Pójście do przedszkola jest dla dziecka bardzo ważnym krokiem. Ze środowiska rodzinnego, znajomego i bezpiecznego, wchodzi do nieznanego środowiska przedszkolnego. Jest to dla malucha trudny czas, pełen emocji i stresu. Okres, w którym poznaje on przedszkole i oswaja je oraz przyzwyczaja się do nowego otoczenia, nazywamy adaptacją. Proces ten u każdego dziecka przebiega inaczej: u jednych jest prawie niezauważalny, a u innych trwa długo i obfituje we łzy i lęk.

Trzeba pamiętać, że adaptacja dotyczy nie tylko dzieci, ale również ich rodziców, którzy często na równi z pociechą przeżywają rozpoczęcie edukacji przedszkolnej. Pojawiają się u nich trudne emocje, stres, lęk o dziecko, nawet łzy. Niejednokrotnie te obawy przenoszą się na dzieci, co może w dużym stopniu utrudniać przebieg adaptacji. Zadaniem przedszkola jest podejmowanie działań, które pomogą rodzicom przejść przez ten trudny czas i ułatwią zarówno im, jak i ich dzieciom jak najlepsze i najszybsze poznanie placówki oraz nowego środowiska.

Jak nauczyciel może pomóc dziecku i rodzicom?

Jednym z najważniejszych zadań nauczyciela jest uświadomienie rodzicom, że pojawiające się u nich emocje, stres, niepewność są jak najbardziej naturalne. Pójście dziecka do przedszkola to bardzo ważny etap w życiu całej rodziny. Zmienia się dotychczasowy rozkład dnia, maluch oddziela się od rodziców i spędza z nimi mniej czasu. Normalne jest więc pojawianie się obaw i lęku o pociechę, wyrzutów sumienia, łez. Jeśli rodzice (z pomocą nauczyciela) uświadomią to sobie, łatwiej im będzie zaakceptować te uczucia i poradzić sobie z nimi. Bo przecież nie tylko oni przeżywają rozterki: „Czy mój szkrab sobie poradzi?”, nie tylko oni czują żal: „Mój maluszek tak szybko rośnie…”. Zrozumienie tego procesu i umiejętność poradzenia sobie z własnymi emocjami są niezmiernie ważne w przebiegu procesu adaptacji u przedszkolaka – tylko opanowany rodzic jest w stanie wspomóc we właściwy sposób swoje dziecko.

W każdym przedszkolu powinien działać program adaptacyjny, w ramach którego rada pedagogiczna ustala zakres działań związanych z adaptacją nowo przyjętych dzieci. Warto zapoznać z nim rodziców, aby pokazać im, że w tym pierwszym trudnym okresie nie będą pozostawieni sami sobie. Program powinien zawierać różne rodzaje działań, dzięki którym dziecko i rodzice mogą jak najlepiej poznać przedszkole, oczywiście jeszcze przed rozpoczęciem roku szkolnego. Do najczęściej realizowanych wydarzeń w ramach takiego programu należą:

1. Dzień lub tydzień otwarty – nowo przyjęte dzieci wraz z rodzicami są zapraszani do przedszkola na zajęcia, dzięki którym mogą poznać wychowawczynie, sale, ogród – słowem: całe przedszkole. Zajęcia można zorganizować w ciągu jednego dnia lub zaplanować na cały tydzień – wówczas każdego dnia maluchy z rodzicami poznają inny zakątek przedszkola i uczestniczą w innych zabawach. Jest to bardzo dobry sposób na poznanie nowego środowiska przez dziecko – przybiera formę odkrywania nowego miejsca wraz z mamą lub tatą, a dzięki obecności rodziców dziecko odczuwa przy tym mniejszy lęk i niepewność. Dla rodzica jest to również wspaniała okazja do poznania osób, które będą zajmować się ich pociechą, oraz zaobserwowania warunków, w jakich będzie ona spędzać dzień. Warto więc organizować jak najwięcej takich zajęć.
2. Imprezy i uroczystości przedszkolne – w maju lub czerwcu na terenie przedszkola organizowane są różne wydarzenia, na które można zaprosić również nowo przyjęte dzieci i ich rodziców. Może to być np. piknik rodzinny, podczas którego w nieco luźniejszej atmosferze dochodzi do spotkania dziecka i rodziców z wychowawczynią, innymi dziećmi. Dobrym pomysłem jest zorganizowanie przedstawienia przez najstarszą grupę i zaproszenie na nie nowych przedszkolaków z rodzicami. Dzięki takim uroczystościom i imprezom możliwa jest integracja, dobre poznanie placówki, nawiązywanie więzi między rodziną a przedszkolem, powstawanie pozytywnych emocji.