OPUBLIKOWANO: 26 PAŹDZIERNIKA 2018

Środki na doskonalenie zawodowe nauczycieli

Opracowali: Marcin Majchrzak, radca prawny, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie; Michał Łyszczarz, prawnik, współautor komentarza do Ustawy o systemie oświaty

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 967 ze zm.), 
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 29 marca 2002 r. w sprawie sposobu podziału środków na wspieranie doskonalenia zawodowego nauczycieli pomiędzy budżety poszczególnych wojewodów, form doskonalenia zawodowego dofinansowywanych ze środków wyodrębnionych w budżetach organów prowadzących szkoły, wojewodów, ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania oraz szczegółowych kryteriów i trybu przyznawania tych środków (Dz.U. z 2002 r. Nr 46 poz. 430 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 listopada 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu podziału środków na wspieranie doskonalenia zawodowego nauczycieli pomiędzy budżety poszczególnych wojewodów, form doskonalenia zawodowego dofinansowywanych ze środków wyodrębnionych w budżetach organów prowadzących szkoły, wojewodów, ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania oraz szczegółowych kryteriów i trybu przyznawania tych środków (Dz.U. z 2015 r. poz. 1973),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 września 2016 r. w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli (Dz.U. z 2016 r. poz. 1591).

Z początkiem 2016 r. weszła w życie nowelizacja przepisów dotyczących sposobu podziału środków na wspieranie doskonalenia zawodowego nauczycieli, wprowadzająca m.in. nowe formy tego doskonalenia. Wprowadzone zmiany (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 listopada 2015 r.) dotyczą Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 29 marca 2002 r. w sprawie sposobu podziału środków na wspieranie doskonalenia zawodowego nauczycieli pomiędzy budżety poszczególnych wojewodów, form doskonalenia zawodowego dofinansowywanych ze środków wyodrębnionych w budżetach organów prowadzących szkoły, wojewodów, ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania oraz szczegółowych kryteriów i trybu przyznawania tych środków, wydanego na podstawie art. 70a ust. 6 Karty nauczyciela. Zgodnie z tym przepisem minister właściwy ds. oświaty i wychowania ma obowiązek określić, w drodze rozporządzenia, sposób podziału środków na wspieranie na obszarze województwa doskonalenia zawodowego nauczycieli pomiędzy budżety poszczególnych wojewodów, uwzględniając w szczególności liczbę nauczycieli zatrudnionych w poszczególnych województwach, formy doskonalenia zawodowego oraz szczegółowe kryteria i tryb przyznawania tych środków. Główną przyczyną nowelizacji ww. Rozporządzenia jest wprowadzenie nowych form doskonalenia zawodowego nauczycieli: wspomagania placówek oraz sieci współpracy i samokształcenia dla nauczycieli, w tym nauczycieli zajmujących stanowiska kierownicze. Formy te zostały uwzględnione m.in. w regulacjach dotyczących doskonalenia nauczycieli – Rozporządzeniu w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli. Od 1 stycznia 2016 r. wśród obowiązkowych zadań placówek doskonalenia zawodowego nauczycieli znalazło się wspieranie publicznych placówek doskonalenia, poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradni specjalistycznych, bibliotek pedagogicznych oraz doradców metodycznych w organizowaniu i prowadzeniu wspomagania placówek oraz sieci współpracy i samokształcenia dla nauczycieli oraz dyrektorów placówek. Do tego czasu zadania te mogły – ale nie musiały – być realizowane przez publiczne placówki doskonalenia zawodowego.

Stosownie do § 18 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli organizowanie i prowadzenie wspomagania placówek powinno polegać na zaplanowaniu i przeprowadzeniu działań mających na celu poprawę jakości pracy placówki w zakresie obejmującym:

• pomoc w diagnozowaniu jej potrzeb, 
• ustalenie sposobów działania prowadzących do zaspokojenia jej potrzeb,
• zaplanowanie form wspomagania i ich realizację,
• wspólną ocenę efektów i opracowanie wniosków z realizacji zaplanowanych form wspomagania.

Z kolei § 18 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli nakłada na publiczne placówki doskonalenia obowiązek organizowania i prowadzenia sieci współpracy i samokształcenia dla nauczycieli oraz dyrektorów placówek, którzy w zorganizowany sposób współpracują ze sobą w celu doskonalenia swojej pracy, w szczególności przez wymianę doświadczeń. Możliwe jest tu organizowanie doskonalenia w różnych formach, jak wykłady, warsztaty czy zajęcia pokazowe.

Nowelizacja