OPUBLIKOWANO: 23 MARCA 2016

Wymagania dla opiekunów w żłobkach niepublicznych – część II

Opracowała: Diana Kaczorek, prawnik, legislator, pracownik administracji publicznej

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 157),
• Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1435 ze zm.),
• Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2082),
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz.U. z 1997 r. Nr 88 poz. 553 ze zm.),
• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 9 maja 2012 r. w sprawie standardów kształcenia dla kierunków studiów: lekarskiego, lekarsko-dentystycznego, farmacji, pielęgniarstwa i położnictwa (Dz.U. z 2012 r. poz. 631),
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 lipca 2011 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami (Dz.U. z 2011 r. Nr 151 poz. 896),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1264),
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie zakresu programów szkoleń dla opiekuna w żłobku lub klubie dziecięcym, wolontariusza oraz dziennego opiekuna (Dz.U. z 2011 r. Nr 69 poz. 368).

Praca z małymi dziećmi to zajęcie, które – oprócz właściwych kwalifikacji – wymaga od wykonujących je osób posiadania odpowiednich predyspozycji. W drugiej części opracowania zostaną szczegółowo omówione wymagania kwalifikacyjne stawiane przed kandydatem na stanowisko opiekuna w żłobku oraz inne kompetencje, w tym obejmujące wiedzę i postawę, jakich oczekuje się od osoby, której zostanie powierzona opieka nad maluchami.

Wymagania dla osób ze średnim wykształceniem i doświadczeniem w pracy z dziećmi

Stosownie do art. 16 ust. 2 pkt 1 Ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 opiekunem w żłobku lub klubie dziecięcym może być także osoba, która ma co najmniej wykształcenie średnie i co najmniej dwuletnie doświadczenie w pracy z dziećmi w wieku do lat trzech. Jeżeli jednak osoba ta nie pracowała z dziećmi w wieku do lat trzech przez okres co najmniej sześciu miesięcy bezpośrednio przed podjęciem zatrudnienia jako opiekun, zobowiązana jest w ciągu sześciu miesięcy od rozpoczęcia pracy na stanowisku opiekuna odbyć 80-godzinne szkolenie w celu uaktualnienia i uzupełnienia wiedzy i umiejętności.

Wykształcenie średnie zostało określone w art. 11a ust. 4 Ustawy o systemie oświaty. Zgodnie z obowiązującym dzisiaj stanem prawnym ma je osoba, która:

1. ukończyła szkołę ponadpodstawową, z wyjątkiem zasadniczej szkoły zawodowej, szkoły zasadniczej lub innej szkoły równorzędnej,
2. ukończyła szkołę ponadgimnazjalną, z wyjątkiem: trzyletniej zasadniczej szkoły zawodowej, której ukończenie umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminów potwierdzających kwalifikacje w danym zawodzie, a także dalsze kształcenie, począwszy od klasy II liceum ogólnokształcącego dla dorosłych oraz trzyletniej szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz dla uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi, której ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa potwierdzającego przysposobienie do pracy.

Należy przy tym pamiętać, że 1 stycznia 1999 r. została przeprowadzona reforma ustroju szkolnego w Polsce. Przed reformą wykształcenie średnie dawało ukończenie szkoły średniej ogólnokształcącej (licea ogólnokształcące) lub ukończenie szkoły średniej zawodowej (licea zawodowe, technika, licea i szkoły równorzędne, szkoły policealne i pomaturalne). W związku z powyższym od osób mających wykształcenie średnie należy wymagać urzędowych dokumentów potwierdzających ukończenie jednej z ww. szkół.

Przez pojęcie doświadczenia w pracy z dziećmi, o którym mowa w art. 16 ust. 2 pkt 1 Ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, należy rozumieć wykonywanie na podstawie umowy o pracę, stosunku służbowego, umowy cywilnoprawnej, wolontariatu lub w ramach praktyk zawodowych zadań opiekuńczych w stosunku do dzieci w wieku do lat trzech (w: S. Gajewski, A. Jakubowski, Ustawa o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Komentarz, Warszawa 2014). Autorzy Komentarza