STAN PRAWNY NA 9 PAŹDZIERNIKA 2025

Przepisy prawa oświatowego przewidują sytuacje, w których gmina ma obowiązek bądź wyłącznie możliwość zorganizowania dla dzieci objętych nauczaniem przedszkolnym dowozu do jednostki oświatowej. W jakich przypadkach dowóz ten jest możliwy oraz na jakich zasadach powinien się odbywać?

Podstawa prawna dowożenia wychowanków do przedszkoli

Zgodnie z art. 32 ust. 3 Prawa oświatowego sieć publicznych przedszkoli powinna być skonstruowana w ten sposób, aby w przypadku dzieci spełniających obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego oraz dzieci pięcioletnich droga z domu do przedszkola nie przekraczała trzech kilometrów. W sytuacji gdy odległość ta jest większa, gmina – w świetle art. 32 ust. 5 Prawa oświatowego – zobowiązana jest do zapewnienia bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu dziecka albo zwrotu kosztów przejazdu dziecka i opiekuna środkami komunikacji publicznej, jeżeli dowożenie zapewniają rodzice.

Obowiązek zapewnienia przez gminę dowozu wychowanków do przedszkoli pojawia się też w przypadku pięcio- i sześcioletnich dzieci z niepełnosprawnościami oraz dzieci objętych przedłużonym wychowaniem przedszkolnym na podstawie art. 31 ust. 2 Prawa oświatowego. Dowóz ten powinien odbywać się do najbliższego przedszkola, oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej, innej formy wychowania przedszkolnego lub ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego. Gmina w trakcie bezpłatnego transportu powinna zadbać o odpowiednią opiekę nad dziećmi (art. 32 ust. 6 Prawa oświatowego).

Ostatni przepis dotyczący przewozu dzieci do przedszkoli zawiera art. 32 ust. 7 Prawa oświatowego, stosownie do którego gmina może (lecz nie musi) zorganizować dzieciom bezpłatny transport i opiekę w czasie przewozu do przedszkola, oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej lub innej formy wychowania przedszkolnego w przypadkach, w których nie ma takiego obowiązku, tzn. w sytuacjach opisanych w art. 32 ust. 5 i 6 Prawa oświatowego.

Dzieci poniżej piątego roku życia

Powtórzmy: zgodnie z art. 32 ust. 6 Prawa oświatowego gmina jest zobowiązana do zapewnienia dzieciom z niepełnosprawnościami w wieku pięciu i sześciu lat, a także dzieciom objętym wychowaniem przedszkolnym na podstawie art. 31 ust. 2 (tj. na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego), bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do najbliższego przedszkola, oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej, innej formy wychowania przedszkolnego lub ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego.

W odniesieniu do dzieci nieposiadających specjalnych potrzeb edukacyjnych zastosowanie znajduje z kolei art. 32 ust. 5 w zw. z ust. 3 Prawa oświatowego, który mówi, że droga dziecka spełniającego obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego, o którym informuje art. 31 ust. 4, a także dziecka pięcioletniego, do najbliższego przedszkola – nie powinna przekraczać trzech km. Jeżeli odległość ta jest większa, gmina ma obowiązek zapewnić bezpłatny transport i opiekę w czasie przewozu dziecka albo – w sytuacji, gdy dowożenie realizują rodzice – zwrócić koszty przejazdu dziecka i opiekuna środkami komunikacji publicznej.

Wymogi sformułowane w ww. regulacjach nie obejmują dzieci młodszych, które nie realizują jeszcze obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego. Gmina nie jest wobec nich zobowiązana do organizacji transportu ani zwrotu kosztów dojazdu.

Dziecko nieposiadające orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego – dowóz do przedszkola na terenie innej gminy

Co do zasady gmina nie ma obowiązku zapewnienia dowozu dziecka zdrowego do przedszkola zlokalizowanego na terenie innej gminy. Zgodnie z art. 32 ust. 3 Prawa oświatowego sieć publicznych przedszkoli powinna umożliwiać dzieciom zamieszkałym na obszarze danej gminy korzystanie z wychowania przedszkolnego. Przepisy te stanowią również, że droga dziecka spełniającego obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego, o którym mowa w art. 31 ust. 4, oraz dziecka pięcioletniego z domu do najbliższego przedszkola nie powinna przekraczać trzech kilometrów. Z kolei art. 32 ust. 5