OPUBLIKOWANO: 25 LISTOPADA 2016
ZAKTUALIZOWANO: 4 STYCZNIA 2017

Zapisy obowiązkowe w umowie o pracę

Opracował: Michał Łyszczarz, prawnik, współautor komentarza do Ustawy o systemie oświaty

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1189),
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666),
• Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 157 ze zm.),
• Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 902),
• Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy (Dz.U. z 2016 r. poz. 910),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży (Dz.U. z 2017 r. poz. 1616),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 416 ze zm.).

Umowa o pracę jest podstawą nawiązania stosunku pracy, zarówno z opiekunami w żłobkach, które działają na podstawie Ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, jak i z pracownikami niepedagogicznymi i znaczną częścią nauczycieli. Znaczną, gdyż w przypadku nauczycieli podstawą nawiązania stosunku pracy może być również mianowanie.

W przypadku zawierania umowy o pracę z przywołanymi grupami pracowników elementy tej umowy określać będą zawsze regulacje Kodeksu pracy, zarówno bowiem Ustawa o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, jak i Karta nauczyciela nie wskazują, które zapisy powinny się znajdować w umowie, co oznacza, że właśnie Kodeks pracy będzie miał tu zastosowanie. Poza tym w przypadku przedszkoli niepublicznych Karta nauczyciela nie ma zastosowania w zakresie, w jakim wskazuje rodzaje umów stosowanych do nauczycieli, o czym będzie jeszcze mowa poniżej.

Z regulacji art. 29 § 2 k.p. wynika, że umowę o pracę zawiera się na piśmie. Jeżeli nie została ona zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca przed dopuszczeniem pracownika do pracy potwierdza na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy i jej warunków. Przepis ten w obecnej formie obowiązuje od 1 września 2016 r., a zmieniony został nowelizacją z 13 maja 2016 r. Przed wejściem w życie tej nowelizacji pracodawca miał obowiązek potwierdzenia na piśmie ustaleń co do stron umowy, rodzaju umowy i jej warunków najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika. Taki zapis umożliwiał obejście prawa, bowiem w razie ewentualnej kontroli Państwowej Inspekcji Pracy dawał możliwość wytłumaczenia braku pisemnej umowy o pracę tym, że pracownik jest w pracy pierwszy dzień. Obecnie takiej możliwości nie ma, a pracownik bez pisemnej umowy nie może zostać do pracy dopuszczony.

Co zawiera umowa o pracę

Zgodnie z art. 29 k.p. umowa o pracę określa strony umowy, jej rodzaj, datę jej zawarcia i warunki pracy i płacy, w szczególności:

• rodzaj pracy,
• miejsce wykonywania pracy,
• wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia,
• wymiar czasu pracy,