Propozycje zmian w Karcie nauczyciela
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1189).
28 września 2017 r. odbyło się w Sejmie pierwsze czytanie rządowego Projektu ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. Jest to kompleksowa nowelizacja, zawierająca również szereg zmian w Karcie nauczyciela – obejmuje m.in. modyfikację obowiązujących obecnie zasad dokonywania oceny pracy poprzez powiązanie ścieżki awansu zawodowego z oceną pracy nauczycieli oraz uzależnienie długości trwania awansu od jakości pracy nauczyciela. Z uwagi na fakt, że zmiany dotyczące Karty nauczyciela mają wejść w życie już od przyszłego roku szkolnego, a częściowo już od 1 stycznia 2018 r., warto zapoznać się z proponowanym kierunkiem nowelizacji. Nadmienić jednak należy, że opisywany projekt nie przesądza jeszcze o ostatecznym kształcie ustawy, w tym o terminie jej wejścia w życie, zatem niektóre z proponowanych rozwiązań lub też ich szczegóły mogą się jeszcze zmienić w trakcie prac sejmowych.
Czas trwania stażu
Uzasadnienie do projektu zwraca uwagę na stanowisko Najwyższej Izby Kontroli (raport z sierpnia 2008 r.), w którym Izba wskazała na konieczność zmian w awansie zawodowym nauczycieli rozpoczynających pracę w zawodzie.
W opinii NIK-u: „dziewięciomiesięczny okres stażu o charakterze wprowadzającym do wykonywania zawodu nauczyciela jest zbyt krótki, aby ukształtować odpowiednie postawy oraz ugruntować kompetencje dydaktyczno-metodyczne służące sprawnemu i efektywnemu wykonywaniu tego zawodu. (...) W zaledwie dziewięciomiesięcznym okresie stażu, trudno mówić o dorobku zawodowym (osiągnięciach) osoby, która dopiero zbiera pierwsze doświadczenia jako nauczyciel i rozpoznaje mechanizmy funkcjonowania szkoły i środowiska, w którym funkcjonuje”.
W konsekwencji NIK wniósł propozycję zmian w Karcie nauczyciela polegających m.in. na wydłużeniu okresu stażu na stopień nauczyciela kontraktowego. Takie rozwiązanie ma się znaleźć w znowelizowanym art. 9c ust. 1 pkt 1 Karty nauczyciela. Zgodnie z jego obecną treścią staż trwa w przypadku ubiegania się o awans na stopień nauczyciela kontraktowego dziewięć miesięcy. Nowelizacja wprowadza zmianę, zgodnie z którą staż w przypadku ubiegania się o stopień nauczyciela kontraktowego trwa rok i dziewięć miesięcy, co oznacza wydłużenie stażu o pełny rok kalendarzowy w stosunku do obecnie obowiązujących regulacji.
Wydłużeniu ulegnie również okres czas pracy, jaki musi upłynąć, aby powstała możliwość rozpoczęcia stażu na kolejny stopień awansu zawodowego. Zgodnie z proponowaną w projekcie treścią art. 9d ust. 4 nauczyciel kontraktowy będzie mógł rozpocząć staż na stopień nauczyciela mianowanego po przepracowaniu w przedszkolu co najmniej trzech lat, a nauczyciel mianowany będzie mógł rozpocząć staż na stopień nauczyciela dyplomowanego po przepracowaniu w przedszkolu co najmniej czterech lat od dnia nadania poprzedniego stopnia awansu zawodowego.
Zmiana ta oznacza wydłużenie okresu oczekiwania na rozpoczęcie stażu o rok w przypadku nauczycieli kontraktowych oraz aż o trzy lata w przypadku nauczycieli mianowanych. Zgodnie bowiem z obecną treścią art. 9d ust. 4 Karty nauczyciel kontraktowy może rozpocząć staż na stopień nauczyciela mianowanego po przepracowaniu w szkole (przedszkolu) co najmniej dwóch lat, a nauczyciel mianowany może rozpocząć staż na stopień nauczyciela dyplomowanego po przepracowaniu w szkole (przedszkolu) co najmniej roku od dnia nadania poprzedniego stopnia awansu zawodowego.
