STAN PRAWNY NA 5 STYCZNIA 2024

Uprawnienia pracowników różnią się w zależności od tego, czy ich status regulują postanowienia Kodeksu pracy czy też pragmatyk służbowych, np. Karta nauczyciela. Kodeks pracy ma zastosowanie do wszystkich pracowników, ale zakres jego regulacji, które odnosimy do pracowników pedagogicznych, zależy już od KN. Znaczenie ma również fakt, czy dany nauczyciel jest zatrudniony w poradni psychologiczno-pedagogicznej prowadzonej przez samorząd czy też w poradni niesamorządowej, publicznej bądź niepublicznej. Jakie regulacje prawne odnoszą się w tym przypadku do ewidencjonowania czasu pracy pracowników?

W przypadku poradni samorządowych czas pracy wyznaczany jest przez regulację art. 42 Karty nauczyciela (dalej KN). Przepis ten stanowi, że czas pracy nauczyciela to 40 godzin na tydzień, a w ramach tego czasu pracy nauczyciel jest zobowiązany wykonywać zajęcia w ramach pensum, zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych (inne niż pensum) oraz zajęcia i czynności związane z przygotowaniem do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.

Co jednak istotne, przepis art. 42 KN nie ma zastosowania do nauczycieli poradni niesamorządowych, co ma znaczenie z tego względu, że nie dotyczą ich tygodniowe normy godzin dydaktycznych określone w tej regulacji. O ile zatem art. 42 KN określa pensum nauczyciela poradni na 20 godzin, to w takiej samej poradni psychologiczno-pedagogicznej prowadzonej przez podmiot niesamorządowy wysokość pensum nauczyciela określi już jego umowa o pracę. Ogólny czas pracy nauczyciela poradni prowadzonej przez samorząd jest określony w art. 42 KN i nie może on przekraczać 40 godzin na tydzień, natomiast wobec nauczyciela poradni niesamorządowej stosujemy art. 129 § 1 Kodeksu pracy (dalej: k.p.), zgodnie z którym czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym czterech miesięcy. Oczywiście k.p. dopuszcza również inne systemy i rozkłady czasu pracy, przykładowo uregulowany w art. 135 k.p. system równoważnego czasu pracy, w którym – jeśli jest to uzasadnione – dopuszcza się przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym miesiąca. Przedłużony dobowy wymiar czasu pracy jest równoważony krótszym dobowym wymiarem czasu pracy w niektórych dniach lub dniami wolnymi od pracy. Z reguły stosowanie innych systemów czasu pracy niż ten uregulowany w art. 129 k.p. nie ma jednak uzasadnienia.