OPUBLIKOWANO: 12 LISTOPADA 2018

Współpraca szkoły z sądem rodzinnym, cz. 1

Opracowała: Jagna Niepokólczycka-Gac, pedagog, socjoterapeuta, wieloletni kurator społecznego sądu rodzinnego i dla nieletnich; Zaktualizował: Roman Lorens, konsultant ds. organizacji i zarządzania oświatą, ekspert ds. awansu zawodowego nauczycieli, były długoletni dyrektor szkoły. Lider i koordynator doskonalenia zawodowego nauczycieli i kadry kierowniczej szkół. Autor licznych artykułów z zakresu zarządzania oświatą i publikacji książkowych

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 969),
• Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 682 ze zm.),
• Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1360 ze zm.),
• Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1030 ze zm.),
• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 967 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. z 2015 r. poz. 1249 ze zm.).

Szkoła stanowi zbiór jednostek, w którym ze względu na poziom rozwoju emocjonalno-społecznego stopień uwewnętrznienia norm funkcjonuje w bardzo różny sposób. Uwidacznia się to zwłaszcza w sytuacjach trudnych i kryzysowych. Niejednokrotnie przy ich rozwiązywaniu konieczne jest sięganie po kompetencje daleko wybiegające poza te, którymi dysponuje placówka oświatowa. Dlatego też, aby szkoła mogła prawidłowo realizować swoje cele dydaktyczne i wychowawcze, musi współpracować z szeregiem wspomagających ją instytucji. Obok placówek o charakterze oświatowym, socjalnym, służby zdrowia oraz organów ścigania, ważnym elementem lokalnego systemu pomocowego jest wymiar sprawiedliwości. Sąd rodzinny dla nieletnich ustawowo zajmuje się osobami niepełnoletnimi. Wspiera również rodzinę w pełnieniu jej obowiązków i realizacji celów konstytucyjnych. Jest najważniejszą instytucją wspierającą szkołę w rozwiązywaniu problemów społeczno-prawnych.

Podstawa prawna

Filarem prawnym wszystkich działań podejmowanych wobec osób, które nie ukończyły 18. roku życia, a ich zachowanie charakteryzuje niedostosowanie społeczne, jest Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich. Relacje rodzinne opisuje i reguluje Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz Kodeks postępowania cywilnego. Powyższe akty prawne opisują postępowanie oraz środki, jakie mogą być zastosowane wobec ucznia oraz jego najbliższych, tak aby zapewnić im prawidłowe środowisko i warunki rozwoju.

Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich uznaje za nieletnią osobę:

• która nie ukończyła 18 lat,
• wobec której zostało wszczęte postępowanie karne, a która dopuściła się takiego czynu po ukończeniu lat 13, ale nie ukończyła lat 17,
• wobec której zastosowano środki wychowawcze lub poprawcze, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nią 21 lat.

Mianem małoletniego Kodeks rodzinny i opiekuńczy