OPUBLIKOWANO: 25 STYCZNIA 2016

Obowiązek pobierania składek od wynagrodzenia pracowników

Opracowała: Aleksandra Trocińska, konsultant podatkowy

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.),
• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.),
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.),
• Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).

Zgodnie z przepisem art. 3 oraz 3¹ Kodeksu pracy pracodawcą jest jednostka organizacyjna (nawet jeśli nie posiada osobowości prawnej), a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników. Za pracodawcę będącego jednostką organizacyjną czynności w sprawach z zakresu prawa pracy dokonuje osoba lub organ zarządzający tą jednostką albo inna wyznaczona do tego osoba.

Przepis art. 7 ust. 1 Karty nauczyciela stanowi, że placówką kieruje dyrektor, który jest jej przedstawicielem na zewnątrz oraz przełożonym służbowym wszystkich pracowników. Natomiast przepis art. 39 ust. 3 Ustawy o systemie oświaty wskazuje, że dyrektor jest kierownikiem zakładu pracy dla zatrudnionych w placówce nauczycieli i pracowników niebędących nauczycielami.

Obowiązki dyrektora w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych

W świetle przepisu art. 8 Ordynacji podatkowej płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, zobowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku oraz wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepis art. 31 ust. 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej (zakład pracy) jako płatnicy są zobowiązane do obliczania i pobierania w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody m.in. ze stosunku służbowego czy stosunku pracy.

W konsekwencji dyrektor, jako podmiot zatrudniający pracowników i wykonujący zadania z zakresu prawa pracy, a więc de facto pracodawca, jest jednocześnie płatnikiem – tzn. ma obowiązek pobierać od wypłacanego wynagrodzenia na rzecz nauczycieli/pracowników niepedagogicznych zaliczki na podatek dochodowy i ponosi z tego tytułu odpowiedzialność karno-skarbową związaną z zaniechaniem/nienależytym wykonaniem obowiązków płatnika.

Zaliczki na podatek dochodowy pobiera się za miesiące od stycznia do grudnia. Zaliczkę za każdy miesiąc należy pobrać i przekazać na rachunek właściwego dla płatnika (siedziby jego działalności) urzędu skarbowego w terminie do 20. dnia następnego miesiąca po miesiącu, w którym dokonano jej pobrania, czyli faktycznie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano wypłaty wynagrodzenia.

Zaliczki na podatek dochodowy pobiera się od podstawy opodatkowania w wysokości:

• 18 proc. dochodu uzyskanego w danym miesiącu – za miesiące od początku roku do miesiąca włącznie, w którym dochód podatnika uzyskany od początku roku przekroczył kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali (tj. kwotę 85 528 zł),
• 32 proc. dochodu uzyskanego w danym miesiącu – za miesiące następujące po miesiącu, w którym dochód uzyskany od początku roku przekroczył kwotę 85 528 zł.

Podstawą opodatkowania jest dochód, czyli przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania.

Przychód

Zgodnie z przepisem art. 12 ust. 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze, a także ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. W szczególności chodzi o:

• wynagrodzenia zasadnicze,