ZAKTUALIZOWANO: SIERPIEŃ 2018

Wypowiedzenie zmieniające warunki pracy i płacy

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 917 ze zm.).

Przepisy Ustawy Kodeks pracy dają pracodawcy możliwość jednostronnego wypowiedzenia pracownikowi warunków pracy i płacy, które wcześniej zostały uzgodnione z pracownikiem. Za pomocą wypowiedzenia zmieniającego pracodawca może zmienić dotychczasowe postanowienia umowy o pracę i wprowadzić nowe, zazwyczaj mniej korzystne dla pracownika zmiany.

Wypowiedzenie warunków umowy o pracę – istota

Wypowiedzenie warunków pracy i płacy pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę jest uregulowane w przepisach Kodeksu pracy. Najczęściej za pomocą wypowiedzenia zmieniającego zmienia się warunki dotyczące czasu pracy pracownika lub wysokości wynagrodzenia. Co ważne, warunki te powinny być mniej korzystne dla pracownika, tzn. wypowiedzenie powinno dotyczyć np. obniżenia wynagrodzenia, a nie jego podwyższenia. Podwyższenie wynagrodzenia reguluje się w porozumieniu zawartym z pracownikiem lub w aneksie do umowy o pracę. Inne warunki, które mogą być zmienione pracownikowi w wyniku wypowiedzenia zmieniającego, to stanowisko pracy czy zakres obowiązków na danym stanowisku. Na podstawie wypowiedzenia warunków pracy i płacy nie można jednak zmienić rodzaju umowy o pracę, np. umowy o pracę na czas nieokreślony na umowę o pracę na czas określony.

Mniej istotne zmiany dla pracownika, np. zmiana nazwy stanowiska przy zachowaniu pozostałych warunków, mieszczą się w ramach podległości pracowniczej i nie wymagają wypowiedzenia zmieniającego.

Wypowiedzenie zmieniające jest narzędziem, które przysługuje wyłącznie pracodawcy. Pracownik nie może w tej formie domagać się zmiany warunków pracy i płacy. Przyczyny wręczenia pracownikowi wypowiedzenia zmieniającego mogą jednak leżeć zarówno po stronie pracodawcy, jak i pracownika. Jak wskazuje orzecznictwo Sądu Najwyższego, do przyczyn wypowiedzenia zmieniającego należą m.in.: zmiana rozkładu czasu pracy uzgodnionego przez pracodawcę z pracownikiem, likwidacja stanowiska pracy, zmiany na danym stanowisku pracy, zmiana organizacji pracy, wprowadzenie nowej struktury organizacyjnej zakładu, zmiany w zakresie wynagradzania u danego pracodawcy. Wszystkie przyczyny zazwyczaj są natury ekonomicznej – związane z obniżeniem kosztów działalności pracodawcy. Należy podkreślić, że zmiana warunków pracy i płacy musi wynikać z przyczyn obiektywnych i istotnych. Dotyczy to tylko zmian negatywnych, tj. pogarszających sytuację zatrudnianego.

Ważne jest, że wypowiedzenie zmieniające nie jest potrzebne, jeżeli pracodawca planuje zmienić warunki pracy i płacy pracownikowi na okres nieprzekraczający trzech miesięcy w roku kalendarzowym. Musi to być podyktowane szczególnymi potrzebami pracownika i nie może przy tym zostać obniżone jego wynagrodzenie. Nowa praca powinna także odpowiadać kwalifikacjom pracownika.

Wypowiedzenie zmieniające – forma i treść

Jak wskazuje art. 42 § 2 Kodeksu pracy