OPUBLIKOWANO: 8 STYCZNIA 2016

Procedura antymobbingowa

Opracował: Patryk Kuzior, doktor nauk prawnych, specjalista m.in. w zakresie prawa oświatowego, urzędnik zajmujący stanowisko kierownicze w urzędzie jednostki samorządu terytorialnego, autor wielu opracowań naukowych z zakresu prawa i wykładowca akademicki

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.).

Stwierdzenie, że obowiązkiem każdego pracodawcy jest zagwarantowanie bezpieczeństwa w pracy wydaje się oczywiste. Niewątpliwie jednak wielu pracowników i pracodawców, kwestię tworzenia bezpiecznych warunków pracy wiąże przede wszystkim z zapobieganiem wypadkom i przepisami BHP. Tymczasem za równie ważne należy uznać minimalizowanie ryzyka psychospołecznego, które może powodować urazy psychologiczne lub fizyczne. Wspomniane ryzyko dotyczy głównie społecznego i organizacyjnego aspektu procesu zarządzania środowiskiem pracy.

Psychospołeczne ryzyko w miejscu pracy jest realnym zjawiskiem, tak jak stres czy przemoc. W placówce oświatowej może pojawić się problem mobbingu, który stanowi przecież formę przemocy. Dyrektor ośrodka może przeciwstawić się temu zjawisku przez opracowanie procedury antymobbingowej.

Prawo pracy wobec mobbingu

Pod pojęciem mobbingu kryje się wiele definicji. Większość z nich kładzie nacisk na pewną powtarzalność zachowań ukierunkowanych na konkretnego pracownika lub grupę pracowników, mających na celu:

• poniżanie i naruszanie godności osoby atakowanej oraz
• uczynienie z niej ofiary.

Zachowania te stwarzają zagrożenie dla zdrowia lub bezpieczeństwa ofiary.

Kodeks pracy a mobbing

Zgodnie z art. 94³ § 2 Kodeksu pracy „mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników”.

Ustawodawca w odpowiedzi na problem mobbingu, nie ograniczył się oczywiście wyłącznie do opisania jego cech oraz składających się na niego zachowań, ale ustanowił także normy, mające zapewnić pracownikowi ochronę prawną przed wrogimi działaniami ze strony pracodawcy, osób zarządzających miejscem pracy, przełożonych lub współpracowników. Nie można również pominąć znaczenia przepisu, który pełni funkcję prewencyjną. Artykuł 94³ § 1 k.p. na każdego pracodawcę nakłada obowiązek przeciwdziałania mobbingowi.