OPUBLIKOWANO: 30 SIERPNIA 2017

Omówienie kierunków realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2017/2018

Opracował: Wojciech Wasielewski, pracownik kuratorium oświaty

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59 ze zm.),
• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 60 ze zm.),
• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1943 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 marca 2017 r. w sprawie przeprowadzania postępowania rekrutacyjnego oraz postępowania uzupełniającego do publicznych przedszkoli, szkół i placówek (Dz.U. z 2017 r. poz. 610),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 listopada 2007 r. w sprawie warunków i sposobu wykonywania przez przedszkola, szkoły i placówki publiczne zadań umożliwiających podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i językowej uczniów należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 263),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz.U. z 2017 r. poz. 1578).

Podobnie jak w poprzednich latach, w czasie wakacji minister edukacji narodowej ogłosił podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej na nowy rok szkolny. Do wydania takiego dokumentu minister jest zobowiązany przepisami Ustawy Prawo oświatowe (art. 60 ust. 3 pkt 1) oraz Ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe (art. 307). Wcześniej takie zobowiązanie wynikało z przepisów Ustawy o systemie oświaty.

Kierunki realizacji polityki oświatowej państwa są obligatoryjne dla organów nadzoru pedagogicznego i placówek doskonalenia nauczycieli. Dyrektorzy przedszkoli muszą wykorzystywać je do planowania własnego nadzoru i organizacji pracy przedszkola. Wdrażana reforma oświaty zachowała, a nawet wzmocniła autonomię przedszkola w zakresie planowania nadzoru pedagogicznego, co oznacza, że dyrektor przygotowuje plan nadzoru zgodnie z potrzebami danej placówki. Uwzględnia przy tym w szczególności wnioski ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego w poprzednim roku szkolnym.

W nadchodzącym roku szkolnym (2017/2018) podstawowymi kierunkami realizacji polityki oświatowej państwa będą:

1. Wdrażanie nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego.
2. Podniesienie jakości edukacji matematycznej, przyrodniczej i informatycznej.
3. Bezpieczeństwo w internecie. Odpowiedzialne korzystanie z mediów społecznych.
4. Wprowadzanie doradztwa zawodowego do szkół i placówek.
5. Wzmacnianie wychowawczej roli szkoły.
6. Podnoszenie jakości edukacji włączającej w szkołach i placówkach systemu oświaty.

Wdrażanie nowej podstawy programowej

Podstawa programowa wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego to – zgodnie z art. 4 pkt 24 Ustawy Prawo oświatowe – obowiązkowy zestaw celów kształcenia i treści nauczania. Obowiązkiem dyrektora przedszkola jest przede wszystkim przyjęcie do realizacji właściwych programów wychowania przedszkolnego, zawierających aktualne zapisy wynikające z nowej podstawy programowej. Najważniejsza zmiana dotyczy osiągania planowanych efektów realizacji zadań przedszkola, które sformułowane są w postaci celów do osiągnięcia przez dzieci na koniec wychowania przedszkolnego w ramach czterech podstawowych obszarów rozwoju dziecka: fizycznego, emocjonalnego, społecznego i poznawczego. Z podstawy programowej znika wypracowany kilka lat temu szczegółowy podział na kilkanaście obszarów, a zamiast celów wychowania przedszkolnego mamy zadania przedszkola i innych form wychowania przedszkolnego.

W podstawie programowej zrezygnowano ze wskazówek organizacyjnych co do podziału czasu na poszczególne zadania, np. usunięto sformułowanie „co najmniej jedną piątą czasu dzieci spędzają w ogrodzie przedszkolnym, na boisku, w parku – organizowane są tam gry i zabawy ruchowe, zajęcia sportowe, obserwacje przyrodnicze, prace gospodarcze, porządkowe, ogrodnicze”. Oznacza to również zmiany w sposobie dokumentowania realizacji programu wychowania przedszkolnego. W nowej podstawie organizacja zabawy, nauki i wypoczynku w przedszkolu oparta jest na rytmie dnia, czyli powtarzających się systematycznie fazach, „które pozwalają dziecku na stopniowe zrozumienie pojęcia czasu i organizacji oraz dają poczucie bezpieczeństwa i spokoju, zapewniając mu zdrowy rozwój”. Warto, żeby dyrektor miał na uwadze wprowadzane zmiany i uczulał na nie nauczycieli. Nauczyciel samodzielnie musi zaplanować sposób realizacji programu wychowania przedszkolnego, nie będzie też zobowiązany do szczegółowego dokumentowania w dzienniku realizowanych zadań. Nauka czytania pisania i liczenia powinna zostać wprowadzana poprzez zabawę. Cele dotyczące zakresu edukacji językowej i matematycznej w podstawie programowej nie są sprecyzowane – także w tym zakresie nauczyciel musi samodzielnie decydować o sposobie realizacji powyższych zadań.

Podniesienie jakości edukacji matematycznej, przyrodniczej i informatycznej