Wypełnienie w kwietniu dokumentu zwanego Informacją o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej kończy proces całorocznej obserwacji i diagnozowania wstępnego i końcowego przedszkolaka. Nauczyciel stoi przed trudnym zadaniem: musi w zwięzłej formie przedstawić swoją wiedzę o dziecku. Słowa powinien dobierać rozważnie, ponieważ nierzadko zdarza się, że dokument ten jest traktowany przez rodziców jako pierwsze „świadectwo” przedszkolaka. Jego kształt został ściśle określony w Rozporządzeniu w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków (wzór nr 82 o oznaczeniu MEiN-I/82).
Część wychowawców skarży się, że wkłada dużo pracy w przygotowanie informacji o dziecku, która trafia do szuflady rodzica zamiast do ręki nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej. Rzeczywiście bywa tak, że rodzice nie decydują się na przekazanie dokumentu w obawie przed etykietowaniem pierwszoklasisty. Świadomy pedagog wie jednak, że po pierwsze, ma do czynienia z opisem sprzed kilku miesięcy, a po drugie, nowe wyzwania mogą ujawnić zupełnie nowe cechy ucznia. Natomiast wiedza o jego szczególnych potrzebach (zarówno w zakresie trudności, jak i uzdolnień) ułatwia planowanie pracy i w konsekwencji przyniesie dziecku korzyści.
Adresat dokumentu
Wychowawca musi pamiętać, że omawiany dokument sporządza przede wszystkim dla rodziców. Najistotniejszą jego funkcję ujęto w nazwie – ma on stanowić informację. By to kryterium spełnić, nauczyciel podczas porządkowania notatek, zapisków, wytworów dziecka i zadań testowych powinien pamiętać o:
- czytelnym i prostym języku – zrozumiałym dla rodziców, którzy najczęściej nie są mają przygotowania pedagogicznego,
- różnorodności informacji,
- unikaniu form przeczących, np. zamiast „nie potrafi” lepiej używać „ma trudności”,
- braku określeń wartościujących,
- niedopuszczeniu do wykluczania się informacji,
- równoważeniu informacji negatywnych pozytywnymi,
- równomiernym opisie wszystkich sfer rozwoju dziecka.
Dopiero w dalszej kolejności adresatem informacji o gotowości szkolnej jest nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej jako fachowiec. Pamiętajmy również, że umiejętne zredagowanie dokumentu może przesądzić o tym, czy rodzic przekaże naszą opinię dalej. Wielokrotnie już podkreślana była rola osobistego kontaktu z rodzicem – opinia powinna być przekazywana przez nauczyciela podczas bezpośredniej rozmowy z opiekunami, by móc rozwiać ich wątpliwości i zapobiec złej interpretacji zapisów.
Chociaż dokument powinien być dość zwięzły, podczas opisu szczególnie ważnych kwestii warto przywołać przykłady, np. w odniesieniu do zachowań agresywnych, wycofujących.
Zawartość dokumentu
Rodzice znajdą w informacji o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej następujące dane:
- wskazanie wymagań określonych w podstawie programowej w poszczególnych obszarach: fizycznego obszaru rozwoju dziecka, emocjonalnego obszaru rozwoju dziecka, społecznego obszaru rozwoju dziecka, poznawczego obszaru rozwoju dziecka, samodzielności, w tym umiejętności i wykonywania czynności samoobsługowych,
- określenie potrzeb rozwojowych dziecka – w tym zauważone predyspozycje, uzdolnienia i zainteresowania.
Co ważne, wypełniając informację o gotowości szkolnej, trzeba zadbać o to, aby zapisy w niej były jak najbardziej szczegółowe, nazywały zachowanie czy umiejętności dziecka, bez wartościowania.
