Scenariusz warsztatów psychoedukacyjnych na temat tolerancji (szkoła podstawowa, I–III) Czas trwania: 45 minut Miejsce realizacji zajęć: przestrzeń sali szkolnej Cele ogólne: • poznanie znaczenia słowa „tolerancja”, • poszerzenie wiedzy na temat tolerancji, • pogłębienie świadomości o tym, na jakiej podstawie oceniamy innych, • zaszczepienie szacunku do innych osób mimo różnic między nami, • dostrzeżenie swojej odmienności i wyjątkowości. Cele operacyjne: Uczeń: • rozumie, że każdy ma prawo do bycia sobą, • wsłuchuje się w treści czytane przez nauczyciela, • rozwija swoją empatię, • bierze udział w rozmowie z grupą, • pracuje w grupie i w parze, • potrafi wskazać zachowania tolerancyjne i nietolerancyjne, • jest wrażliwy na innych ludzi i ich potrzeby. Formy pracy: • indywidualna, • grupowa. Metody: • opowiadanie, • słowne: luźna pogadanka, • plastyczna: kolaż, • ruchowa: Klanza. Materiały i narzędzia: • bajka Brzydkie kaczątko, • chusta Klanza, • brystol i kolorowe kredki, mazaki. Przebieg zajęć: 1. Zabawa integracyjno-ruchowa z chustą Klanza Dzieci chwytają za chustę i delikatnie nią wachlują, w tle może płynąć spokojna muzyka. Nauczyciel instruuje dzieci, że będzie teraz mówić o tym, co lubimy, a czego nie. Jeśli dane dziecko zgadza się ze słowami nauczyciela – przebiega pod chustą na drugą stronę. Nauczyciel mówi np.: „lubię jeść lody”, „nie lubię wcześnie wstawać”, „lubię pić mleko”, „nie lubię czekolady”, „lubię słuchać opowieści”, „chciałbym być rycerzem”, „lubię psy”, „chciałbym być smokiem”, „chciałbym być policjantem”, „nie lubię truskawek”, „chciałbym być lekarzem”, „lubię koty”. 2. Luźna pogadanka: czy wszyscy lubimy to samo? Nauczyciel podaje przykład dzieci z grupy, np. „Adam nie lubi kotów, za to Ania lubi koty bardzo. To nie przeszkadza im we wspólnej zabawie, w przedszkolu są przecież nierozłączni!”. (Podpowiedź: ważne jest, aby podczas pierwszej zabawy nauczyciel tak dobrał stwierdzenia „lubię/nie lubię/chciałbym”, żeby dzieci w grupie faktycznie mogły się z nimi identyfikować). 3. Odczytanie bajki Brzydkie kaczątko 4. Luźna pogadanka na temat bajki Nauczyciel zadaje pytania: „Dlaczego nikt nie lubił kaczątka?”, „Jak się wówczas czuło?”, „Jakie miało marzenia?”, „W jaki sposób można by pomóc kaczątku, żeby poczuło się lepiej?”, „Jak oceniacie zachowanie innych zwierząt?”. 5. Odegranie sceny z bajki w dwóch wersjach Wersja I (zgodnie z bajką): brzydkie kaczątko jest szykanowane i wyśmiewane, jest mu smutno, płacze. Wersja II: brzydkie kaczątko zostaje przyjęte przez społeczność zwierząt z otwartymi ramionami, jest szczęśliwe. Następnie kilka refleksji: „Które zachowanie zwierząt bardziej się wam podoba?”, „Jak wy byście się zachowali?”, „Czy coś by wam przeszkadzało w kaczątku?”. 6. Rozmowa na temat pojęcia „tolerancja” Czy dzieci znają słowo tolerancja? Dzieci próbują zdefiniować to słowo. Jeśli mają duże problemy, nauczyciel im pomaga, np.: „tolerancja to szacunek dla drugiego człowieka i jego postępowania, chociaż nie musi się nam ono podobać, nie musimy się z nim zgadzać”. 7. Praca plastyczna: kolaż zainteresowań Każdy z nas jest inny, ale to nie znaczy, że ktoś jest lepszy, a ktoś gorszy. Dlatego uczniowie w grupach lub razem (zależy od wielkości klasy) tworzą na arkuszu kolaż swoich zainteresowań.