Obowiązki nauczyciela stażysty podczas odbywanego stażu na stopień nauczyciela kontraktowego

Podstawa prawna:

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 lipca 2018 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz.U. z 2018 r. poz. 1574),
• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 967 ze zm.).

W myśl § 6 ust. 1 pkt 1–4 Rozporządzenia w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli nauczyciel stażysta ubiegający się o awans na stopień nauczyciela kontraktowego w okresie odbywania stażu powinien:

• poznać organizację, zadania i zasady funkcjonowania szkoły;
• uczestniczyć jako obserwator w zajęciach prowadzonych przez opiekuna stażu lub innego nauczyciela, w wymiarze co najmniej jednej godziny w miesiącu, oraz omawiać z prowadzącym obserwowane zajęcia;
• prowadzić zajęcia w obecności opiekuna stażu w wymiarze co najmniej jednej godziny w miesiącu oraz dyrektora szkoły w wymiarze co najmniej jednej godziny w okresie stażu oraz omawiać je z osobą, w której obecności zajęcia zostały przeprowadzone;
• uczestniczyć w doskonaleniu zawodowym, zwłaszcza w zakresie doskonalenia metod i form pracy.

Wymagania niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego obejmują:

• znajomość przepisów prawa dotyczących organizacji, zadań i zasad funkcjonowania szkoły, w której nauczyciel odbywał staż;
• umiejętność prowadzenia zajęć w sposób zapewniający właściwą realizację statutowych zadań szkoły, w szczególności realizację podstawy programowej;
• umiejętność rozpoznawania potrzeb uczniów oraz indywidualizowania nauczania;
• umiejętność stosowania w pracy wiedzy z zakresu psychologii, pedagogiki i dydaktyki;
• umiejętność wykorzystania w pracy wiedzy i umiejętności zdobytych w trakcie doskonalenia zawodowego;
• umiejętność korzystania w pracy, zwłaszcza w trakcie prowadzonych zajęć, z narzędzi multimedialnych i informatycznych;
• umiejętność omawiania prowadzonych i obserwowanych zajęć;
• znajomość środowiska uczniów i ich problemów oraz umiejętność współpracy ze środowiskiem lokalnym.

Nauczyciel, który decyduje się na rozpoczęcie stażu, powinien przede wszystkim zapoznać się z przepisami prawa oraz zdawać sobie sprawę, że staje przed poważnym wyzwaniem, wymagającym zaangażowania i twórczej postawy. Poza tym etyka zawodowa obliguje do uczciwości i sumienności w wykonywaniu powierzonych zadań.

Należy przy tym pamiętać, że wskazane byłoby potwierdzić wykonanie zaplanowanych działań odpowiednim dokumentem lub źródłem świadczącym o realizacji zadań wyznaczonych w planie zawodowym. Nauczyciel stażysta nie składa wniosku do dyrektora o podjęcie stażu, bowiem następuje to obligatoryjnie z chwilą rozpoczęcia pracy, a więc z dniem 1 września. Jeśli podjął pracę w innym terminie, wówczas nie ma możliwości rozpoczęcia stażu w danym roku szkolnym.

W przypadku nieobecności nauczyciela w pracy z powodu czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby, zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy lub urlopu innego niż urlop wypoczynkowy, trwającej nieprzerwanie dłużej niż miesiąc, staż ulega przedłużeniu o czas trwania tej nieobecności. W przypadku nieobecności dłuższej niż rok nauczyciel jest zobowiązany do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze.

Jednak jeśli przerwa w pracy jest spowodowana urlopem macierzyńskim, rodzicielskim lub ojcowskim, wówczas staż ulega przedłużeniu o czas trwania tej nieobecności. W przypadku gdy łączny czas nieprzerwanej nieobecności w pracy z wyżej wymienionych przyczyn, jest dłuższy niż rok i sześć miesięcy, nauczyciel jest zobowiązany do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze.