STAN PRAWNY NA 5 CZERWCA 2025

System Informacji Oświatowej (SIO) stanowi kluczowe narzędzie wspierające zarządzanie i planowanie polityki edukacyjnej w Polsce. Gromadzi dane niezbędne do prowadzenia polityki oświatowej państwa oraz efektywnego funkcjonowania systemu finansowania zadań oświatowych na różnych szczeblach administracyjnych. System ten umożliwia zbieranie i analizę informacji dotyczących uczniów, nauczycieli oraz placówek oświatowych. Pozwala to podejmować świadome decyzje w zakresie edukacji. Jakie są podstawowe zasady działania SIO?

Akty prawne regulujące działanie SIO

Podstawowym i najważniejszym aktem prawnym regulującym zasady działania SIO jest Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej. Jest to obszerna ustawa, często nowelizowana. Na jej podstawie wydanych zostało kilka aktów wykonawczych, regulujących szczegółowe kwestie związane z funkcjonowaniem SIO. Wśród nich istotne znaczenie dla jednostek oświaty ma zwłaszcza Rozporządzenie MEN z dnia 28 sierpnia 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych dziedzinowych gromadzonych w systemie informacji oświatowej oraz terminów przekazywania niektórych danych do bazy danych systemu informacji oświatowej.

Cel gromadzenia danych w SIO

Zgodnie z art. 1 Ustawy o systemie informacji oświatowej funkcjonowanie systemu ma prowadzić do uzyskiwania danych niezbędnych do:

• prowadzenia polityki oświatowej państwa na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym, w tym wspomagania zarządzania oświatą,
• efektywnego funkcjonowania systemu finansowania zadań oświatowych na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym,
• analizy efektywności wykorzystania środków publicznych przeznaczonych na finansowanie zadań oświatowych,
• nadzorowania i koordynowania wykonywania nadzoru pedagogicznego na terenie kraju oraz podnoszenia jakości edukacji,
• prowadzenia monitoringu karier absolwentów publicznych i niepublicznych szkół ponadpodstawowych.

Jak widać, powyższe cele zostały sformułowane bardzo ogólnikowo, dając tym samym możliwość wykorzystywania danych gromadzonych w SIO na wielu różnych polach związanych z funkcjonowaniem systemu oświaty, jak choćby sprawowanie nadzoru pedagogicznego czy zwiększanie bezpieczeństwa dzieci i uczniów. Wydaje się jednak, że najważniejsza rola SIO wiąże się z prowadzeniem sprawnego systemu finansowania zadań oświatowych, jako że dane z SIO są następnie wykorzystywane do podziału środków finansowych przeznaczonych na oświatę. Zgodnie z art. 31 ust. 2 Ustawy dane dziedzinowe przekazywane do bazy danych mają zapewnić organom administracji publicznej, realizującym na poziomie lokalnym, regionalnym i krajowym politykę oświatową państwa, aktualne dane niezbędne do realizowania zadań w tym zakresie, a także w zakresie planowania środków budżetowych niezbędnych do finansowania zadań oświatowych. Terminy przekazywania informacji do bazy danych SIO są powiązane z terminami przygotowywania projektu budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

Struktura SIO

SIO składa się z bazy danych systemu informacji oświatowej oraz systemu teleinformatycznego. Baza danych SIO jest centralnym zbiorem danych, prowadzonym przez ministra właściwego ds. oświaty i wychowania. W jej skład wchodzą:

• zbiór danych o szkołach i placówkach oświatowych oraz ich zespołach – tzw. Rejestr Szkół i Placówek Oświatowych (RSPO); szczegółowy zakres danych gromadzonych w RSPO określa art. 7 Ustawy o systemie informacji oświatowej,
• zbiory innych niż objęte RSPO danych o szkołach i placówkach oświatowych; szczegółowy zakres danych dziedzinowych gromadzonych w zbiorach danych szkół i placówek oświatowych określa art. 8 Ustawy o systemie informacji oświatowej,
• zbiory danych o innych jednostkach wykonujących zadania z zakresu oświaty; szczegółowy zakres danych gromadzonych w zbiorach danych jednostek określa art. 9 Ustawy o systemie informacji oświatowej,
• zbiory danych o uczniach – są w nich gromadzone dane identyfikacyjne (art. 11 Ustawy o systemie informacji oświatowej) oraz dane dziedzinowe uczniów (art. 12–25),
• zbiory danych o nauczycielach; są w nich gromadzone i przetwarzane dane identyfikacyjne (art. 28 Ustawy o systemie informacji oświatowej), a także dane dziedzinowe nauczycieli (art. 29).

SIO stanowi centralną bazę danych, której administratorem jest minister właściwy ds. oświaty i wychowania.

Dane gromadzone w SIO

Ustawa o systemie informacji oświatowej przewiduje, że w systemie informacji oświatowej są gromadzone oraz przetwarzane dane dotyczące:

• publicznych i niepublicznych przedszkoli, szkół i placówek oświatowych, a także innych jednostek organizacyjnych, o których mowa w art. 2 Prawa oświatowego,
• innych jednostek wykonujących zadania z zakresu oświaty:
  • jednostek samorządu terytorialnego,
  • kuratoriów oświaty,
  • jednostek obsługujących (tzw. centra usług wspólnych), które obejmują wspólną obsługą szkoły i placówki oświatowe założone i prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego.