ZAKTUALIZOWANO: CZERWIEC 2018

Przydzielanie nauczycielom godzin w szkole

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 967),
• Ustawa z 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 60).

W związku z wejściem w życie reformy oświatowej zaszły pewne zmiany w zasadach przydzielania nauczycielom godzin ponadwymiarowych. Należy podkreślić, że w związku z reformą oświaty nie obowiązuje zakaz przydzielania nauczycielom godzin ponadwymiarowych.

Zasady przyznawania godzin ponadwymiarowych zostały uregulowane w art. 35 Ustawy Karta nauczyciela. Przydzielanie godzin nauczycielom na kolejny rok szkolny odbywa się w dwóch fazach. Pierwszym oraz najważniejszym etapem jest praca wykonywana w kwietniu, w ramach tworzenia arkusza organizacyjnego pracy szkoły. Wówczas dyrektor – przewidując wyniki klasyfikacji rocznej oraz naboru do klas I – liczy, ile będzie klas. Z tych obliczeń wynika liczba godzin z poszczególnych przedmiotów, którą będzie dysponowała szkoła w nowym roku szkolnym. Znając liczbę godzin ze wszystkich przedmiotów, dyrektor podejmuje decyzję o przydzieleniu godzin nauczycielom.

Drugą fazę stanowi praca, którą należy wykonać po zakończeniu klasyfikacji, a przede wszystkim rekrutacji do klas I. W większości szkół aż do zakończenia rekrutacji nie można być pewnym, czy plany zamieszczone w arkuszu organizacyjnym będą możliwe do zrealizowania. Dopiero po zakończeniu rekrutacji tworzy się klasy, rozdziela do nich uczniów. Wtedy należy ponownie przeliczyć liczbę godzin poszczególnych zajęć.

Przed przydzieleniem godzin dyrektor musi koniecznie pamiętać o tym, aby wszystkie godziny uśrednić – odliczyć czas nieobecności poszczególnych klas z powodu np. ciągłych praktyk zawodowych lub wcześniejszego zakończenia roku szkolnego.

Przykład

Nauczycielowi nie można zaplanować lekcji w trzech klasach, mających po 6 godzin matematyki w tygodniu. Wydaje się, że 18 godzin lekcyjnych daje pełen etat. Nie stanie się tak, jeśli np. jedna z tych klas będzie najwyższa programowo. Klasy maturalne kończą zajęcia dydaktyczno-wychowawcze w ostatni piątek kwietnia. Tym samym w maju i czerwcu nauczyciel nie ma już lekcji z tą klasą, zatem rok szkolny skraca się o osiem tygodni. W związku z tym godziny nauczycieli uśrednia się w skali całego roku szkolnego. Przy założeniu, że rok szkolny trwa 40 tygodni (dla uproszczenia obliczeń), brak ośmiu tygodni powoduje, że jedna lekcja w tej klasie po uśrednieniu stanowi 0,8 godziny.

Obliczenia:

8 tygodni (czas, gdy nie będzie klasy) : 40 tygodni roku szkolnego = 0,2 – liczba ubytku

1 godzina – 0,2 ubytku = 0,8 godziny

Przydzielając nauczycielowi lekcje, dyrektor musi pamiętać, że godzina w tej klasie w rzeczywistości wynosi 0,8 godziny. Jeśli zatem przydziela tę klasę matematykowi, to 6 godzin lekcyjnych daje 4,8 godziny (6 x 0,8), po uśrednieniu. Przydzielenie tych trzech klas nie zapewnia pełnego etatu nauczycielowi.

Dopiero po uśrednieniu wszystkich godzin danego przedmiotu zachodzi możliwość podzielenia ich przez liczbę nauczycieli tego przedmiotu zatrudnionych w szkole. Po wykonaniu tej czynności dyrektor dowiaduje się o liczbie etatów, którą dysponuje.

Sytuacja pierwsza

Po przydzieleniu uśrednionej liczby godzin danego przedmiotu nauczycielom uczącym go okazało się, że wszyscy nauczający mają pełen etat, a część godzin jeszcze została. Wówczas dyrektor rozdziela pozostałe godziny pomiędzy uczących jako godziny nadliczbowe albo zatrudnia kolejnego nauczyciela.

Sytuacja druga

Po przydzieleniu uśrednionej liczby godzin danego przedmiotu nauczycielom uczącym go okazało się, że wystarczyło ich dokładnie na zapewnienie pełnych etatów wszystkim zatrudnionym nauczycielom tego przedmiotu. Wówczas dyrektor nie podejmuje kolejnych kroków.

Sytuacja trzecia

Po przydzieleniu uśrednionej liczy godzin danego przedmiotu wszystkim nauczycielom uczącym go okazało się, że godzin jest za mało. Nie wystarczy ich dla wszystkich uczących tego przedmiotu w szkole. To najtrudniejsza sytuacja, zarówno dla nauczycieli, jak i dyrektora. W takim przypadku dyrektor może rozwiązać problem na kilka sposobów.

Pierwsza możliwość: Przydzielenie wszystkim nauczycielom zbliżonej liczby godzin. Wtedy żaden nauczyciel nie będzie miał pełnego etatu.

Druga możliwość: Przydzielenie części nauczycieli pełnego etatu, a pozostałym nauczycielom nierozdysponowanych godzin.

Trzecia możliwość: Rozdzielenie godzin poprzez dopełnienie pełnych etatów nauczycielom, a zwolnienie tych, dla których godzin zabrakło.

Czwarta możliwość: