Szczepienia ochronne dzieci żłobkowych
Choroba zakaźna pojawiająca się we wczesnym dzieciństwie może wiązać się z poważnymi konsekwencjami – ciężkim przebiegiem, groźnymi powikłaniami, czasem nawet śmiercią. Jedną z metod wciąż uważanych za skuteczne i trudne do zastąpienia w zapobieganiu chorobom zakaźnym są szczepienia ochronne. Umożliwiają one uodpornienie się organizmu na choroby.
Szczepionki zawierają antygeny, czyli substancje pobudzające układ odpornościowy do wytworzenia skutecznej ochrony przeciw wirusom i bakteriom odpowiedzialnym za poszczególne infekcje. Wprowadzenie osłabionych drobnoustrojów do organizmu poprzez szczepienie nie stanowi dla dziecka zagrożenia. Po podaniu szczepionki organizm reaguje tak, jakby został zakażony drobnoustrojem chorobotwórczym, ale nie dochodzi do wystąpienia objawów choroby. System odpornościowy organizmu rozpoznaje składniki szczepionki jako infekcję i zaczyna wytwarzać przeciwciała oraz komórki odpornościowe. Dzięki temu organizm w przyszłości będzie mógł rozpoznać atakujące go bakterie lub wirusy i szybko im przeciwdziałać. Szczepienia chronią zarówno dzieci zaszczepione, jak i te, których z różnych medycznych względów (jak np. choroba nowotworowa) szczepić nie można.
Szczepień nie warto odkładać. W pierwszym miesiącu życia system odpornościowy dziecka jest jeszcze niedojrzały, a przeciwciała, które otrzymuje ono od matki, są niewystarczające i zanikają z czasem. Rekomendowany wiek, w którym dziecko otrzymuje szczepionkę, jest tak dobrany, by zapewnić mu jak najwcześniejszą i najskuteczniejszą ochronę przed chorobami zakaźnymi zgodnie z istniejącą sytuacją epidemiologiczną.
Szczepienia obowiązkowe i zalecane
Program szczepień ochronnych, tzw. kalendarz szczepień, który jest co roku aktualizowany przez Głównego Inspektora Sanitarnego, projektuje się tak, aby chronić dziecko jak najwcześniej i minimalizować ryzyko zachorowania, a tym samym groźnych powikłań. W pierwszej kolejności zaleca się szczepienia przeciwko chorobom, których przebieg jest najcięższy, a ryzyko zachorowania największe.
Szczepienie przeciw danej chorobie zazwyczaj składa się z kilku dawek. Pierwsze szczepienia – przeciwko gruźlicy i wirusowemu zapaleniu wątroby typu B – dzieci otrzymują tuż po narodzeniu, jeszcze w szpitalu.
Kalendarz szczepień zawiera szczepienia obowiązkowe, które są gwarantowane i bezpłatne dla pacjenta, oraz szczepienia zalecane, których koszt ponoszą rodzice lub prawni opiekunowie dziecka. Obecnie do grupy szczepień obowiązkowych należą szczepienia przeciw gruźlicy, błonicy, tężcowi, krztuścowi, polio (poliomyelitis), wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, zakażeniom Hib, odrze, śwince, różyczce. Natomiast szczepienia zalecane, które można podać na pierwszej wizycie szczepiennej, to:
- szczepionka doustna przeciw zakażeniom rotawirusami,
- szczepionka w zastrzyku przeciw zakażeniom pneumokokowym (bezpłatna szczepionka dla dzieci urodzonych po 1 stycznia 2017 r. oraz zdrowych dzieci z bliskiego otoczenia osób przewlekle chorych lub dzieci przedwcześnie urodzonych),