STAN PRAWNY NA 12 LIPCA 2019 Przekształcanie umów o pracę w mianowanie w placówce oświatowej Opracowała i zaktualizowała: Karolina Król-Komarnicka, kierownik działu kadr i płac w państwowej instytucji Podstawa prawna: • Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 967 ze zm.). Zasadniczymi podstawami nawiązania stosunku pracy w przypadku nauczycieli są umowa o pracę bądź mianowanie (art. 10 Karty nauczyciela). Zgodnie z art. 11 KN stosunek pracy na powyższych podstawach nawiązuje z nauczycielem dyrektor placówki oświatowej, na stanowisku zgodnym z posiadanymi przez nauczyciela kwalifikacjami oraz zgodnie z posiadanym przez niego stopniem awansu zawodowego. Umowa o pracę jest prymarnym sposobem nawiązania stosunku pracy z nauczycielami stażystami i nauczycielami kontraktowymi. Na tej podstawie można również nawiązać stosunek pracy z nauczycielami mianowanymi i dyplomowanymi, jeśli nie ma warunków do zatrudnienia ich na podstawie mianowania. W niniejszym artykule chcielibyśmy się skupić na zatrudnianiu nauczycieli na podstawie mianowania, a szczególnie na sytuacji przekształcania stosunku pracy nawiązanego na podstawie umowy o pracę w mianowanie. Mianowanie jest szczególną formą nawiązania stosunku pracy, która charakteryzuje się dużą stabilnością zatrudnienia. Dotyczy to szczególnie sytuacji, w których można rozwiązać stosunek pracy z nauczycielem zatrudnionym na podstawie mianowania. Może to nastąpić tylko w wyjątkowych przypadkach określonych w KN. Ważne! Zgodnie z art. 10 ust. 5a KN stosunek pracy nawiązany na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony przekształca się w stosunek pracy na podstawie mianowania z pierwszym dniem miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, w którym: • nauczyciel uzyskał stopień nauczyciela mianowanego – o ile spełnione są warunki określone w art. 10 ust. 5 KN, • w przypadku nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego – w czasie trwania umowy o pracę zostały spełnione warunki, o których mowa w art. 10 ust. 5 KN. Warunki, które muszą spełnić nauczyciel mianowany i dyplomowany, aby dyrektor placówki oświatowej mógł nawiązać z nimi stosunek pracy na podstawie mianowania: 1. Posiadanie obywatelstwa polskiego. Wymóg ten nie dotyczy obywateli państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym. 2. Posiadanie pełnej zdolności do czynności prawnych i korzystanie z praw publicznych. 3. Brak toczącego się przeciwko nauczycielowi postępowania karnego w sprawie o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub postępowania dyscyplinarnego. 4. Brak skazania prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe. 5. Brak orzeczonej prawomocnie kary dyscyplinarnej, o której mowa w art. 76 ust. 1 pkt 3 KN, w okresie trzech lat przed nawiązaniem stosunku pracy albo kary dyscyplinarnej, o której mowa w art. 76 ust. 1 pkt 4 KN. 6. Posiadanie kwalifikacji wymaganych do zajmowania danego stanowiska. 7. Istnienie warunków do zatrudnienia nauczyciela w szkole w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony. Należy podkreślić, że wszystkie te warunki muszą zostać spełnione, aby przekształcić stosunek pracy na podstawie umowy o pracę w mianowanie. Jeżeli w nowym roku szkolnym placówka oświatowa nie mogłaby zapewnić dla nauczyciela pełnego etatu, jego stosunek pracy nie ulegnie przekształceniu w mianowanie, mimo uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego. Przykład Nauczyciel kontraktowy był zatrudniony na czas nieokreślony w pełnym wymiarze zajęć. W marcu zawarł porozumienie w sprawie obniżenia wymiaru etatu do 15/18. Mimo że w sierpniu uzyskał stopień nauczyciela mianowanego, jego stosunek pracy nie może ulec przekształceniu w akt mianowania z uwagi na brak możliwości zatrudnienia go w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony. Jeżeli w kolejnym roku szkolnym nauczyciel zostałby ponownie zatrudniony w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, dopiero wówczas mogłoby dojść do przekształcenia umowy w związku ze spełnieniem wszystkich przesłanek mianowania, o których mowa w art. 10 ust. 5 KN. Organ prowadzący szkołę może nałożyć na nauczyciela obowiązek podjęcia pracy w innej szkole lub szkołach i na tym samym lub – za jego zgodą – na innym stanowisku, w celu uzupełnienia tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych w wymiarze nie większym niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć (art. 22 ust. 1 KN). W tym przypadku nauczyciel nadal pozostaje zatrudniony w pełnym wymiarze zajęć w szkole macierzystej, a tylko część godzin realizuje w innej placówce. Jeżeli zatem nauczyciel uzupełniający etat w innej szkole uzyska stopień nauczyciela mianowanego w czasie trwania zatrudnienia, to jego stosunek pracy ulegnie przekształceniu w akt mianowania. Pamiętaj! • przekształcenie podstawy prawnej stosunku pracy, o którym mowa w art. 10 ust. 5a, potwierdza na piśmie dyrektor placówki oświatowej; informacja o przekształceniu nie jest źródłem nowego stosunku pracy, lecz jedynie potwierdzeniem jego zmiany (zmianą statusu prawnego), • przekształceniu może ulec tylko stosunek pracy nawiązany na podstawie umowy na czas nieokreślony, • przekształcenie to jest automatyczne; KN nie wymaga składania wniosku czy podania przez nauczyciela, • jeżeli nauczyciel uzyska stopień nauczyciela mianowanego w czasie korzystania z urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego, wychowawczego czy zdrowotnego, to jego stosunek pracy także ulegnie przekształceniu (mimo nieobecności w pracy). Podsumowanie Jedynym obowiązkiem, jaki ciąży na dyrektorze placówki w związku z uzyskaniem przez nauczyciela stopnia nauczyciela mianowanego w trakcie zatrudnienia, jest potwierdzenie przekształcenia stosunku pracy z mocy prawa w formie informacji o przekształceniu, o której mowa w art. 10 ust. 5b KN. Przepisy nie określają wprost, kiedy dyrektor placówki powinien sporządzić pismo informujące o zmianie podstawy prawnej stosunku pracy nauczyciela. Należy przyjąć, że powinien zrobić to niezwłocznie po zaistnieniu okoliczności powodujących przekształcenie umowy o pracę w akt mianowania. Bez względu na to, kiedy ta informacja zostanie sporządzona, ważne jest, by data przekształcenia była w niej prawidłowo wskazana. Informację o przekształceniu umieszcza się w części B akt osobowych nauczyciela.