OPUBLIKOWANO: 30 KWIETNIA 2017
Arkusze organizacji – stanowisko Ministerstwa Edukacji Narodowej
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59),
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli (Dz.U. z 2017 r. poz. 649),
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 60),
- Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1943 ze zm.),
- Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1379 ze zm.),
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. z 2001 r. Nr 61 poz. 624 ze zm.)
Dość nieoczekiwanie arkusze organizacji szkół i przedszkoli, a w szczególności zasady ich przyjmowania na rok szkolny 2017/2018, stały się tematem powszechnie komentowanym wśród osób zajmujących się oświatą i prawem oświatowym na co dzień. Reforma edukacji wprowadza bardzo istotne zmiany w zasadach przyjmowania arkuszy, nakłada bowiem na dyrektorów jednostek oświatowych kolejny obowiązek w postaci konieczności zaopiniowania arkusza przez zakładowe organizacje związkowe. Pojawia się on w specyficznym momencie, czyli w czasie, gdy reforma pomału nabiera kształtów w poszczególnych samorządach, gdy wiadomo już, jakie szkoły przetrwają, choćby przekształcone w inny typ, a jakie ulegną likwidacji. Zmiany są zatem poważne, a samo wydłużenie kształcenia w szkołach podstawowych i pozostałe przekształcenia, jakie niesie z sobą reforma, powodują, że dyrektor ma mnóstwo dodatkowej pracy związanej z arkuszem, gdyż jego treść musi zostać dostosowana do nowej szkolnej rzeczywistości, jaka nastanie po 1 września.
W tej sytuacji dodatkowe obowiązki formalne w postaci konieczności ustalenia organizacji związkowych uprawionych do opiniowania arkusza utrudniają jeszcze całą procedurę. Trudno się więc dziwić dyrektorom, że woleliby, aby nowe zasady przyjmowania arkuszy obowiązywały dopiero na rok szkolny 2018/2019. Co istotne, środowisko prawników zajmujących się oświatą jest zgodne co do tego, że faktycznie nowe zasady mają zastosowanie przy opracowywaniu arkuszy na rok szkolny 2018/2019, a wynika to z faktu, że art. 110 Ustawy Prawo oświatowe, dotyczący właśnie arkuszy, wejdzie w życie dopiero z dniem 1 września 2017 r., czyli nie może mieć zastosowania wcześniej. Podobną datę wejścia w życie ma również Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli, zatem ten akt również nie może być stosowany obecnie.
W takim otoczeniu prawnym 7 kwietnia na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej pojawiły się wyjaśnienia dotyczące arkuszy. Warto się z nimi zapoznać, gdyż choć stanowisko MEN-u jest w tej sprawie od dłuższego czasu jednoznaczne, to nie zostało do tej pory tak wyraźnie podkreślone. Zdaniem resortu edukacji, przyjmując arkusze organizacji na rok szkolny 2018/2019, należy stosować regulacje Ustawy Prawo oświatowe oraz Rozporządzenia w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli, mimo że Ustawa Prawo oświatowe w części dotyczącej arkuszy, jak i ww. Rozporządzenie jeszcze nie obowiązują (nie weszły w życie). Ciekawe jest natomiast uzasadnienie dla tak sformułowanego stanowiska ministerstwa.
Jak ministerstwo uzasadniło swoje zdanie?
W wyjaśnieniach resortu czytamy, że „W stosunku do czynności, które wiążą się z organizacją i przygotowaniem szkół na nowy rok szkolny 2017/2018, stosuje się nowe przepisy Ustawy Prawo oświatowe oraz nowe rozporządzenia, w tym Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli, określające procedurę i terminy opracowywania, uzgadniania i zatwierdzania arkusza organizacji.
Podstawę prawną do takiego działania stanowi przepis szczególny zawarty w art. 307 ust. 2 Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe
