OPUBLIKOWANO: 7 GRUDNIA 2017

Badanie wyników nauczania

Opracowała: Elżbieta Rzepecka-Roszak, dyrektor zespołu szkół, ekspert ds. awansu zawodowego nauczycieli; zaktualizował: Michał Łyszczarz, prawnik, współautor komentarza do Ustawy o systemie oświaty

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz.U. z 2017 r. poz. 1658),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek (Dz.U. z 2017 r. poz. 1611),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356).

Spełnianie ustandaryzowanych wymagań w zakresie jakości oferowanego nauczania jest jednym z podstawowych celów, jakie musi spełniać szkoła realizująca postanowienia zawarte w rozporządzeniach w sprawie podstawy programowej.

Badanie spełniania tych wymagań dokonywane jest w rozmaity sposób. Przede wszystkim wykonuje je dyrektor szkoły, w ramach sprawowanego nadzoru pedagogicznego, jak również zewnętrzny organ nadzoru, czyli właściwy Kurator Oświaty. Oprócz tego badania wyników nauczania mogą być wykonywane przez wyspecjalizowane instytucje zajmujące się tą tematyką.

Badanie wyników kształcenia wykonywane w ramach sprawowanego nadzoru pedagogicznego, czy to wewnętrznego, czy to zewnętrznego, służy sprawdzeniu, czy szkoła prawidłowo wykonuje swoje zadania wynikające z regulacji prawa powszechnie obowiązującego. Z kolei badania wyników edukacyjnych przeprowadzane nie w ramach sprawowanego nadzoru pedagogicznego, lecz w związku np. z planowaną zmianą treści podstawy programowej czy warunków jej realizacji ma z reguły służyć usprawnieniu procesu kształcenia i zwiększeniu jego efektywności, ewentualnie pomaga również w zidentyfikowaniu istniejących w tym zakresie problemów.

Badanie bieżące

Obecnie, po wejściu w życie Ustawy Prawo oświatowe, regulacje dotyczące nadzoru pedagogicznego znajdują się w art. 55 i kolejne tego aktu. Zgodnie z art. 55 ust. 2 pkt 2 nadzorowi podlega m. in. realizacja podstaw programowych i ramowych planów nauczania. Zgodnie z ust. 1 pkt tej regulacji nadzór polega natomiast m. in. obserwowaniu, analizowaniu i ocenianiu przebiegu procesów kształcenia i wychowania oraz efektów działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkół i placówek.

Efekty dydaktycznej działalności szkoły podlegają zatem ocenie w toku sprawowanego nadzoru pedagogicznego, a efekty tej oceny wywołują określone konsekwencje po stronie dyrektora. Zgodnie bowiem z art. 56 ust. 2 Ustawy Prawo oświatowe