STAN PRAWNY NA 10 MAJA 2024

Poradnie psychologiczno-pedagogiczne są placówkami oświatowymi, stanowiąc jeden z elementów całego systemu oświaty. Już przepis art. 2 pkt 6 Prawa oświatowego, przesądzający o tym fakcie, określa najważniejsze zadania tych placówek, wskazując udzielanie dzieciom, młodzieży, rodzicom i nauczycielom pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a także pomocy uczniom w wyborze kierunku kształcenia i zawodu. Takie ukształtowanie zadań poradni powoduje, że placówki te pełnią funkcję uzupełniającą wobec szkół, na których spoczywa główny ciężar realizacji celów oświatowych. Siłą rzeczy nastawione są więc na współpracę ze szkołami czy wręcz na świadczenie określonych usług na ich rzecz.

Cele i zadania poradni

Skoro już o celach oświatowych mowa, to działalność poradni psychologiczno-pedagogicznych niewątpliwie wspiera takie cele systemu oświaty jak:

• wychowanie rozumiane jako wspieranie dziecka w rozwoju ku pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej, wzmacniane i uzupełniane przez działania z zakresu profilaktyki problemów dzieci i młodzieży,
• dostosowanie treści, metod i organizacji nauczania do możliwości psychofizycznych uczniów, a także zapewnienie możliwości korzystania z pomocy psychologiczno-
  -pedagogicznej i specjalnych form pracy dydaktycznej,
• opieka nad uczniami niepełnosprawnymi przez umożliwianie realizowania zindywidualizowanego procesu kształcenia, form i programów nauczania oraz zajęć rewalidacyjnych,
• opieka nad uczniami szczególnie uzdolnionymi poprzez umożliwianie realizowania indywidualnych programów nauczania oraz ukończenia szkoły każdego typu w skróconym czasie,
• przygotowywanie uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia.

Szczegółowe zadania służące realizacji wymienionych wyżej celów oraz sposób ich wykonywania określają przepisy prawa oświatowego, w szczególności dotyczące pomocy psychologiczno-pedagogicznej. W tym miejscu warto zaznaczyć, że zadania każdej poradni psychologiczno-pedagogicznej powinny zostać określone w jej statucie. W chwili powstawania niniejszego artykułu brak było jeszcze nowej regulacji odnoszącej się do szczegółowej treści ramowego statutu tego typu placówek oświatowych, albowiem delegacja z art. 112 ust. 2 Prawa oświatowego nie została jeszcze wykonana.

Można zakładać, że nowe rozporządzenie powielać będzie rozwiązania obowiązujące dotychczas, które na razie pozostają jeszcze w mocy. Jak stanowi bowiem art. 368 pkt 4 Ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie: art. 60 ust. 2 Ustawy o systemie oświaty zmienianej w art. 15, w zakresie dotyczącym ramowych statutów placówek publicznych, zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 112 ust. 2 Ustawy Prawo oświatowe oraz mogą być zmieniane na podstawie tych przepisów.

Dla porządku wskażmy, że zgodnie z wciąż obowiązującym § 2 Rozporządzenia w sprawie ramowego statutu publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej statut poradni określa jej cele i zadania oraz sposób wykonywania tych zadań, z uwzględnieniem potrzeb osób korzystających z pomocy poradni, a także organizację i zakres współdziałania z innymi poradniami, przedszkolami, szkołami i placówkami oraz organizacjami pozarządowymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc dzieciom i młodzieży, rodzicom oraz nauczycielom.

Z kolei § 6 Rozporządzenia przewiduje, że statut poradni określa zakres zadań jej pracowników, z uwzględnieniem zadań realizowanych poza poradnią, w szczególności w przedszkolach, szkołach i placówkach oraz środowisku rodzinnym dzieci i młodzieży.

Określenie zadań poradni w statucie powinno nastąpić z uwzględnieniem przepisów Rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych. Według § 2 tego aktu prawnego do zadań poradni należy:

• diagnozowanie dzieci i młodzieży,
• udzielanie dzieciom i młodzieży oraz rodzicom bezpośredniej pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
• realizowanie zadań profilaktycznych oraz wspierających wychowawczą i edukacyjną funkcję przedszkola, szkoły i placówki, w tym wspieranie nauczycieli w rozwiązywaniu problemów dydaktycznych i wychowawczych,
• organizowanie i prowadzenie wspomagania przedszkoli, szkół i placówek w zakresie realizacji zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych.

Z uwagi na tematykę naszych rozważań najistotniejsze wydają się zadania opisane w dwóch ostatnich punktach. Niewątpliwie wskazane wyżej przepisy wymagają uwzględnienia w ich treści współpracy poradni psychologiczno-pedagogicznej ze szkołami i placówkami oświatowymi.

Co ciekawe – stosownie do treści art. 98 ust. 2 pkt 1 Prawa oświatowego