OPUBLIKOWANO: 22 CZERWCA 2016

Wykorzystanie wyników sprawowanego nadzoru pedagogicznego do planowania pracy przedszkola

Opracował: Wojciech Wasielewski, pracownik kuratorium oświaty

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2015 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz.U. z 2015 r. poz. 1270),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek (Dz.U. z 2015 r. poz.1214),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2012 r. poz. 977 ze zm.).

Zgodnie z Rozporządzeniem w sprawie nadzoru pedagogicznego dyrektor, wykonując zadania z zakresu nadzoru pedagogicznego, wykorzystuje jego wyniki do doskonalenia jakości pracy przedszkola. Plan nadzoru pedagogicznego i sprawozdanie z nadzoru pedagogicznego to oczywiście podstawowe i najważniejsze źródła informacji służące planowaniu rozwoju placówki, ale równie ważne są wyniki monitorowania realizacji podstawy programowej oraz realizacja planu pracy przedszkola. W przeciwieństwie do planu nadzoru pedagogicznego, obejmującego działania ewaluacyjne, kontrolne i wspomagające, roczny plan pracy przedszkola nie został zdefiniowany co do zakresu i treści, jakie powinien zawierać. Najczęściej obejmuje:

• kalendarz roku szkolnego, w którym uwzględnia się najważniejsze wydarzenia i uroczystości planowane w przedszkolu,
• zadania dyrektora przedszkola (w tym wynikające z planu nadzoru pedagogicznego),
• terminarz zebrań rad pedagogicznych (w tym rad szkoleniowych wraz z tematyką i terminem szkoleń),
• zakres działań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych.

W związku z powyższym plan pracy przedszkola powinien zawierać:

• zakres, szczegółową tematykę, harmonogram, organizację planowanych ewaluacji wewnętrznych,
• zakres, szczegółową tematykę, organizację planowanych kontroli wewnętrznych,
• plan wspomagania nauczycieli:

• tematykę stałych i szkoleniowych rad pedagogicznych,
• harmonogram posiedzeń zespołu przedmiotowego,
• motywowanie do doskonalenia rozwoju zawodowego;

• plan obserwacji zajęć prowadzonych przez nauczycieli:

• cele i tematykę obserwacji,
• harmonogram obserwacji;

• harmonogram zajęć i imprez przedszkolnych,
• zadania wynikające z realizacji koncepcji pracy przedszkola, programów wychowawczych, profilaktycznych i edukacyjnych,
• realizację wniosków z nadzoru pedagogicznego.

Elementy składowe planu pracy powstają w wyniku skonkretyzowania jego treści. Mogą to być np.:

• kierunki pracy z dziećmi,
• zadania nauczycieli,
• plan współpracy z rodzicami,
• plan współpracy ze szkołami podstawowymi,
• plan wycieczek,
• kalendarz uroczystości przedszkolnych.

Kolejnym ważnym obowiązkiem dyrektora przedszkola jest monitorowanie realizacji podstawy programowej. W tym zakresie dyrektor powinien zaplanować kontrolę organizacji podziału czasu pracy, a w szczególności sprawdzić, czy nauczyciele przeznaczają:

• co najmniej 1/5 czasu na zabawę (w tym czasie dzieci bawią się swobodnie, przy niewielkim udziale nauczyciela),
• co najmniej 1/5 czasu (w przypadku młodszych dzieci – 1/4 czasu) na gry i zabawy ruchowe, zajęcia sportowe, obserwacje przyrodnicze, prace gospodarcze, porządkowe i ogrodnicze organizowane w ogrodzie przedszkolnym, na boisku, w parku,
• najwyżej 1/5 czasu na zajęcia dydaktyczne, realizowane według wybranego programu wychowania przedszkolnego,
• pozostały czas – 2/5 czasu – nauczyciel może dowolnie zagospodarować (w tej puli czasu mieszczą się jednak czynności opiekuńcze, samoobsługowe, organizacyjne i inne).

Obowiązkiem dyrektora przedszkola, wynikającym z realizacji podstawy programowej, jest planowanie obserwacji pedagogicznych, mających na celu poznanie możliwości i potrzeb rozwojowych dzieci oraz sposobu dokumentowania tych obserwacji. W planie pracy przedszkola powinny więc znaleźć się następujące zagadnienia:

• informowanie rodziców o zadaniach wychowawczych i kształcących realizowanych w przedszkolu – nauczyciele zapoznają rodziców z podstawą programową wychowania przedszkolnego i włączają ich do kształtowania u dziecka określonych w niej wiadomości i umiejętności,
• informowanie rodziców o sukcesach i kłopotach ich dzieci, a także włączanie ich do wspierania osiągnięć rozwojowych dzieci i łagodzenia trudności, na jakie natrafiają,
• zachęcanie rodziców do współdecydowania w sprawach przedszkola, np. rodzice wspólnie organizują wydarzenia, w których biorą udział dzieci.

W monitorowaniu realizacji podstawy programowej dyrektor może wykorzystać wskazania wynikające z wymagania: Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej, tj. sprawdzić, czy w przedszkolu:

• program wychowania przedszkolnego zawiera zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej,
• monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego dziecka, z uwzględnieniem jego możliwości rozwojowych, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz,
• wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć dzieci przyczyniają się do rozwijania ich umiejętności i zainteresowań,
• modyfikowane w przedszkolu programy wychowania przedszkolnego uwzględniają wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć dzieci oraz rozwój ich zainteresowań.