Procedura postępowania w ramach udzielania pierwszej pomocy Rodzaj zagrożenia Symptomy Procedura Cukrzyca Hiper-glikemia • nudności, wymioty, zmęczenie, ospałość, częste oddawanie moczu, ból brzucha, ból w klatce piersiowej, trudności z oddychaniem, szybki oddech, ciężki oddech, zapach acetonu z ust, zaburzenia świadomości, osłabienie 1. Powiadom o tym dyrektora przedszkola lub inną osobę przez niego wyznaczoną. 2. Bezzwłocznie podejmij kontrolę poziomu cukru gleukometrem. 3. Podaj dodatkową insulinę, tzw. korektę. 4. Zadzwoń do rodziców dziecka w celu ustalenia dalszych kroków postępowania Hipogli-kemia • bladość skóry, nadmierne pocenie się, zmiany nastroju (nadmierna płaczliwość, kłótliwość, kapryśność, wesołkowatość), nadpobudliwość, osłabienie zdolności koncentracji, uczucie głodu, agresywność, drżenie, zawroty lub ból głowy, zaburzenia pola widzenia, nudności, zaburzenia mowy, rozszerzenie źrenic, przyspieszenie akcji serca, utrata przytomności 1. Niezwłocznie powiadom dyrektora przedszkola lub inną osobę wyznaczoną przez niego. 2. Dokonaj pomiaru poziomu cukru we krwi. 3. W sytuacji niskiego poziomu podaj dziecku pożywienie o wysokim indeksie glikemicznym, np. wodę z glukozą lub cukrem, słodki sok, cukierek lub baton. 4. O problemie bezzwłocznie powiadom rodziców dziecka, a podjęcie dalszych kroków uzależnij od ich decyzji Epilepsja (atak uogólniony) Dziecko upada na podłogę, odgina ciało do tyłu, następuje u niego szczękościsk, a gałki oczne zwracają się ku górze. W dalszej kolejności pojawiają się drgawki, czasem oddanie moczu i kału 1. Bezzwłocznie ułóż dziecko w pozycji bocznej bezpiecznej w celu ochrony przed zakrztuszeniem – jeżeli nie jest to możliwe, pozostaw dziecko w pozycji na plecach. 2. Ochroń głowę oraz kręgosłup przed urazami, skaleczeniami o ostre przedmioty i nie podnoś głowy dziecka do góry. 3. Poprzez poluzowanie ubrania, zwłaszcza przy szyi, ułatw dziecku swobodne oddychanie. 4. Po ustaniu ataku powiadom o sytuacji dyrektora przedszkola, który niezwłocznie poinformuje rodziców dziecka i wezwie pogotowie. 5. Sprawdź, czy podczas ataku nie doszło do mimowolnego oddania przez dziecko kału lub moczu; udziel dziecku pomocy w przywróceniu czystości Atak astmy Może być spowodowany alergią lub innym czynnikiem, np. nagłym oziębieniem ciała czy skutkiem silnych emocji. Podczas ataku dochodzi do nagłego skurczu oskrzeli i oskrzelików. Ich zwężenie oraz obrzęk błony śluzowej utrudniają wydychanie powietrza z płuc, dlatego też dziecko odczuwa duszność. Zaczyna oddychać z coraz większym trudem, wydaje z siebie charakterystyczne odgłosy: świsty, furczenia, rzężenia, może do tego dołączyć suchy kaszel. Inne objawy: chore dziecko ogarniają lęk i podenerwowanie, które wzmagają zapotrzebowanie na tlen, atak astmy się nasila; dziecko ma trudności z mówieniem, jego tętno jest przyspieszone; odruchowo przyjmuje charakterystyczne pozycje, np. podpiera się rękami o stół lub parapet; jego skóra staje się blada, oblewa się potem, sinieje 1. Przede wszystkim zachowaj spokój, zdenerwowanie może nasilić niekorzystne objawy ataku. 2. Zapewnij dziecku wygodną pozycję, łagodnie przemawiając, uspokój dziecko. 3. Rozepnij ubranie pod jego szyją. 4. Zleć otwarcie okna w celu zapewnienia dostępu świeżego powietrza. 5. Jeżeli dziecko zostało przez rodziców wyposażone w środek rozszerzający oskrzela, a ty posiadasz odpowiednie upoważnienie, podaj go, wkładając końcówkę inhalatora do ust i psikając; dawkę odpowiednio stopniuj; początkowo podaj jedną, jeśli zaś po kilku minutach duszność nie ustępuje, zabieg należy powtórzyć. 6. Natychmiast usuń czynnik alergizujący. 7. Obserwuj chore dziecko do czasu przybycia rodziców oraz lekarza pogotowia Krwawienie z nosa • 1. Dziecko powinno wygodnie usiąść, umieszczając głowę w dole pomiędzy kolanami. 2. Nakaż, aby wypluło krew zgromadzoną w ustach i wydmuchało nos. 3. Poleć, aby ucisnęło skrzydełka nosa lub sam wykonaj tę czynność. 4. Postaraj się schłodzić czoło i kark dziecka, przykładając zimny kompres Rozległe krwawiące skaleczenie • 1. Unieś skaleczoną kończynę do góry. 2. Do krwawiącego miejsca przyłóż jałowy opatrunek i uciskaj. 3. Jeżeli krwawienie nie ustaje, zamień przesiąknięty opatrunek na świeży, nie usuwając starego. 4. Wezwij pogotowie Obce ciało w oku • 1. Odchyl głowę dziecka do tyłu. 2. Podaj krople składające się z soli fizjologicznej. 3. Jeżeli pomimo podjętych działań problem nie ustępuje, przewiąż oczy dziecka opaską i natychmiast wezwij pogotowie Oparzenie • I° – oparzenia obejmują tylko naskórek, pojawiają się: zaczerwienienie skóry, czyli rumień, lekki obrzęk, bolesne pieczenie skóry, • II°a – oparzenie obejmuje naskórek i część skóry właściwej, pojawiają się: zaczerwienie i obrzęk, pęcherze wypełnione żółtawym płynem surowiczym, silny ból, • II°b – oparzenie obejmuje naskórek i skórę właściwą, pojawiają się: biała skóra z czerwonymi punktami (powierzchowna martwica), ból, który jest mniejszy niż w przypadku oparzenia w stopniu IIa, ze względu na uszkodzenie zakończeń nerwowych, • III° – martwicy ulega cała warstwa skóry, oparzenie wywołuje bardzo silny ból, przy czym powierzchnia oparzonej skóry jest niewrażliwa na dotyk; po wyschnięciu części martwiczej powstają białoszare lub żółte strupy, • IV° – występują martwica wszystkich warstw skóry i uszkodzenie tkanek głębiej położonych – mięśni, ścięgien, kości, narządów wewnętrznych; widać wtedy narządy wewnętrzne, mięśnie i ścięgna 1. Oceń stopień poparzenia oraz procent dotkniętego nim ciała. 2. Schładzaj oparzone miejsce pod bieżącą wodą przez co najmniej 15 min. 3. Jeżeli oparzenie jest rozległe, przekracza 10 proc. ciała dziecka, są to poparzenia III° lub IV° albo ból nie ustaje, wezwij pogotowie Połknięcie żrącej substancji • O połknięciu żrącej substancji świadczyć mogą puste opakowania po substancjach chemicznych oraz dziecko, które sygnalizuje ból nadbrzusza, pieczenie w gardle utrudniające połykanie, a także rany oparzeniowe w obrębie jamy ustnej charakteryzujące się białym lub czarnym nalotem • 1. Wezwij pogotowie. 2. Oceń stan chorego dziecka, przytomność i oddech. 3. Spytaj o spożytą przez dziecko substancję, zabezpiecz etykiety tego produktu. 4. Jeżeli została wypita substancja o zasadowym odczynie, np. preparat do udrażniania rur, poleć dziecku wypić mleko, białka jaj kurzych w ilościach, które nie prowokują wymiotów. Nie prowokuj wymiotów! 5. Jeżeli został wypity kwas, np. wybielacz do tkanin, niektóre kosmetyki, np. peelingi, kapsułki do prania lub do zmywania, poleć wypicie niegazowanej wody w ilościach, które nie prowokują wymiotów. Nie prowokuj wymiotów! 6. Jeżeli nie jesteś w stanie zidentyfikować rodzaju substancji, postępuj tak, jak w przypadku spożycia przez dziecko substancji zawierających kwas Porażenie prądem • 1. Nie dotykaj dziecka, zanim nie odseparujesz go od źródła prądu; w tym celu wyjmij wtyczkę z gniazdka, używając do tego przedmiotu, który nie przewodzi prądu, odłącz bezpieczniki. 2. Sprawdź stan porażonego dziecka, przytomność i oddech. 3. Wezwij pogotowie. 4. Jeśli dziecko nie oddycha, rozpocznij reanimację; sekwencję 30 ucisków na klatkę piersiową i dwóch oddechów ratujących życie powtarzaj do przybycia pogotowia lub do odzyskania przez dziecko przytomności. 5. Jeżeli dziecko oddycha, ale jest nieprzytomne, ułóż je w pozycji bezpiecznej bocznej. 6. Czuwaj przy dziecku do przybycia lekarza Uraz głowy Obserwuj dziecko, jeżeli: bezpośrednio po urazie straciło przytomność; jest zdezorientowane, nie odpowiada w logiczny sposób na zadawane pytania; jest senne; wymiotuje lub zgłasza nudności; ma zaburzenia widzenia i/lub równowagi; wystąpiły drgawki 1. Natychmiast wezwij pogotowie. 2. Ułóż dziecko w pozycji bocznej bezpiecznej, czuwaj przy dziecku do przybycia lekarza Krztuszenie się, dławienie • Jeżeli dziecko pijąc, ssąc cukierka, połykając tabletkę, bawiąc się małym przedmiotem, gwałtownie wciąga powietrze, ale nie może go zaczerpnąć, zaczyna się krztusić, kaszle, a jego twarz staje się blada • 1. Włóż zgięty palec do ust dziecka i spróbuj wygarnąć dławiącą treść z jamy ustnej. 2. Jeżeli to nie pomaga: ułóż dziecko twarzą do podłogi, przekładając przez swoje zgięte kolano tak, aby jego głowę umieścić poniżej tułowia; uderzaj mocno dłonią pomiędzy jego łopatki ukośnym ruchem. 3. Jeżeli pojawią się u dziecka wymioty, przytrzymaj jego głowę, aby mogło wyrzucić z siebie całą treść pokarmową; połóż je na boku w bezpiecznej pozycji; wezwij pogotowie, pozostań przy dziecku do jego przybycia