OPUBLIKOWANO: 26 PAŹDZIERNIKA 2018

Dotacje oświatowe po zmianach – część V

Opracowała: Marta Handzlik-Rosuł, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2203),
• Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 994 ze zm.),
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2077 ze zm.).

We wcześniejszych częściach cyklu omówione zostały zagadnienia związane m.in. z ustalaniem wysokości dotacji, wydatkami bieżącymi, statystyczną liczbą uczniów, dotacjami dla zespołów, aktualizacją podstawowej kwoty dotacji, subwencją ogólną, przeznaczeniem i wydatkowaniem dotacji, dotacjami na kształcenie specjalne oraz udzielaniem, rozliczaniem i kontrolą wykorzystania dotacji.

Zakres i tryb prowadzenia kontroli

Jednostki samorządu terytorialnego mają prawo kontrolowania placówek oświatowych, którym przyznają dotację. Kontrola nie jest obowiązkiem JST, ale uprawnieniem. Jednak mimo wszystko wskazane jest przeprowadzanie kontroli, aby sprawdzić zasadność wydatkowania środków publicznych – do czego zobowiązane są organy administracji publicznej.

Zgodnie z art. 36 ust. 1 Ustawy o finansowaniu zadań oświatowych organ dotujący może kontrolować prawidłowość pobrania i wykorzystania udzielonych dotacji – nie celowości i gospodarności, ale wyłącznie legalności pobrania i jej wykorzystania.

Warto podkreślić, że wydatkowanie dotacji przez jednostki oświatowe na zadania określone w Ustawie nie podlega przepisom regulującym dokonywanie wydatków budżetowych przez jednostki budżetowe. Jednostka budżetowa przekazuje dotacje do beneficjenta i dokonuje wydatku regulowanego wymogami wykonywania budżetu, w tym oszczędności, celowości i uzyskiwania najlepszych efektów wydatkowanych nakładów. Zasady nie dotyczą w najmniejszym stopniu wydatków beneficjenta z otrzymanej dotacji.

Ważne!

Ustawa o finansowaniu zadań oświatowych nie przewiduje uprawnienia samorządu do kontrolowania prawidłowości wydatkowania środków własnych beneficjentów dotacji, pochodzących z czesnego, darowizn lub innej działalności. Ponadto kontrolę należy kierować w stosunku do przedszkola, a nie do organów prowadzących – nie są one bowiem podmiotem kontrolowanym.

Na podstawie art. 36 ust. 6–7 Ustawy w przypadku utrudniania lub udaremniania przez przedszkole lub przez organ prowadzący czynności kontrolnych organ dotujący wzywa dyrektora tego przedszkola lub placówki lub organ prowadzący do zaprzestania tych działań w wyznaczonym terminie. Po bezskutecznym upływie terminu organ dotujący wstrzymuje, w drodze decyzji administracyjnej, przekazywanie przedszkolu dotacji do dnia umożliwienia przeprowadzenia w tej placówce czynności kontrolnych. Organy kontroli mogą skorzystać z powyższego uprawnienia pod warunkiem wcześniejszego wezwania dyrektora przedszkola bądź organu prowadzącego do zaprzestania tych działań.