OPUBLIKOWANO: 12 PAŹDZIERNIKA 2018
Kontrola w niepublicznej poradni. Część II – kontrola prawidłowości pobrania i wykorzystania dotacji
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2203 ze zm.).
Wśród kontroli, jakie mogą być prowadzone w związku z działalnością niepublicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, znajduje się kontrola prawidłowości pobrania i wykorzystania dotacji udzielonej z budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Wynika to z faktu, że środki, które służą dofinansowaniu działalności oświatowej, są środkami publicznymi i z jednej strony skala wsparcia zależna jest od liczby uczniów (wychowanków) korzystających z usługi edukacyjnej, z drugiej strony pieniądze te nie mogą być wydatkowane w sposób dowolny, lecz muszą być przeznaczone na cele określone dosyć precyzyjnie w przepisach prawa. Organ, który udziela dotacji, powinien zatem czuwać nad tym, czy do przekazania środków publicznych była prawidłowa podstawa oraz czy zostały one właściwie spożytkowane.
Ramy prawne kontroli
Organy jednostek samorządu terytorialnego, które w interesującej nas sferze pełnią funkcję organów kontroli, są organami władzy publicznej, co jest równoznaczne z tym, że także ich działalność kontrolna realizowana wobec podmiotów dotowanych musi być oparta o przepisy prawa i mieścić się w granicach przez nie wyznaczonych, więc odpowiadać regułom praworządności. Z drugiej strony każda osoba, która prowadzi działalność oświatową, korzysta z gwarantowanych w Konstytucji praw, a tym samym ma prawo oczekiwać, że ingerencja ze strony władz publicznych będzie odbywać się z poszanowaniem praw podmiotu poddawanego kontroli.
W przypadku kontroli prawidłowości pobrania i wykorzystania dotacji oświatowej podstawą prowadzenia działań przez organ kontrolny są aktualnie przepisy Ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. Określają one organy uprawnione do kontroli, zakres tej kontroli oraz podstawowe prawa i obowiązki związane z jej prowadzeniem.
Trzeba jednak zaznaczyć, że wspomniana regulacja ustawowa jest niepełna, a uzupełniać ją mają przepisy prawa miejscowego, a więc obowiązujące na obszarze działania danej jednostki samorządu terytorialnego, konkretnego organu udzielającego dotacji. Jest to o tyle istotne, że rozwiązania szczegółowe, które znajdują się w uchwałach podjętych przez organy stanowiące w poszczególnych jednostkach samorządu terytorialnego, mogą różnić się między sobą. W konsekwencji podmiot, który prowadzi niepubliczne placówki oświatowe działające w formule sieciowej i korzysta ze wsparcia różnych organów dotujących, może zauważyć, że poddawany jest kontrolom prowadzonym w nieco różniących się formułach. Odmienności te nie dotyczą jednak spraw fundamentalnych, takich jak choćby cele, na jakie można przeznaczyć środki z dotacji, ale mogą sprowadzać się do spraw mniejszej wagi, jak np. terminów na zapoznanie się z protokołem czy wniesienia zastrzeżeń.
I tak, zgodnie z treścią art. 38 ust. 1 Ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego w drodze uchwały ustala tryb udzielania i rozliczania dotacji udzielanych niepublicznym szkołom i placówkom oświatowym oraz tryb przeprowadzania kontroli prawidłowości ich pobrania i wykorzystania, w tym zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, termin przekazania informacji o liczbie dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniów, wychowanków lub uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, o których mowa w art. 34 ust. 2 Ustawy, oraz termin i sposób rozliczenia wykorzystania dotacji. Z zakresu upoważnienia do podjęcia uchwały wynika zatem, że uchwała dotycząca rozliczania dotacji oraz kontroli ma się koncentrować na kwestiach technicznych i proceduralnych.
Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli
