OPUBLIKOWANO: 28 WRZEŚNIA 2018

Zastosowanie metody biofeedback w poradni

Opracowała: Elżbieta Konik – pedagog resocjalizacyjny, wychowawca w placówce wsparcia dziennego, animator wydarzeń kulturalnych. Trenerka kompetencji społecznych w edukacyjnym programie KOMPAS realizowanym w szkołach. Autorka artykułów zwłaszcza o tematyce integracji społecznej

EEG Biofeedback to nowoczesny sposób stymulacji pracy mózgu, który wykorzystuje biologiczne sprzężenie zwrotne. Istotą metody jest zwiększanie możliwości umysłu dzięki treningom, które uczą zależności między ciałem, umysłem a jakością pracy mózgu. Odbywa się to poprzez zwiększanie lub zmniejszanie natężenia poszczególnych fal mózgowych. Trening opiera się na obrazowaniu czynności bioelektrycznej mózgu pacjenta podczas wykonywania prostych zadań. Zapis EEG pokazuje częstotliwość oraz amplitudę drgań fal mózgowych. Fale te to nic innego jak cykle aktywności bioelektrycznej mózgu. Kontrola fal pozwala lepiej je wykorzystać w celu usprawnienia pracy mózgu, a więc poprawia jakość życia.

W praktyce metoda biofeedback to świadome wpływanie na pracę mózgu poprzez uczestnictwo w różnego rodzaju grach komputerowych sterowanych wyłącznie umysłem. Regularne treningi usprawniają zdolność koncentracji i wpływają korzystnie na funkcje poznawcze pacjenta. Biofeedback sprzyja również relaksacji i poprawie nastroju.

Przebieg treningu

Przed treningiem na głowie pacjenta umieszczane są elektrody. Następnie trenujący wykonuje polecenia terapeuty, kierując animacją obserwowaną na ekranie za pomocą myśli. Zadanie każdorazowo jest dostosowywane do aktualnej kondycji intelektualnej pacjenta. W gestii terapeuty jest takie sterowanie treningiem, aby zadania nie były ani zbyt trudne, ani zbyt łatwe dla uczestnika. Osoba trenująca poza wykonywanym zadaniem ma możliwość obserwowania na bieżąco pracy swojego mózgu. Dzięki temu może metodą prób i błędów kierować pracą mózgu i nasileniem poszczególnych fal, które odpowiadają zarówno za stan koncentracji, jak i relaksu.

Prowadzone na przestrzeni lat badania nad funkcjonowaniem mózgu wyróżniły pięć rodzajów fal mózgowych: alfa, beta, theta, delta oraz gamma. Cztery pierwsze mogą być poddawane treningowi biofeedback, podczas gdy fale gamma zostały odkryte stosunkowo niedawno, więc prace badawcze nad nimi wciąż trwają.

Fale delta (1–4 Hz) są najwolniejszymi ze wszystkich fal. Odpowiadają za stan całkowitej nieświadomości i głębokiego snu. W czasie ich największej aktywności do organizmu uwalniane są hormony, takie jak odpowiedzialny za opóźnianie procesów starzenia kortyzol czy melatonina.

Z kolei zbyt wysoki poziom fal delta powoduje zaburzenia uwagi. Trening polegający na redukcji tych fal stosowany jest u pacjentów z ADD oraz ADHD.