OPUBLIKOWANO: 20 KWIETNIA 2018

Realizacja obowiązku szczepień a uczęszczanie do przedszkola

Opracował: Michał Łyszczarz, prawnik, współautor komentarza do Ustawy o systemie oświaty

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 151),
• Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1318 ze zm.),
• Ustawa z 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1261 ze zm.).

Coraz powszechniejsze głosy ruchów antyszczepionkowych o konieczności zrezygnowania z przymusu szczepień ochronnych wywołały w zeszłym roku reakcję Naczelnej Rady Lekarskiej. Zdaniem NRL niewywiązywanie się przez rodziców z obowiązku szczepień dzieci powinno wpływać na prawo do korzystania z usług przedszkolnych. Czy istnieją podstawy prawne do nieprzyjęcia niezaszczepionego dziecka do przedszkola? Ponieważ z perspektywy dyrektora jest to kwestia bardzo istotna, warto przyjrzeć się jej bliżej.

Apel Naczelnej Rady Lekarskiej

7 lipca 2017 r. Naczelna Rada Lekarska wystosowała do Ministra Zdrowia apel Nr 8/17/P-VII o podjęcie prac legislacyjnych zmierzających do wprowadzenia obowiązku przedstawienia przed przyjęciem do żłobka, przedszkola oraz szkoły zaświadczenia potwierdzającego wykonanie u dziecka szczepień obowiązkowych.

W opinii Rady niezgodna z obowiązującym prawem decyzja rodziców o niepoddaniu dziecka obowiązkowym szczepieniom stwarza zagrożenie dla zdrowia nie tylko tego dziecka, lecz również dla innych dzieci mających z nim kontakt. Rada zwróciła również uwagę, że w ostatnim czasie zwiększa się liczba dzieci, które nie są poddawane obowiązkowym szczepieniom, co oznacza, że istniejące ramy prawne egzekwowania tego obowiązku okazują się niewystarczające.

Wprowadzenie ustawowego obowiązku przedstawienia ww. zaświadczenia jest uzasadnione interesem publicznym – potrzebą zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego Polaków. Regulacja chroniłaby zdrowie dzieci poddanych szczepieniom obowiązkowym, ograniczając ich kontakt z osobami niezaszczepionymi. Stanowiłaby także dodatkowy bodziec do objęcia szczepieniami dzieci, które dotąd nie zostały im poddane.

Stanowisko Ministra Zdrowia

W udzielonej 27 lipca 2017 r. odpowiedzi Minister Zdrowia zauważył, że obowiązek szczepień ochronnych wynika z przepisów Ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. W art. 5 ust. 1 pkt 1 tego aktu czytamy, że osoby przebywające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są obowiązane na zasadach określonych w Ustawie do poddawania się:

1. zabiegom sanitarnym,
2. szczepieniom ochronnym,