OPUBLIKOWANO: 29 CZERWCA 2018

Nowe rozporządzenie w sprawie oceny pracy nauczycieli

Opracował: Marcin Majchrzak, radca prawny, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie

Podstawa prawna:

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 maja 2018 r. w sprawie szczegółowych kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczycieli, zakresu informacji zawartych w karcie oceny pracy, składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego oraz trybu postępowania odwoławczego (Dz.U. z 2018 r. poz. 1133),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 grudnia 2016 r. w sprawie kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczyciela, trybu postępowania odwoławczego oraz składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego (Dz.U. z 2016 r. poz. 2035 ze zm.),
• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 996),
• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 967),
• Ustawa z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2203),
• Konwencja o prawach dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz.U. z 1991 r. Nr 120 poz. 526).

29 maja 2018 r. zostało podpisane nowe rozporządzenie w sprawie oceny pracy nauczycieli. Akt ten wejdzie w życie 1 września 2018 r. – na jego podstawie dyrektorzy będą mogli wprowadzić w przedszkolach regulaminy określające wskaźniki oceny pracy nauczycieli.

Rozporządzenie z dnia 29 maja 2018 r. zastąpi analogiczny akt prawny – Rozporządzenie z dnia 9 grudnia 2016 r. Wydanie nowego aktu było konieczne ze względu na zmianę brzmienia przepisu upoważniającego – art. 6a ust. 12 Karty nauczyciela. Zgodnie z tym przepisem (w jego brzmieniu od 1 września 2018 r.) MEN jest obowiązany do określenia, w drodze rozporządzenia:

1. szczegółowych kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczycieli, w tym nauczycieli zajmujących stanowiska kierownicze,
2. szczegółowego zakresu informacji zawartych w karcie oceny pracy,
3. składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego,
4. szczegółowego trybu postępowania odwoławczego

– mając na uwadze konieczność zapewnienia odpowiedniego poziomu wykonywania pracy przez nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego, a w przypadku nauczycieli zajmujących stanowiska kierownicze – także wykonywania obowiązków związanych z zajmowanym stanowiskiem, zróżnicowania szczegółowych kryteriów oceny pracy dla poszczególnych stopni awansu zawodowego oraz uwzględnienia w szczegółowych kryteriach oceny pracy dokonywanej po zakończeniu stażu stopnia realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciela. Warto zaznaczyć, że wiele z regulacji prawnych, które znajdowały się dotychczas w starym Rozporządzeniu, przeniesiono bezpośrednio do KN. W efekcie struktura nowego rozporządzenia przedstawia się następująco:

1. kryteria oceny pracy nauczyciela stażysty,
2. kryteria oceny pracy nauczyciela kontraktowego,
3. kryteria oceny pracy nauczyciela mianowanego,
4. kryteria oceny pracy nauczyciela dyplomowanego,
5. ustalanie oceny pracy nauczyciela,
6. treść karty oceny pracy,
7. tryb odwoływania się od oceny pracy,
8. kryteria oceny pracy dyrektora przedszkola,
9. tryb ponownego ustalania oceny pracy dyrektora.

Bardzo ważne dla nauczycieli będą określone w Rozporządzeniu, w podziale na poszczególne stopnie awansu zawodowego, szczegółowe kryteria oceny pracy. Kryteria te stanowią uszczegółowienie zadań spoczywających na nauczycielach na podstawie art. 6 i art. 42 ust. 2 KN oraz art. 5 Ustawy Prawo oświatowe. Sformułowane w Rozporządzeniu kryteria pozostaną w ścisłym związku z regulaminem określającym wskaźniki oceny pracy nauczycieli. Obowiązek wydania regulaminu nakłada na dyrektora przedszkola art. 6a ust. 14 KN (obowiązujący od 1 września 2018 r.). Według tego przepisu określone w regulaminie wskaźniki powinny odnosić się do poziomu spełniania poszczególnych kryteriów oceny pracy nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego (a te będą obecnie określone w nowym Rozporządzeniu). Regulamin powinien dodatkowo uwzględniać specyfikę pracy w danym przedszkolu.

Należy też zwrócić uwagę na przepisy przejściowe odnoszące się do zasad oceniania nauczycieli, zamieszczone w Ustawie o finansowaniu zadań oświatowych. W myśl tych regulacji:

1. do postępowań w sprawie dokonania oceny pracy nauczyciela, wszczętych i niezakończonych przed 1 września 2018 r., stosuje się przepisy dotychczasowe (art. 123 ust. 1 Ustawy),
2. oceny pracy nauczyciela kontraktowego i nauczyciela mianowanego dokonuje się po raz pierwszy na nowych zasadach do 31 sierpnia 2021 r., a jeżeli nauczyciel w tym okresie rozpocznie staż na kolejny stopień awansu zawodowego – po zakończeniu tego stażu (art. 123 ust. 2 Ustawy),
3. oceny pracy nauczyciela dyplomowanego, który 1 września 2018 r. legitymuje się co najmniej trzyletnim okresem pracy w szkole od dnia uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego, dokonuje się po raz pierwszy na nowych zasadach do 30 czerwca 2020 r.

Również nauczyciele będący w trakcie zdobywania kolejnego stopnia awansu zawodowego powinni być zainteresowani ww. regulacjami, ponieważ zgodnie z nowymi przepisami nie będzie już podziału na ocenę dorobku zawodowego i ocenę pracy nauczyciela. Przepisy będą w tym zakresie wspólne – po zakończeniu stażu dyrektor oceni pracę nauczyciela na podstawie regulacji KN oraz nowego Rozporządzenia. Jednak, jak już wspomniano, przepisy przejściowe przewidują w tym zakresie pewne wyjątki:

1. zgodnie z art. 126 Ustawy o finansowaniu zadań oświatowych – w przypadku nauczycieli, którzy zakończyli staż na kolejny stopień awansu zawodowego przed 1 września 2018 r., lecz do tego dnia nie otrzymali oceny dorobku zawodowego za okres stażu lub nie złożyli wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego, ocena dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu jest dokonywana oraz postępowanie kwalifikacyjne lub egzaminacyjne jest prowadzone według dotychczasowych przepisów,
2. zgodnie z art. 128 Ustawy o finansowaniu zadań oświatowych