STAN PRAWNY NA 31 STYCZNIA 2025
Kontrola dokumentacji związanej z działalnością dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą oraz inną działalnością statutową przedszkola to jedno z ważniejszych zadań dyrektora, sprawującego zarówno nadzór pedagogiczny, jak i realizującego obowiązki wynikające z kontroli zarządczej. Wyniki przeprowadzonych kontroli odzwierciedlają jakość podejmowanej w przedszkolu działalności, pokazują zakres stosowania obowiązującego prawa oświatowego i wewnętrznych reguł oraz obrazują sposób traktowania swoich obowiązków przez nauczycieli.
Kontrola sporządzanej przez nauczycieli dokumentacji to źródło wiedzy o ich kreatywności, a także pewnego rodzaju forma dyscyplinująca, skłaniająca do systematyczności i rzetelności w wykonywaniu obowiązków. Kontrola może mieć charakter planowy, czyli wynikać z planu nadzoru pedagogicznego, lub doraźny, niezapowiedziany, wynikający z bieżącej działalności przedszkola. Jaką dokumentację warto i należy poddać ocenie? Na co zwrócić uwagę podczas dokonywania oceny jakości sporządzanej dokumentacji? Jak odnotowywać efekty kontroli i jakie konsekwencje może ponieść nauczyciel, gdy nie wypełnia obowiązków w związanych ze sporządzaniem dokumentacji? To najważniejsze pytania, które należy postawić w związku z oceną dokumentacji.
Zgodnie z art. 69. ust 7 Prawa oświatowego dyrektor przedszkola ma obowiązek przedstawiać radzie pedagogicznej, nie rzadziej niż dwa razy w roku szkolnym, ogólne wnioski wynikające ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego oraz informacje o działalności przedszkola. W opracowaniu tych wniosków i informacji zasadnicze znaczenie ma realizacja obowiązków wynikających zarówno z Rozporządzenia MEN z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego, jak i Rozporządzenia w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji. Sporządzany przez dyrektora przedszkola plan nadzoru pedagogicznego, znany członkom rady pedagogicznej i realizowany w ciągu roku szkolnego, uwzględniać powinien tematykę i terminy przeprowadzania kontroli przestrzegania przez nauczycieli przepisów prawa dotyczących działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej przedszkola. Plan ten powinien też uwzględniać kontrolę przebiegu procesów kształcenia i wychowania oraz efektów działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej przedszkola. Taka konstrukcja planu nadzoru nakłada na dyrektora głównie obowiązek przeprowadzania kontroli za pomocą takich narzędzi, jak np. arkusze kontroli czy arkusze obserwacji.
Rodzaje ocenianej dokumentacji
Prowadzona w okresie półrocza roku szkolnego 2024/2025 planowana kontrola w ramach nadzoru pedagogicznego pozwoli dyrektorowi przedszkola dokonać oceny poprawności sporządzanej przez nauczycieli dokumentacji przebiegu nauczania i wychowania, której obowiązek sporządzania w przedszkolach publicznych wynika z zapisów Rozporządzenia w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji. Dokumentację tę stanowią:
- dzienniki zajęć przedszkola,
- dzienniki zajęć innych niż zajęcia wpisywane do dziennika zajęć przedszkola, jeżeli jest to uzasadnione koniecznością dokumentowania przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej, w szczególności zajęć z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia dzieci,
- dziennik zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla każdego zespołu albo dziennik indywidualnych zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla każdego uczestnika zajęć, w którym dokumentuje się przebieg zajęć w danym roku szkolnym (dotyczy przedszkoli, które organizują zespołowe lub indywidualne zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze),
- dzienniki zajęć specjalistów,
- dokumentacja gromadzona w indywidualnej teczce każdego dziecka objętego pomocą psychologiczno-pedagogiczną,
- inna dokumentacja związana z udzielaniem pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Dokumentacją, którą – oprócz wyżej wymienionej – warto poddać ocenie, jest dokumentacja związana z planowaniem pracy wychowawczo-dydaktyczno-opiekuńczej. Co prawda żadnym przepisem prawa nie nałożono na nauczycieli obowiązku sporządzania np. planów miesięcznych, ale każdego z nich zobowiązano do odpowiedniego przygotowania się do realizacji zajęć poprzez ich planowanie. Wynika to z zapisu art. 70 ust. 1 pkt 1 Prawa oświatowego oraz zapisów Rozporządzenia MEN z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek.
Przedszkola zobowiązane są również do prowadzenia i dokumentowania obserwacji rozwoju dziecka, na co wskazują zapisy MEN z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej, więc i tę dokumentację należy poddać ocenie. Wśród obowiązującej dokumentacji procesu edukacyjnego, którą poddaje się kontroli, znajdują się też protokoły zebrań rady pedagogicznej oraz jej uchwały.
