STAN PRAWNY NA 12 KWIETNIA 2019 Rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem na skutek uzyskania negatywnej oceny pracy Opracował: Roman Lorens, konsultant ds. organizacji i zarządzania oświatą, ekspert ds. awansu zawodowego nauczycieli, były długoletni dyrektor szkoły. Lider i koordynator doskonalenia zawodowego nauczycieli i kadry kierowniczej szkół. Autor licznych artykułów z zakresu zarządzania oświatą i publikacji książkowych Podstawa prawna: • Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (Dz.U. z 2018 r. poz. 967 ze zm.), • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 maja 2018 r. w sprawie szczegółowych kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczycieli, zakresu informacji zawartych w karcie oceny pracy, składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego oraz trybu postępowania odwoławczego (Dz.U. z 2018 r. poz. 1133 ze zm.), • Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2096 ze zm.). Zgodnie z art. 6a Karty nauczyciela (dalej: KN) praca nauczyciela podlega ocenie, a oceny jego pracy dokonuje się: • po zakończeniu stażu na stopień: nauczyciela kontraktowego, nauczyciela mianowanego i nauczyciela dyplomowanego, • po zakończeniu dodatkowego stażu, • co 5 lat pracy w placówce od dnia uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego, nauczyciela mianowanego i nauczyciela dyplomowanego. Kryteria oceny pracy nauczyciela dotyczą stopnia realizacji obowiązków określonych w art. 6 i art. 42 ust. 2 KN oraz w art. 5 Ustawy Prawo oświatowe i obejmują wszystkie obszary działalności szkoły odpowiednio do posiadanego stopnia awansu zawodowego. Rozporządzenie w sprawie szczegółowych kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczycieli, zakresu informacji zawartych w karcie oceny pracy, składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego oraz trybu postępowania odwoławczego (dalej: r.o.p.n.) określa szczegółowe kryteria i tryb dokonywania oceny pracy nauczycieli, zakres informacji zawartych w karcie oceny pracy, skład i sposób powoływania zespołu oceniającego oraz tryb postępowania odwoławczego Zgodnie z § 6 r.o.p.n. ocenę pracy nauczyciela ustala się po ustaleniu poziomu spełniania wszystkich kryteriów oceny pracy określonych dla danego stopnia awansu zawodowego, zgodnie z zasadą, że poziom spełniania każdego kryterium jest oceniany w skali od 0 do 3 punktów. Rozporządzenie w rygorystyczny sposób określa procentowe poziomy spełniania kryteriów oceny pracy nauczyciela, od których uzależnione jest otrzymanie oceny wyróżniającej, bardzo dobrej, dobrej i negatywnej. I tak, w przypadku ustalenia poziomu spełniania kryteriów oceny pracy na poziomie: ˗ 95 proc. i powyżej – nauczyciel otrzymuje ocenę wyróżniającą, ˗ 80 proc. i powyżej – nauczyciel otrzymuje ocenę bardzo dobrą, ˗ 55 proc. i powyżej – nauczyciel otrzymuje ocenę dobrą, ˗ poniżej 55 proc. – nauczyciel otrzymuje ocenę negatywną. W § 10 r.o.p.n. uregulowany jest tryb odwoławczy od oceny pracy nauczyciela. Odwołanie od oceny pracy nauczyciela składa się za pośrednictwem dyrektora do organu sprawującego nadzór pedagogiczny. Dyrektor jest zobowiązany przekazać odwołanie w terminie pięciu dni roboczych do organu nadzoru pedagogicznego. Odwołanie przekazywane jest przez dyrektora wraz z pisemnym odniesieniem się do zarzutów podnoszonych w odwołaniu. Rozstrzygnięcia zespołu oceniającego, które polegają na podtrzymaniu oceny pracy, jej uchyleniu i ustaleniu nowej oceny pracy oraz uchyleniu oceny pracy i przekazaniu sprawy do ponownego ustalenia oceny pracy w przypadku dokonania oceny z naruszeniem prawa zapadają w głosowaniu jawnym zwykłą większością głosów członków zespołu, którzy są obecni na jego posiedzeniu, w obecności co najmniej 2/3 członków zespołu, a w przypadku równej liczby głosów decyduje głos przewodniczącego zespołu. Wszystkie powyższe rozstrzygnięcia wymagają pisemnego uzasadnienia, a nowa ocena pracy przygotowywana jest w tej samej formie, w której przygotowuje ją dyrektor szkoły, tj. na karcie oceny pracy. Ustalenie oceny pracy nauczyciela nie odbywa się w drodze decyzji administracyjnej, a postępowanie w sprawie dokonania oceny pracy nie jest postępowaniem administracyjnym w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego. Nie mają tu więc zastosowania przepisy k.p.a. dotyczące umożliwienia stronie przeglądania akt sprawy czy podpisywania protokołów. Natomiast nie ma podstaw do odmowy nauczycielowi prawa wglądu do dokumentacji analizowanej przez zespół rozpatrujący jego odwołanie od oceny pracy. Zapamiętaj! Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 5 KN konsekwencją uzyskania przez nauczyciela negatywnej oceny pracy dokonanej w trybie i na zasadach określonych w art. 6a KN jest rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem. Należy zauważyć, że w myśl art. 27 ust. 3 KN do rozwiązania stosunku pracy z nauczycielem zatrudnionym na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony stosuje się również przepisy art. 23 ust. 1 pkt 2, 3, 5 i 6, ust. 2 pkt 3, 5 i 6 oraz ust. 3–5. W świetle przepisu art. 91c ust. 2 KN wszelkie spory o roszczenia ze stosunku pracy nauczycieli niezależnie od formy nawiązania stosunku pracy rozpatrywane są przez sądy pracy. Również Sąd Najwyższy w Wyroku z dnia 9 grudnia 1998 r. (sygn. akt: I PKN 500/98) orzekł, że prawidłowość i rzetelność negatywnej oceny pracy nauczyciela mianowanego (art. 6a w związku z art. 23 ust. 1 pkt 5 KN) podlega kontroli sądu pracy rozpatrującego powództwo nauczyciela o przywrócenie do pracy. W świetle powyższego wyłącznie sąd pracy jest uprawniony do oceny prawidłowości oraz rzetelności oceny pracy nauczyciela oraz ewentualnej zasadności rozwiązania z nim stosunku pracy na tej podstawie.