OPUBLIKOWANO: 7 WRZEŚNIA 2018

Nowe Rozporządzenie w sprawie doradztwa zawodowego

Opracował: Michał Łyszczarz, prawnik, współautor komentarza do Ustawy o systemie oświaty

Podstawa prawna:

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2018 r. poz. 1675),
• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 996 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz.U. z 2017 r. poz. 1575),
• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1457 ze zm.),
• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 60 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. z 2017 r. poz. 1591 ze zm.).

16 sierpnia 2018 r. Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska podpisała nowe Rozporządzenie w sprawie doradztwa zawodowego. Upoważnieniem do wydania tego aktu jest art. 47 ust. 1 pkt 4 Ustawy Prawo oświatowe, na podstawie którego minister właściwy ds. oświaty i wychowania określa treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego, warunki i sposób realizacji i organizacji doradztwa zawodowego w szkołach i placówkach oraz wymagania w zakresie przygotowania osób realizujących doradztwo zawodowe, uwzględniając rolę doradztwa zawodowego we wspieraniu uczniów i słuchaczy w procesie podejmowania decyzji edukacyjnych i zawodowych.

Jak wynika z uzasadnienia do Rozporządzenia, przewiduje ono wprowadzenie regulacji umożliwiających ujęcie doradztwa zawodowego jako procesu, który rozpoczyna się w okresie przedszkolnym i jest kontynuowany na kolejnych etapach edukacyjnych. Celem doradztwa zawodowego jest wspieranie dzieci, uczniów i słuchaczy w procesie podejmowania samodzielnych i odpowiedzialnych wyborów edukacyjnych i zawodowych opartych na znajomości i rozumieniu siebie, systemu edukacji oraz rynku pracy. W związku z tym doradztwo zawodowe wymaga szczególnego wsparcia, bowiem wpływa na dalsze decyzje edukacyjne i zawodowe uczniów; powinno zatem obejmować szereg działań podejmowanych przez placówkę w celu prawidłowego przygotowania uczniów do wyboru kolejnego etapu kształcenia i zawodu, powinno być także spójnym systemem działań mających na celu wsparcie dzieci, uczniów i słuchaczy w procesie rozpoznawania zainteresowań i predyspozycji zawodowych oraz w wyborze kolejnego etapu kształcenia i zawodu.

W Rozporządzeniu zdefiniowano, na czym polega doradztwo zawodowe oraz wskazano formy, w jakich może być ono realizowane na poszczególnych etapach edukacji, wymieniając w szczególności:

• preorientację zawodową dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych i innych form wychowania przedszkolnego,
• orientację zawodową dla klas I–VI szkół podstawowych,
• działania w zakresie doradztwa zawodowego dla klas VII i VIII szkół podstawowych i szkół ponadpodstawowych.

Zgodnie z uzasadnieniem do Rozporządzenia wyodrębnienie w ramach doradztwa zawodowego poszczególnych form wskazuje na konieczność zastosowania odmiennego podejścia do działań doradczych adresowanych do dzieci w przedszkolu, uczniów szkół podstawowych czy też szkół ponadpodstawowych i ma swoje uzasadnienie w koncepcjach i teoriach związanych z realizacją doradztwa zawodowego.

Konieczność realizacji treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego w publicznych przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych, innych formach wychowania przedszkolnego wynika z podstawy programowej wychowania przedszkolnego określonej w