OPUBLIKOWANO: 7 GRUDNIA 2017

Zmiany w Karcie nauczyciela, cz. 2. Awans zawodowy nauczycieli od 1 września 2018 r.

Opracował: Roman Lorens, konsultant ds. organizacji i zarządzania oświatą, ekspert ds. awansu zawodowego nauczycieli, były długoletni dyrektor szkoły. Lider i koordynator doskonalenia zawodowego nauczycieli i kadry kierowniczej szkół. Autor licznych artykułów z zakresu zarządzania oświatą i publikacji książkowych

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59 ze zm.),
• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (Dz.U. z 2017 r. poz. 1189),
• Ustawa z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2203).

Zdaniem ustawodawcy obowiązujący od 2000 r. system awansu zawodowego należy dostosować do aktualnych wyzwań stojących przed nauczycielami. Obecnie już prawie 60 proc. nauczycieli uzyskało stopień nauczyciela dyplomowanego (dane SIO, stan na 30 września 2016 r.). Również Najwyższa Izba Kontroli zwróciła uwagę na konieczność zmian w awansie zawodowym nauczycieli rozpoczynających pracę w zawodzie. W informacji NIK w szczególności podniesiono, że: „Dziewięciomiesięczny okres stażu o charakterze wprowadzającym do wykonywania zawodu nauczyciela jest zbyt krótki, aby ukształtować odpowiednie postawy oraz ugruntować kompetencje dydaktyczno-metodyczne służące sprawnemu i efektywnemu wykonywaniu tego zawodu”. Zdaniem NIK nie spełnia swojej funkcji także komisja kwalifikacyjna przeprowadzająca postępowanie na stopień nauczyciela kontraktowego, bowiem jej członkowie – zaangażowani w proces uzyskiwania awansu zawodowego przez stażystę – pośrednio oceniają również wykonaną przez siebie pracę.

NIK w cytowanej informacji wniosła do Ministra Edukacji Narodowej o podjęcie działań legislacyjnych dotyczących wprowadzenia zmian w Karcie nauczyciela, m.in. przez:

• wydłużenie okresu stażu na stopień nauczyciela kontraktowego,
• rozważenie wprowadzenia w KN egzaminu po odbyciu stażu uprawniającego do wykonywania zawodu nauczyciela zamiast obowiązującej wewnątrzszkolnej rozmowy kwalifikacyjnej.

Zmiany w strukturze awansu zawodowego

Zgodnie z nowym brzmieniem art. 9b ust. 1 KN warunkiem nadania nauczycielowi kolejnego stopnia awansu zawodowego jest spełnienie wymagań kwalifikacyjnych, odbycie staż zakończonego co najmniej dobrą oceną pracy oraz:

• w przypadku nauczyciela stażysty – zdanie egzaminu przed komisją egzaminacyjną,
• w przypadku nauczyciela kontraktowego – zdanie egzaminu przed komisją egzaminacyjną,
• w przypadku nauczyciela mianowanego – uzyskanie akceptacji komisji kwalifikacyjnej po dokonaniu analizy dorobku zawodowego nauczyciela i przeprowadzonej rozmowie.

Nauczycielom spełniającym powyższe warunki oraz nauczycielom akademickim zatrudnionym w trybie art. 9a ust. 3, 4 lub 5, w drodze decyzji administracyjnej, stopień awansu zawodowego nadaje:

• stopień nauczyciela kontraktowego – dyrektor szkoły,
• stopień nauczyciela mianowanego – organ prowadzący szkołę,
• stopień nauczyciela dyplomowanego – organ sprawujący nadzór pedagogiczny.

Zapamiętaj!

Akt nadania stopnia awansu zawodowego zawiera w szczególności: nazwę komisji kwalifikacyjnej lub egzaminacyjnej, numer i datę wydania zaświadczenia o uzyskaniu akceptacji lub zdaniu egzaminu, stopień awansu zawodowego, a także informację o poziomie wykształcenia nauczyciela.

W przypadku niespełnienia przez nauczyciela warunków uzyskania kolejnego stopnia awansu zawodowego dyrektor szkoły lub właściwy organ w drodze decyzji administracyjnej odmawia nadania stopnia awansu zawodowego. W rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego w przypadku odwołania się od decyzji administracyjnej organami wyższego stopnia są odpowiednio:

• w stosunku do dyrektora szkoły – organ prowadzący szkołę, a w przypadku gdy dyrektor szkoły jest jednocześnie osobą prowadzącą szkołę – organ sprawujący nadzór pedagogiczny,
• w stosunku do organu prowadzącego szkołę – organ sprawujący nadzór pedagogiczny,