OPUBLIKOWANO: 29 LISTOPADA 2017
ZAKTUALIZOWANO: 9 LISTOPADA 2018
Procedura przeprowadzania ewaluacji zewnętrznej w poradniach psychologiczno-pedagogicznych
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 996 ze zm.),
- Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1457 ze zm.),
- Ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 570 ze zm.),
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356),
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz.U z 2017 r. poz. 1658),
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek (Dz.U z 2017 r. poz. 1611).
W roku szkolnym 2018/2019 Rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego oraz regulacje zawarte w Ustawie Prawo oświatowe (art. 44) określają procedurę przeprowadzania ewaluacji zewnętrznej. Podobnie jak w poprzednim roku szkolnym, ewaluacja nie pełni funkcji oceniającej, co wynika bezpośrednio z rezygnacji z ustalania spełnienia wymagań na poziomie podstawowym i wysokim. Nie określa się w przypadku niespełniania przez poradnię wymagań sankcji w postaci przeprowadzenia przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny ponownego badania spełniania wymagań. Ewaluacja zewnętrzna i wewnętrzna ma więc charakter wyłącznie diagnostyczny. Zgodnie z definicją zawartą w Rozporządzeniu ewaluacja jest procesem gromadzenia, analizowania i komunikowania informacji na temat wartości działań podejmowanych przez szkołę lub placówkę. Wyniki ewaluacji są wykorzystywane w procesie podejmowania decyzji skierowanych na zapewnienie wysokiej jakości organizacji procesów kształcenia, wychowania i opieki oraz ich efektów w szkole lub placówce. Zmiana definicji skutkuje rezygnacją z określania poziomu spełniania wymagań (podstawowy i wysoki).
Najważniejsze dla dyrektora poradni informacje określające tematykę ewaluacji zewnętrznej wynikają z dwóch podstawowych dla nadzoru pedagogicznego dokumentów:
- kierunków realizacji polityki oświatowej państwa, które określają ogólne zasady nadzoru pedagogicznego w roku szkolnym 2018/2019, w tym w zakresie ewaluacji zewnętrznej:
- ewaluacje całościowe,
- ewaluacje problemowe;
- planu nadzoru pedagogicznego kuratora, który zawiera w szczególności: liczbę ewaluacji całościowych i problemowych oraz zakres ewaluacji problemowych planowanych w poszczególnych placówkach, w tym ewaluacje problemowe w zakresie wybranym przez kuratora oświaty na podstawie wniosków z nadzoru pedagogicznego.
W roku szkolnym 2018/2019 Ministerstwo Edukacji Narodowej zaplanowało tematykę ewaluacji problemowej dla poradni psychologiczno-pedagogicznych:
- placówka zaspokaja potrzeby osób, instytucji i organizacji korzystających z oferty placówki,
- placówka współpracuje ze środowiskiem lokalnym na rzecz wzajemnego rozwoju.
Zasady sprawowania ewaluacji zewnętrznej
Procedura przebiegu ewaluacji zewnętrznej określona została szczegółowo w Rozporządzeniu w sprawie nadzoru pedagogicznego, które wskazuje (§ 6), że ewaluacja zewnętrzna jest przeprowadzana w zakresie wymagań określonych w Rozporządzeniu w sprawie wymagań wobec szkół i placówek i obejmuje:
- zbieranie i analizowanie informacji o działaniach szkoły lub placówki w zakresie badanych wymagań,
- opisanie działań szkoły lub placówki w zakresie badanych wymagań,
- przygotowanie raportu z ewaluacji.
Jej przebieg wynika również z zasad systemowych projektu ewaluacji, zakładającego m.in.:
- pełną demokratyczność, a więc autentyczne uczestnictwo i zaangażowanie wszystkich zainteresowanych w proces ewaluacji, którzy mają prawo zarówno do uczestniczenia w każdym etapie ewaluacji, jak i do wyrażania swoich opinii,
- transparentność, czyli pełną jawność procedur, kryteriów ewaluacji, narzędzi oraz wyników i wniosków z ewaluacji,
- elastyczność, co oznacza, że bierze się pod uwagę kontekst i zróżnicowanie placówek oraz dialog dotyczący zarówno metod ewaluacji, jak i sposobu jej przeprowadzenia,
