OPUBLIKOWANO:  18 STYCZNIA 2016

Obowiązki dyrektora ośrodka wychowawczego z zakresu ochrony przeciwpożarowej

Opracowała: Joanna Swadźba, prawnik

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 178 poz. 1380 ze zm.),
• Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1409 ze zm.),
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2002 r. Nr 75 poz. 690 ze zm.),
• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. z 2010 r. Nr 109 poz. 719),
• Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1340 ze zm.).

Obowiązujące akty prawne nakładają na dyrektorów ośrodków wychowawczych wiele obowiązków, wśród których są także te z zakresu ochrony przeciwpożarowej. Z pewnością ochrona przeciwpożarowa stanowi istotny element systemu bezpieczeństwa osób przebywających na terenie  tej jednostki. Dyrektor ośrodka, zgodnie z art. 39 ust. 1 pkt 5a w związku z art. 3 pkt 3 Ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, obowiązany jest wykonywać zadania związane z zapewnieniem szeroko rozumianego bezpieczeństwa uczniów i nauczycieli w czasie zajęć organizowanych przez  ośrodke lub na jego terenie. Wiąże się to m.in. z wykonywaniem obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej.

Regulacje prawne

Przepisy oświatowe nie regulują kwestii zabezpieczenia przeciwpożarowego budynków placówek oświatowych, w tym budynków, w których swoje zadania statutowe wykonują ośrodki wychowawcze. Oznacza to, że w tej materii obowiązują przepisy Ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane oraz rozporządzenia wykonawcze do tych ustaw.

Zgodnie z art. 61 Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane na właścicielu lub zarządcy obiektu budowlanego ciąży obowiązek utrzymywania i użytkowania obiektu w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska, utrzymywania go w należytym stanie technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej, w zakresie związanym m.in. z zapewnieniem bezpieczeństwa pożarowego (por. art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b i ust. 2 ww. Ustawy). Ponadto właściciel lub zarządca obowiązany jest zapewnić, dochowując przy tym należytej staranności, bezpieczne użytkowanie obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych oddziaływujących na obiekt, związanych z działaniem człowieka lub sił natury.

Szczegółowe obowiązki związane z ochroną przeciwpożarową obiektu budowlanego lub terenu wymienione zostały w art. 4 ust. 1 Ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej. Zgodnie z nim właściciel budynku, obiektu budowlanego lub terenu, zapewniając ich ochronę przeciwpożarową, jest obowiązany:

• przestrzegać przeciwpożarowych wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i technologicznych,
• wyposażyć budynek, obiekt budowlany lub teren w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice,
• zapewnić konserwację oraz naprawy urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w sposób gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie,
• zapewnić osobom przebywającym w budynku, obiekcie budowlanym lub na terenie bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji,
• przygotować budynek, obiekt budowlany lub teren do prowadzenia akcji ratowniczej,
• zapoznać pracowników z przepisami przeciwpożarowymi,
• ustalić sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia.

Cytowane przepisy nakładają obowiązki w zakresie ochrony przeciwpożarowej na właściciela budynku. Powstaje jednak pytanie, czy przechodzą one na dyrektora ośrodka, jeśli budynek jest w trwałym zarządzie placówki albo jest przez nią użytkowany lub wynajmowany.

Obowiązki z zakresu ochrony przeciwpożarowej

Co do zasady to na właścicielu obiektu budowlanego lub terenu ciąży obowiązek zapewnienia ochrony przeciwpożarowej, jednak ustawodawca uregulował również sytuację, w której budynek użytkuje inny podmiot niż właściciel. Zgodnie z art. 4 ust. 1a