OPUBLIKOWANO: 17 LUTEGO 2018
Publikowanie zdjęć dzieci na Facebooku
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 880 ze zm.),
- Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 682),
- Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 459 ze zm.).
Popularność portali społecznościowych, w tym przede wszystkim Facebooka, powoduje, że ich użytkownicy chętnie korzystają z dodatkowych możliwości, jakie daje to medium w stosunku do istniejących wcześniej metod komunikacji. Należy do nich m.in. zamieszczanie zdjęć z przeróżnych aktywności użytkownika, które pozwalają na udokumentowanie nowych znajomości czy też pokazują odwiedzone miejsca. Pamiętać jednak trzeba, że użytkownik Facebooka nie jest osobą anonimową, a wszelkie jego działania nie kończą się w przestrzeni wirtualnej, lecz w całkowicie realny sposób oddziałują na sferę stosunków prawnych, jakiej osoba korzystająca z portalu podlega. Zamieszczanie zdjęć może zatem być aktywnością zdradliwą i niosącą poważne konsekwencje w przypadku, gdy osoba uwidoczniona na danej fotografii nie wyrażała zgody na publikację swojego wizerunku. W zależności od charakteru zdjęcia może się nawet okazać, że w wyniku jego umieszczenia zostało złamane prawo. Co istotne, uwagę tę można jak najbardziej odnieść również do fotografii uczniów zamieszczanych przez nauczycieli, w tym w szczególności zdjęć, na których uwidocznione są dzieci np. uczestniczące w wycieczce – umieszczanie takich zdjęć podlega określonym prawnym wymogom.
Prawa autorskie
Pierwszą regulacją, do której należy się odnieść, jest art. 81 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Zgodnie z tym przepisem rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej. W braku wyraźnego zastrzeżenia zezwolenie nie jest wymagane, jeżeli osoba ta otrzymała umówioną zapłatę za pozowanie.
W orzecznictwie podkreśla się, że wizerunek oznacza utrwalenie np. w formie fotografii, portretu, rysunku czy też w inny sposób rozpoznawalnej podobizny danej osoby. Jak stwierdził sąd apelacyjny w Krakowie w Wyroku z dnia 19 grudnia 2001 r. (I ACa 957/01), „(…) przepisy art. 81 i 83 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych chronią wyłączną kompetencję osoby portretowanej do decydowania o rozpowszechnianiu jej wizerunku. Dobrem chronionym jest autonomia każdej osoby w zakresie swobodnego rozstrzygania, czy i w jakich okolicznościach jej wizerunek może być rozpowszechniony. W konsekwencji dla oceny naruszenia tego dobra nie jest doniosłe ustalenie, jakie inne interesy niż tylko ochrona własnej autonomii uzasadniają odmowę osoby portretowanej udzielenia zezwolenia na rozpowszechnianie jej wizerunku”.
