OPUBLIKOWANO: 16 STYCZNIA 2017
Podsumowanie działań ewaluacyjnych w niepublicznym liceum ogólnokształcącym po pierwszym półroczu
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1943 ze zm.),
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2015 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (t.j. Dz.U z 2015 r. poz. 1270),
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek (Dz.U z 2015 r. poz.1214).
Szkoły niepubliczne posiadają całkowitą niezależność w zakresie planowania swojej pracy i sposobu przygotowania sprawozdania ze swojej działalności. Zarówno Ustawa o systemie oświaty, jak i Rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego nie precyzują, w jaki sposób dyrektor szkoły niepublicznej powinien przygotować podsumowanie roku szkolnego. Autonomia placówki niepublicznej, określona w przepisach oświatowych, powoduje, że to prawo wewnątrzszkolne (statut, zarządzenia dyrektora) powinno określić zarówno sposób planowania pracy szkoły, jak i sposób podsumowania jej działalności. Sprawozdawczość może zostać określona przez organ prowadzący (właściciela szkoły). Zasadniczo w szkołach i placówkach niepublicznych przyjmuje się, podobnie jak w szkołach i placówkach publicznych, podsumowanie pracy dwa razy w roku, tj. po pierwszym półroczu i na koniec roku szkolnego.
Ponieważ Rozporządzenie w sprawie wymagań wskazuje, że także szkoły niepubliczne powinny stosować zasady współdziałania dyrektora i nauczycieli, podsumowanie działań szkoły niepublicznej również powinno zostać przygotowane przez dyrektora wspólnie z nauczycielami i przedstawione radzie pedagogicznej. W związku z powyższym należy przed końcem półrocza dokonać weryfikacji realizowanego planu nadzoru pod kątem ilościowym i jakościowym, tak żeby wyniki i wnioski przedstawione radzie pedagogicznej stały się jednocześnie podstawą do modyfikacji planów i programów realizowanych w szkole. Podsumowanie działań ewaluacyjnych po pierwszym półroczu ma na celu dostarczenie informacji niezbędnych do podejmowania działań w drugim półroczu lub modyfikacji realizowanych planów i programów. Szkoła, dokonując podsumowania działań ewaluacyjnych, powinna także sprawdzić, w jakim stopniu spełnia wymagania opisane w Rozporządzeniu w sprawie wymagań wobec szkół i placówek na poziomie podstawowym oraz planować działania naprawcze w razie ich niespełnienia. Takie podsumowanie powinno mieć przede wszystkim charakter samooceny i autoewaluacji pracy dyrektora w zakresie nadzoru, ale może też stanowić element kontroli podległych mu nauczycieli w zakresie realizowanych przez nich zadań. Dotyczy to szczególnie nauczycieli zaangażowanych w prace zespołów ewaluacyjnych i analitycznych. Najważniejszym elementem każdego rozliczenia założonego planu jest sprawozdanie ilościowe, dotyczące w szczególności realizacji zaplanowanych zadań oraz dotrzymania terminów określonych w planie. Ostatnie dwa miesiące przed końcem półrocza to dobry moment do oceny stopnia realizacji planu w tym zakresie. Powinniśmy się zastanowić, czy:
- zrealizowano zaplanowane zadania,
- wystąpiły utrudnienia w realizacji planu,
- wszystko odbyło się w zaplanowanych terminach.
Zgodnie z definicją ewaluacji szkoła przede wszystkim powinna gromadzić, analizować i przekazywać informacje na temat wartości podejmowanych działań. Jednocześnie szkoły zostały zobowiązane do wykorzystania wyników badań ewaluacyjnych podczas podejmowania decyzji zorientowanych na osiąganie wysokiej jakości działań edukacyjnych. Również w szkołach niepublicznych, na podstawie odpowiednich regulacji statutowych, można określić prerogatywy rady pedagogicznej w zakresie wykorzystania wyników nadzoru pedagogicznego, w tym wyników ewaluacji. Rada pedagogiczna, podobnie jak w szkołach publicznych, może ustalić sposób wykorzystania wyników nadzoru pedagogicznego w celu doskonalenia pracy szkoły lub placówki.
Z powyższych zapisów wynika, że podsumowanie działań ewaluacyjnych jest najważniejszym etapem przeprowadzanych w szkole badań. Ponieważ ewaluacja wewnętrzna powinna doprowadzić do zmiany oraz poprawy funkcjonowania szkoły, raportowanie, formułowanie wniosków i rekomendacji staje się jej głównym elementem. Podobne zasady dotyczą pozostałych działań z zakresu nadzoru, kontroli i wspomagania. Oznacza to, że one również powinny prowadzić do formułowania wniosków i rekomendacji.
