Bezpłatna aplikacja na komputer – MM News... i jestem na bieżąco! Sprawdzam

OPUBLIKOWANO: 9 LISTOPADA 2016

 

Samookaleczanie dzieci i młodzieży

 

Opracowała: Jagna Niepokólczycka-Gac, pedagog, socjoterapeuta, wieloletni kurator społecznego sądu rodzinnego i dla nieletnich

 

U niektórych młodych ludzi przeżywany stres przybiera tak duże rozmiary, że skłania ich do aktów autoagresji, co pozwala rozładować trudne emocje. Samookaleczenia są dowodem bezradności i bezsilności wobec spotykających ich trudnych sytuacji, przeżywanych zarówno w domu, jak i w środowisku rówieśniczym. Brak reakcji otoczenia prowadzi do pogłębiania się problemu oraz uzależnienia się od tego sposobu rozładowywania napięcia. Wcześnie poprowadzone rozpoznanie pozwala jednak na znalezienie konstruktywnych rozwiązań.

 

Przyczyny biologiczne

 

Jedną z głównych przyczyn autoagresji wśród dzieci i młodzieży jest depresja. Zazwyczaj uwarunkowana jest ona genetycznie, a jej rozwój akcelerują problemy związane z okresem dorastania. Pierwszy rzut przypada przeważnie na wiek adolescencji. Do destruktywnych zachowań o podłożu depresyjnym może również prowadzić przewlekła choroba, zwłaszcza ta, która wiąże się ze znacznym poziomem odczuwanego bólu. Szczególną uwagę na rozwijającą się depresję powinny zwrócić następujące sygnały:

 

  • zgłaszane przez dziecko bóle, zwłaszcza w okolicach brzucha i głowy,
  • niezdolność do odczuwania przyjemności połączona ze smutkiem i małomównością,
  • utrzymujące się stany lękowe, które wyrażają się w zwiększonym poczuciu winy, choć nie mają w rzeczywistości uzasadnienia,
  • pobudzenie lub opóźnienie reakcji psychomotorycznych,
  • utrata łaknienia lub wręcz odwrotnie – nadmierny apetyt, któremu towarzyszy znaczna zmiana wagi ciała,
  • ogólne zaniedbanie wyglądu,
  • labilność emocjonalna wyrażająca się częstymi zmianami nastroju w ciągu dnia,
  • negatywna ocena siebie, świata oraz przyszłości, która może być demonstrowana w twórczości dziecka, np. wierszach, rysunkach, wypracowaniach lub ustnych wypowiedziach,
  • niemożność skoncentrowania uwagi na wykonywanych zadaniach,
  • trudności w podejmowaniu decyzji,
  • demonstrowanie myśli o charakterze samobójczym,
  • akty agresji, zwłaszcza wobec przedmiotów, rzadziej dotyczą innych osób,
  • wycofywanie się ze związków rówieśniczych, życie na uboczu grupy,
  • słabe wyniki w nauce, znacznie poniżej możliwości intelektualnych,
  • stałe poczucie zmęczenia połączone z zaburzeniami snu, co powoduje nadmierną senność lub problemy z zasypianiem.