OPUBLIKOWANO: 9 MAJA 2016
Integracja dzieci niepełnosprawnych intelektualnie
Integracja to dziś hasło niezwykle popularne, zwłaszcza jeśli dotyczy dzieci z niepełnosprawnością intelektualną. Czasem jednak szumne slogany związane z integracją tak naprawdę niewiele z nią mają wspólnego, czego przyczyną najczęściej jest brak odpowiedniego przygotowania zaplecza szkół i kadry. Przychodzą mi na myśl częste dramaty dzieci niepełnosprawnych umieszczanych w szkołach czy klasach integracyjnych, często nie do końca spełniających oczekiwania zarówno samych dzieci, jak i ich rodzin. Pomimo starań dzieci czują się tam gorsze i wyizolowane, tracą poczucie własnej wartości, a niejednokrotnie godności. Cała idea integracji jest wspaniała, ale nie zawsze idzie w parze z rzeczywistym przygotowaniem szkół i nauczycieli do tego szczytnego celu. Zdarza się – choć trudno w to uwierzyć – że dopiero po przeniesieniu ze szkoły ogólnej do specjalnej niektóre dzieci czują się bezpieczne, szczęśliwe i otwarte, bo znalazły się wśród swoich. Tam nikt ich nie wytyka palcami, nie ma presji i oceny, a wszyscy cieszą się choćby z najdrobniejszych osiągnięć. W placówce takiej do każdego podopiecznego podchodzi się indywidualnie i dla każdego po dogłębnej diagnozie tworzy się indywidualny program zajęć. Z kolei w szkole ocenia się za konkretną, narzuconą wiedzę, którą uczeń ma opanować w określonym stopniu. Pedagodzy w placówkach specjalnych głównie skupiają się na mocnych stronach uczniów i to one stanowią bazę w terapii, bo tylko wtedy dzieci te osiągają realne sukcesy. Pełnosprawny uczeń nieustannie goni i z mozołem utrwala to, czego nie potrafi i z czym ma największy kłopot.
Pojęcie integracji
Definicja integracji we współczesnej pedagogice specjalnej wg B. Hoffman rozumiana jest jako działanie interdyscyplinarne, zintegrowane, którego celem jest rewalidacja osób odbiegających od normy. Dotyczy przede wszystkim tworzenia odpowiednich warunków nauczania i wychowania w publicznych szkołach, tym samym dając możliwość wspólnego uczenia się dzieci i młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie z osobami w normie. Wielu pedagogów będących autorytetami rozumie integrację niepełnosprawnych w społeczeństwie jako bezpośrednie angażowanie ich w życie poprzez dobór odpowiednich form kształcenia, przygotowania do zawodu, a także aktywny udział w życiu społecznym. Chcąc przygotować niepełnosprawne intelektualnie dziecko do życia, należy wdrożyć proces kształcenia i wychowania kompleksowo i ściśle powiązany ze społeczeństwem w normie. Integracja to wg A. Hulka również „system integracyjny kształcenia specjalnego polegający na nauce i wychowaniu dzieci i dorosłych z odchyleniami od normy w powszechnych szkołach i placówkach oświatowych, przy uwzględnieniu ich odrębnych potrzeb i zaspokojeniu ich dodatkowymi zabiegami, służbami i świadczeniami”.
