OPUBLIKOWANO: 18 LISTOPADA 2016

ZAKTUALIZOWANO: 19 PAŹDZIERNIKA 2018

Pięć najważniejszych faktów na temat dotacji dla żłobków

Opracował: Michał Łyszczarz, prawnik, współautor komentarza do Ustawy o systemie oświaty

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 603 ze zm.),
• Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2018 r. poz. 646 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 lipca 2014 r. w sprawie wymagań lokalowych i sanitarnych, jakie musi spełniać lokal, w którym ma być prowadzony żłobek lub klub dziecięcy (Dz.U. z 2014 r. poz. 925 ze zm.),
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 ze zm.).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 Ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 opieka nad maluchami może być zorganizowana w formie żłobka lub klubu dziecięcego, a także sprawowana przez dziennego opiekuna oraz nianię. Opieka w żłobku jest sprawowana nad dziećmi w wieku od ukończenia 20. tygodnia życia (art. 7 ust. 1). Jednocześnie, jak zapisano w art. 8 ust. 1 ww. Ustawy, żłobki mogą tworzyć i prowadzić:

• jednostki samorządu terytorialnego oraz instytucje publiczne,
• osoby fizyczne oraz
• osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.

Istotną regulację zawiera art. 8 ust. 3 Ustawy, według którego żłobkiem jest każda jednostka organizacyjna, która niezależnie od jej nazwy wykonuje zadania określone w art. 10. Do zadań tych należą w szczególności:

• zapewnienie dziecku opieki w warunkach bytowych zbliżonych do warunków domowych,
• zagwarantowanie dziecku właściwej opieki pielęgnacyjnej i edukacyjnej przez prowadzenie zajęć zabawowych z elementami edukacji, z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb dziecka,
• prowadzenie zajęć opiekuńczo-wychowawczych i edukacyjnych, uwzględniających rozwój psychomotoryczny dziecka, właściwych do jego wieku.

Niezależnie zatem od tego, jak będzie się nazywała dana jednostka, w przypadku gdy wykonuje przywołane wyżej zadania, jest traktowana jak żłobek, a co za tym idzie – ma prawo do dotacji otrzymywanej przez żłobki.

1. Uprawnieni do otrzymania dotacji

Uprawnienie do otrzymania dotacji wynika z art. 60 Ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Stosownie do tego przepisu podmioty, o których mowa w art. 8 ust. 1, prowadzące żłobek lub klub dziecięcy albo zatrudniające dziennych opiekunów, mogą otrzymać na każde dziecko objęte opieką w żłobku, klubie dziecięcym lub przez dziennego opiekuna dotację celową z budżetu gminy.

Co prawda przywołany w tym przepisie art. 8 ust. 1 wymienia również gminy jako osoby prowadzące żłobki, jednak gmina w tym przypadku oczywiście nie jest podmiotem, który otrzyma dotację, gdyż sama tej dotacji udziela na rzecz osoby fizycznej i innych podmiotów prowadzących żłobek.

Podkreślić należy, że udzielenie dotacji nie jest obowiązkiem gminy, o czym przesądza sposób zredagowania przywołanego art. 60 ust. 1 ww. Ustawy