OPUBLIKOWANO: 12 LIPCA 2016

Okulary korekcyjne i soczewki kontaktowe dla pracowników – aspekt podatkowy

Opracowała: Aleksandra Trocińska, konsultant podatkowy

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.),
• Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 710),
• Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. z 1998 r. Nr 148 poz. 973),
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2236 ze zm.).

Dyrektor publicznej oraz niepublicznej placówki oświatowej – szkoły, przedszkola, jak również poradni psychologiczno-pedagogicznej – jako pracodawca ma obowiązek dokonywać określonych świadczeń na rzecz pracowników, wynikających z przepisów prawa pracy. Dotyczy to zarówno pracowników pedagogicznych, jak i niepedagogicznych. Jednym z takich świadczeń jest zapewnienie pracownikom okularów korekcyjnych w przypadku, gdy zostaną spełnione określone warunki.

Przepisy prawne

Zgodnie z przepisem art. 237⁶ § 1 Kodeksu pracy pracodawca ma obowiązek dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników, które występują w środowisku pracy. Pracodawca powinien także poinformować pracownika o sposobach posługiwania się tymi środkami.

Przepisem szczególnym do ww. jest § 8 ust. 1 i 2 Rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. Zgodnie z tą regulacją obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie pracownikom zatrudnionym na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe okularów korygujących wzrok, zgodnie z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

W świetle powyższego dyrektor placówki oświatowej zapewnia pracownikowi okulary korekcyjne, jeżeli łącznie spełnione są poniższe warunki:

• pracownik używa w czasie pracy monitora ekranowego co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy (§ 2 pkt 4 ww. Rozporządzenia),
• dyrektor szkoły skieruje pracownika na badania lekarskie, zgodnie z terminem przeprowadzania tych badań, wskazanym przez lekarza – zasadniczo przeprowadzanie badań profilaktycznych pracowników, w przypadku stanowisk związanych z obsługą komputera, następuje co cztery lata, jednakże ostatecznie o częstotliwości badań decyduje lekarz medycyny pracy – w szczególnych przypadkach, takich jak pogorszenie wzroku pracownika, dyrektor placówki może skierować go na dodatkowe badania lekarskie przed wyznaczonym przez lekarza terminem (z własnej inicjatywy lub na wniosek pracownika),
• wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej lub w ramach badań dodatkowych wykażą potrzebę stosowania okularów w czasie pracy przy komputerze – pracownik powinien uzyskać zaświadczenie lekarskie potwierdzające pogorszenie wzroku oraz zalecające zakup czy zmianę szkieł korekcyjnych.

Okulary korekcyjne/soczewki kontaktowe a podatek dochodowy od osób fizycznych

Zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 11 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od opodatkowania są świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów BHP, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub z przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Ponieważ zapewnienie pracownikom okularów wynika z przepisów prawa pracy, to dyrektor placówki oświatowej jako płatnik podatku dochodowego nie będzie miał obowiązku pobrania podatku od zwróconych pracownikowi kosztów zakupu takich okularów, szkieł korekcyjnych, o ile będą spełnione opisane wyżej warunki ich zapewnienia – tj. przede wszystkim praca pracownika przed komputerem przez ponad połowę dobowego czasu pracy oraz zalecenie lekarskie używania takich szkieł korekcyjnych.

Okulary czy soczewki?