OPUBLIKOWANO: 1 LUTEGO 2016
Niepubliczne ośrodki wychowawcze jako podatnik
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.),
- Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.),
- Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.),
- Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatku i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 849 ze zm.),
- Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177 poz. 1054 ze zm.),
- Ustawa z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2164).
Niepubliczne ośrodki wychowawcze, mimo iż są podatnikami podatku dochodowego oraz podatku VAT, rozliczają się na zasadach szczególnych – przysługują im przywileje podatkowe, tj. zwolnienia. Zwolnienia te mogą być stosowane wyłącznie wówczas, gdy ośrodki wychowawcze spełnią określone warunki.
PODATEK DOCHODOWY
Ośrodki wychowawczego charakterze niepublicznym będą podlegały, w zależności od formy prawnej, w której są prowadzone, podatkowi dochodowemu od osób prawnych (dalej: PDOP) lub podatkowi dochodowemu od osób fizycznych (dalej: PDOF). Jeżeli placówka jest prowadzona przez spółkę kapitałową (akcyjną lub z ograniczoną odpowiedzialnością) czy fundacje i stowarzyszenia, to wówczas zastosowanie będzie miała Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych. Natomiast jednostki prowadzone przez spółki osobowe prawa handlowego (np. jawna, partnerska), spółki cywilne lub też osoby fizyczne (jednoosobowe przedsiębiorstwa) podlegają przepisom Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ośrodki niepubliczne – zwolnienie przedmiotowe
Problematyczne jest uzyskiwanie dochodów przez niepubliczne ośrodki wychowawcze, które, podobnie jak ośrodki publiczne, mogą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania, jednakże pod warunkiem wydatkowania środków na określone cele – oświatowo-wychowawcze (zwolnienie przedmiotowe).
Podleganie przez ośrodki wychowawcze podatkowi dochodowemu wynika z definicji działalności gospodarczej, którą jest działalność zarobkowa, m.in. usługowa, prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły (art. 5a pkt 6 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). W związku z tym przepisem niepubliczne ośrodki wychowawcze prowadzą działalność gospodarczą – świadczą usługi (realizacja obowiązku szkolnego oraz obowiązku nauki) za opłatą, zatem ich działalność ma charakter zarobkowy, a w konsekwencji dochód (przychód – koszty jego uzyskania) podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Jednakże zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 pkt 4 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dochody podatników, których celem statutowym jest m.in. działalność oświatowa, podlegają zwolnieniu z podatku w części przeznaczonej na te cele. Dlatego też zwolnienie to ma zastosowanie wyłącznie wówczas, gdy ośrodek niepubliczny przeznacza i wydatkuje (bez względu na termin) swoje dochody na cele oświatowe, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów (art. 17 ust. 1b Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). Dochody nieprzeznaczone na cele oświatowe podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych – obowiązek zapłaty podatku i składania deklaracji podatkowych.
Natomiast osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą w formie niepublicznego ośrodka wychowawczego będą obowiązane opodatkować swoje dochody podatkiem PDOF, gdyż na gruncie Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych brak zwolnienia, o którym mowa w Ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych
