w szczególności psychologa lub terapeuty. Pomoc w formie nieodpłatnych zajęć opiekuńczych i zajęć terapeutyczno-edukacyjnych Z kolei pomoc w formie nieodpłatnych zajęć opiekuńczych i zajęć terapeutyczno- -edukacyjnych udzielana będzie: • dzieciom realizującym w roku szkolnym 2018/2019, 2019/2020, 2020/2021 i 2021/2022 obowiązkowe roczne przygotowanie przedszkolne, • uczniom uczęszczającym w roku szkolnym 2018/2019, 2019/2020, 2020/2021 i 2021/2022 do klas I–III szkoły podstawowej lub klas I–III ogólnokształcącej szkoły muzycznej I stopnia, • uczniom uczęszczającym w roku szkolnym 2018/2019, 2019/2020, 2020/2021 i 2021/2022 do szkół wszystkich typów, kształcącym się w tych szkołach w formie dziennej, posiadającym orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego – jeżeli ich rodzinom został przyznany zasiłek celowy, na podstawie art. 40 Ustawy o pomocy społecznej, w wysokości powyżej 3000 zł w związku ze stratami poniesionymi odpowiednio w latach 2019, 2020 lub 2021 w wyniku wystąpienia żywiołu. Opieka i wsparcie psychologiczno-pedagogiczne W czasie zajęć zapewniana będzie opieka i wsparcie psychologiczno-pedagogiczne odpowiednie do potrzeb dzieci lub uczniów. W związku z tym na organizatorze zajęć spocznie obowiązek zapewnienia odpowiedniej kadry, w tym m.in. psychologa lub terapeuty. Zajęcia będą organizowane na obszarze gminy, możliwie najbliżej miejsca zamieszkania dzieci lub uczniów, do 31 grudnia odpowiednio w latach 2019, 2020 lub 2021. W ramach zajęć dziecko lub uczeń będzie uczestniczyć: • w co najmniej 20 godzinach zajęć terapeutyczno-edukacyjnych, jeżeli zajęcia te będą organizowane w grupach liczących nie więcej niż 5 osób, • w co najmniej 40 godzinach zajęć terapeutyczno-edukacyjnych, jeżeli zajęcia te będą organizowane w grupach liczących więcej niż 5 osób, • w zajęciach opiekuńczych w wymiarze niezbędnym do realizacji programu zajęć. Podobnie jak w przypadku pozostałych form pomocy również pomoc w formie zajęć będzie udzielana na wniosek składany do wójta (burmistrza, prezydenta miasta), ze względu na miejsce zamieszkania dziecka lub ucznia, niezwłocznie po wystąpieniu żywiołu, nie później jednak niż: • w 2019 r. – do 25 września, • w 2020 r. – do 25 września, • w 2021 r. – do 24 września. Do wniosku należy dołączyć kopię decyzji w sprawie przyznania zasiłku celowego.